Nikkei Asia รายงานโดยอ้างแหล่งข่าวใกล้ชิดว่า HP ยักษ์ใหญ่อันดับสองของวงการพีซี เตรียมย้ายฐานการผลิตส่วนหนึ่งมายังประเทศไทยและเม็กซิโก โดยเป็นส่วนหนึ่งของแผนกระจายความเสี่ยงจากฐานผลิตในจีน

ตามข่าวบอกว่า โน้ตบุ๊กภาคธุรกิจ (เช่น แบรนด์ Elitebook, Probook) จะย้ายไปผลิตในเม็กซิโก ส่วนโน้ตบุ๊กคอนซูเมอร์ (เช่น Envy, Pavilion) จะย้ายมาผลิตในไทย และ HP ยังมีแผนจะเปิดโรงงานในเวียดนามอีกแห่งด้วยปีหน้า คาดว่าสัดส่วนการผลิตโน้ตบุ๊กนอกประเทศจีนจะอยู่ราว 5 ล้านเครื่องต่อปี จากทั้งหมดที่ HP ขายได้ราว 55 ล้านเครื่องต่อปี

แอปเปิลยื่นเอกสารเพื่อขออนุมัติ Mac Pro รุ่นใหม่กับหน่วยงาน FCC ของอเมริกา โดยพบข้อมูลน่าสนใจของรายละเอียดสินค้าที่ตัวเครื่อง ระบุว่า

Designed by Apple in California. Product of Thailand. Final assembly in the USA.

ซึ่งแปลว่าชิ้นส่วนและการประกอบส่วนใหญ่เกิดขึ้นในประเทศไทย แต่งานประกอบขั้นสุดท้ายทำในสหรัฐอเมริกา แตกต่างจาก Mac Pro รุ่นก่อนหน้านี้ปี 2019 ไม่ได้ระบุชื่อประเทศไทย และแอปเปิลเองก็เคยบอกว่ากระบวนการประกอบและผลิตชิ้นส่วนส่วนใหญ่ ทำในอเมริกา

มีรายงานว่ารัฐบาลเวียดนามเปิดเผยว่าบริษัท Quanta Computer ของไต้หวัน วางแผนสร้างโรงงานใหม่ในเวียดนามตอนเหนือที่จังหวัดนามดิ่ญ ซึ่งจะเป็นโรงงานแห่งที่ 9 จากโรงงานทั่วโลกของบริษัท รายงานบอกว่าเงินลงทุนอยู่ที่ราว 120 ล้านดอลลาร์

ทั้งนี้ยังไม่มีรายละเอียดแผนการก่อสร้าง หรือกำหนดเปิดโรงงานในเวียดนาม รวมทั้งผลิตภัณฑ์ที่จะผลิตจากโรงงานแห่งนี้ อย่างไรก็ตาม Quanta Computer เป็นโรงงานผู้ผลิตโน้ตบุ๊กรายใหญ่ของโลก และมีแอปเปิลเป็นหนึ่งในลูกค้ารายสำคัญ จึงมีความเป็นไปได้ว่าแอปเปิลอาจเพิ่มฐานการผลิต MacBook ที่เวียดนามผ่านโรงงานแห่งนี้ (เพิ่มเติม: Quanta Computer มีโรงงานในประเทศไทยที่จังหวัดชลบุรี, อ้างอิง)

เว็บไซต์ Nikkei Asia รายงานโดยอ้างแหล่งข่าวว่า แอปเปิลกำลังเจรจากับบรรดาซัพพลายเออร์ เพื่อเตรียมตั้งสายการผลิต MacBook ในประเทศไทย ซึ่งเป็นไปตามยุทธศาสตร์ย้ายฐานการผลิตบางส่วนออกจากจีน

ในรายงานไม่ได้ระบุชื่อซัพพลายเออร์ แต่บอกว่าเป็นโรงงานที่ตั้งอยู่ในประเทศอยู่แล้ว และมีการผลิต-ประกอบสินค้าให้กับแบรนด์อื่นด้วย โดยเปิดเผยว่าข้อเสนอแรกแอปเปิลต้องการให้ไปสร้างโรงงานผลิตที่เวียดนาม แต่ซัพพลายเออร์ดังกล่าวเสนอว่าน่าจะตั้งฐานการผลิตที่ไทย เนื่องจากมีพื้นที่และสถานที่อยู่แล้ว โดยคาดว่าจะก่อสร้างสายการผลิตได้เสร็จภายในปีนี้

VNExpress สื่อของเวียดนามรายงานว่า BOE Technology บริษัทผลิตชิ้นส่วนหน้าจอของจีน มีแผนสร้างโรงงานแห่งใหม่ 2 โรงงานในเวียดนาม โดยเงินลงทุนอาจสูงถึง 400 ล้านดอลลาร์

ปัจจุบันลูกค้ารายสำคัญของ BOE คือแอปเปิล ซัมซุง และ LG ซึ่ง BOE ผลิตทั้งชิ้นส่วนหน้าจอ OLED และ LCD มีข้อมูลคาดการณ์จากนักวิเคราะห์ Ming-chi Kuo ว่า BOE อาจเป็นซัพพลายเออร์ชิ้นส่วนจอ iPhone รายใหญ่ที่สุดในปี 2024

แผนการขยายโรงงานออกมานอกจีนของ BOE เป็นไปตามท่าทีของบริษัทเทคโนโลยีรายใหญ่ ที่เริ่มขยายการผลิตโดยลดการพึ่งพาจีนแห่งเดียว เช่นเดียวกับ Foxconn ที่เริ่มขยายการผลิตมายังประเทศอื่นมากขึ้น

Henan Daily สื่อท้องถิ่นในจีนรายงานว่าผู้บริหาร Foxconn ยืนยันว่าตอนนี้โรงงานในภาพรวม กลับมาที่กำลังการผลิตระดับ 90% ของกำลังการผลิตสูงสุดแล้ว ซึ่งถือว่ากลับมาสู่ภาวะที่ปกติ จากก่อนหน้านี้เกิดปัญหาการระบาดของโควิด 19 ทำให้ไม่สามารถผลิตได้เต็มกำลัง

ข้อมูลระบุว่าโรงงาน Foxconn ที่เจิ้งโจว ซึ่งเป็นฐานการผลิตหลักของ iPhone 14 Pro และ iPhone 14 Pro Max ตัวเลขล่าสุดมีพนักงานประมาณ 2 แสนคน และโรงงานพยายามเร่งกลับมาเดินการผลิต เพื่อให้มีสินค้าเพียงพอสำหรับเทศกาลตรุษจีน

ก่อนหน้านี้มีรายงานว่าผลจากการต้องปิดโรงงานช่วงปลายปี ทำให้ไม่สามารถผลิต iPhone ได้ตามที่ต้องการสำหรับขายช่วงปลายปีราว 6 ล้านเครื่อง

รายงานตัวเลขการผลิตรถยนต์ในจีนของเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา เปิดเผยว่า Tesla ส่งมอบรถยนต์ที่ผลิตในประเทศจำนวน 100,291 คัน ซึ่งเป็นสถิติใหม่สูงสุดที่มากกว่า 1 แสนคันในเดือนเดียว เพิ่มขึ้น 90% เมื่อเทียบกับเดือนพฤศจิกายนปี 2021 และเพิ่มขึ้นถึง 40% เมื่อเทียบกับเดือนตุลาคม

อย่างไรก็ตามมีรายงานเพิ่มเติมว่าปัจจัยที่ทำให้ความต้องการ Tesla เพิ่มสูง ส่วนหนึ่งมาจากการทำโปรโมชันลดราคาแบบ referral และแผนคืนเงินผ่านบริษัทประกันภัย ขณะที่คำสั่งซื้อตอนนี้มีจำนวนลดลง อย่างไรก็ตามตัวแทนของ Tesla ได้ปฏิเสธข่าวดังกล่าว

ด้านผู้ผลิตรถยนต์ไฟฟ้ารายใหญ่ของจีน BYD ก็รายงานตัวเลขในเดือนเดียวกันที่ 230,427 คัน ซึ่งเป็นสถิติใหม่สูงสุดติดต่อกันเป็นเดือนที่ 9 แล้ว

CNBC อ้างแหล่งข่าวสองรายที่ใกล้ชิดกับรัฐบาลอินเดีย เผยว่าแอปเปิลได้ติดต่อหารือ เพื่อศึกษาแนวทางย้ายฐานการผลิต iPad มาที่อินเดีย แต่ยังไม่มีข้อสรุปตอนนี้

ปัจจุบันแอปเปิลมีการผลิต iPhone 14 ที่เป็นรุ่นปัจจุบันบางส่วนในอินเดีย จากก่อนหน้านี้โรงงานในอินเดียจะเน้นการผลิต iPhone รุ่นเก่าเป็นหลัก ข่าวการย้ายฐานการผลิต iPad จากจีนมาที่อินเดียเพิ่มเติม จึงสะท้อนการเร่งเพิ่มสายการผลิตที่นี่ให้มากขึ้น

Wall Street Journal รายงานว่าแอปเปิลกำลังเริ่มย้ายซัพพลายเชนบางส่วนออกจากประเทศจีนให้เร็วขึ้นจากเดิม โดยจะย้ายไปอินเดียและเวียดนาม รวมถึงลดการพึ่งพาการจ้างโรงงานของ Foxconn ลงจากเดิม

เหตุผลเป็นเพราะนโยบาย zero-COVID ของรัฐบาลจีน ส่งผลกระทบต่อการผลิต iPhone เข้าเต็มๆ จากกรณีคนงานในโรงงาน Foxconn ประท้วงใหญ่

ก่อนหน้านี้แอปเปิลพยายามกระจายความเสี่ยงจากฐานการผลิตในจีนอยู่แล้วจากเรื่องสงครามการค้าจีน-สหรัฐ แต่พอมีการประท้วง zero-COVID ทำให้แอปเปิลต้องเร่งย้ายฐานให้เร็วขึ้น อย่างไรก็ตาม เรื่องนี้ก็ไม่ง่ายเพราะจีนมีจุดแข็งเรื่องเครือข่ายซัพพลายเออร์และวิศวกรการผลิต ในขณะที่ประเทศอื่นๆ ไม่มีความพร้อมเท่า

Rick Tsai ซีอีโอ MediaTek ให้สัมภาษณ์เปิดเผยว่า สถานการณ์ความตึงเครียดของสงครามการค้าระหว่างจีนและสหรัฐ ส่งผลให้ตอนนี้ลูกค้าบริษัทบางรายเริ่มหารือ ถึงความเป็นไปได้ในการสั่งซื้อชิปที่ผลิตนอกไต้หวันบ้างแล้ว

Tsai บอกว่าในทางปฏิบัติตอนนี้ แทบจะเป็นไปไม่ได้ที่จะบอกว่า ให้ใช้ชิปที่ไม่ได้ผลิตจากไต้หวันทั้งหมด แต่ผู้ผลิตสินค้าบางรายเริ่มร้องขอให้กระจายแหล่งผลิตชิป ไม่ว่าจะเป็น อเมริกา เยอรมนี หรือในยุโรป ผสมเข้ามาบ้างแล้ว ทั้งนี้เขาบอกว่าการกระจายฐานการผลิตยังไม่มากนัก แต่เริ่มมีแล้ว

Ming-Chi Kuo นักวิเคราะห์สายแอปเปิลคนดัง โพสต์ข้อความผ่านทวิตเตอร์ ให้ข้อมูลว่าแอปเปิลกำลังปรับยุทธศาสตร์ด้านซัพพลายเชน ให้พึ่งพาจีนน้อยลง

ตัวอย่างที่เห็นกันไปแล้วคือการผลิต iPhone ในอินเดีย ตอนนี้ 80% ของ iPhone ที่ผลิตในอินเดีย (โดยโรงงาน Foxconn) นำไปขายในอินเดียเอง แต่ในอนาคต เราอาจได้เห็นบริษัทใหญ่ๆ ของอินเดียอย่าง Tata Group ร่วมมือกับโรงงานรับจ้างผลิตอย่าง Pegatron หรือ Winstron เพื่อขยายการผลิต iPhone ในอินเดียให้มากขึ้น

ประเด็นถัดมาคือ Kuo บอกว่าแอปเปิลน่าจะย้ายฐานผลิต MacBook ซึ่งปัจจุบันผลิตในจีน 100% และเป้าหมายปลายทางน่าจะเป็นประเทศไทย อย่างไรก็ตาม Kuo ไม่ได้ให้ข้อมูลมากไปกว่านี้

The New York Times เขียนบทความพิเศษที่ชี้ว่า บริษัทเทคโนโลยีใหญ่หลายเจ้าเริ่มทยอยเคลื่อนย้ายฐานการผลิตออกนอกประเทศจีนแล้วโดยมีสาเหตุจากแรงกดดันด้านภูมิรัฐศาสตร์ที่เกิดจากความขัดแย้งระหว่างสหรัฐอเมริกาและจีนตั้งแต่สงครามการค้าสมัยประธานาธิบดี Donald Trump และกดดันมากขึ้นหลัง Nancy Pelosi เยือนไต้หวัน ไปจนถึงค่าแรงของจีนที่แพงมากขึ้น และกำแพงภาษีที่มีมาตั้งแต่สมัย Trump

นอกจากนี้ การหยุดชะงักของซัพพลายเชนจากมาตรการ Zero-Covid ที่ล็อคดาวน์ทั้งเมืองตั้งแต่ 2020 และปัจจุบันก็ยังมีอยู่เนืองๆ ทำให้โรงงานในจีนหลายแห่งถูกปิดยังทำให้บริษัทเทคโนโลยีกังวลว่าจะเกิดปัญหาด้านซัพพลายเชนอีกในอนาคต

อินเทล และ MediaTek ประกาศความร่วมมือเชิงกลยุทธ์ ในการผลิตชิปสำหรับอุปกรณ์ต่าง ๆ โดยให้ Intel Foundry Services ส่วนธุรกิจรับจ้า
ผลิตชิปเป็นผู้ดำเนินการ ซึ่ง MediaTek มองว่าจะช่วยให้บริษัทบริหารซัพพลายเชนได้ดีมากขึ้น จากการเพิ่มกำลังผลิตในอเมริกาและยุโรป

MediaTek เป็นผู้จัดส่งชิปให้กับสมาร์ทโฟนหลายราย โดยที่ผ่านมาใช้โรงงานของ TSMC ในการผลิตเป็นหลัก

ความร่วมมือนี้ เป็นไปตามแผนที่อินเทลประกาศไว้ในยุทธศาสตร์ IDM 2.0 นั่นคือการตั้งหน่วยธุรกิจ Intel Foundry Services หรือ IFS เพื่อรับจ้างผลิตชิปจากลูกค้าภายนอกในทุกสถาปัตยกรรม เนื่องจากมีโรงงานและเทคโนโลยีการผลิตรองรับอยู่แล้ว

มีรายงานจาก Nikkei Asia ว่าแอปเปิลได้เริ่มย้ายการผลิต iPad บางส่วน จากจีนไปที่เวียดนามแล้ว จากที่บริษัทเคยต้องการย้ายการผลิตมาตั้งแต่ต้นปี 2021 แต่ติดปัญหาซัพพลายเชน ซึ่งตอนนี้ปัญหาได้แก้ไขให้ดีขึ้นแล้ว

BYD เป็นบริษัทที่ถูกระบุว่าช่วยในการย้ายการผลิต iPad จากจีนไปเวียดนาม ทำให้ iPad เป็นสินค้าหลักตัวที่สองของแอปเปิลซึ่งมีการผลิตในเวียดนามต่อจาก AirPods

นักวิเคราะห์คาดว่าปัจจัยหนึ่งที่ทำให้แอปเปิลย้ายการผลิตบางส่วนออกจากจีน มาจากการสั่งล็อกดาวน์ในช่วงที่ผ่านมา ซึ่งกระทบต่อการผลิต

ที่มา: MacRumors

Apple มีกองทุน Advanced Manufacturing Fund เพื่อสนับสนุนการจ้างงานในอุตสาหกรรมการผลิตของสหรัฐอเมริกามาตั้งแต่ปี 2017 ล่าสุดประกาศให้ทุน 410 ล้านดอลลาร์กับบริษัท II-VI ผู้ผลิต vertical-cavity surface-emitting lasers (VCSELs) เลเซอร์ที่ใช้สำหรับสแกนพื้นผิว เบื้องหลังเทคโนโลยี Face ID, Memoji, Animoji, การถ่ายภาพพอร์เทรตเซลฟี่ และเลเซอร์ใน LiDAR scanner ของ iPhone

ต่อเนื่องจากข่าว อินเทลยุคใหม่ IDM 2.0 เปิดโรงงานรับจ้างผลิตชิปจากบริษัทข้างนอก ล่าสุด Pat Gelsinger ซีอีโออินเทลให้สัมภาษณ์ว่ากำลังเจรจากับบริษัทออกแบบชิปสำหรับรถยนต์หลายราย เพื่อนำชิปเหล่านี้มาผลิตที่โรงงานของอินเทลแล้ว

ตอนนี้ชิปสำหรับรถยนต์กำลังขาดตลาดอย่างหนัก แต่ตัวชิปเองไม่ได้ต้องการเทคโนโลยีการผลิตที่ทันสมัยสุดๆ จึงสามารถนำโรงงานเดิมมาปรับใช้ได้เร็ว โดย Gelsinger ไม่ได้ระบุว่าคุยกับบริษัทใดบ้าง แต่ตั้งเป้าว่าจะผลิตชิปสำหรับรถยนต์ให้ได้ภายใน 6-9 เดือน

รัฐบาลของประธานาธิบดีโจ ไบเดน ยื่นของบประมาณปี 2022 ต่อรัฐสภา โดยส่วนหนึ่งในแผนมีงบประมาณเพื่อศึกษาการผลิตชิปในสหรัฐอเมริกา แก้ปัญหาชิปขาดตลาดและปัญหาเรื่องความมั่นคงด้วย

งบประมาณส่วนนี้ 150 ล้านดอลลาร์ อยู่ภายใต้กระทรวงพาณิชย์ (Department of Commerce) เพื่อย้ายฐานการผลิตกลับอเมริกา (a Future Made in America) โดยจะตั้งสถาบันนวัตกรรมการผลิต (Manufacturing Innovation Institutes หรือ MII) ขึ้นมาใหม่ 2 แห่ง ในแผนระบุว่า MII หนึ่งแห่งจะโฟกัสที่เรื่องการทำให้สหรัฐกลับมาเป็นผู้นำด้านการออกแบบและผลิตเซมิคอนดักเตอร์อีกครั้ง

ตอนนี้ยังไม่มีรายละเอียดว่าสถาบัน MII แห่งนี้จะทำอะไรบ้าง และต้องรอรัฐสภาเห็นชอบแผนงบประมาณนี้ก่อนด้วย

Pat Gelsinger ซีอีโอใหม่ของอินเทล ออกมาแถลงทิศทางธุรกิจเป็นครั้งแรกหลังรับตำแหน่ง โดยใช้แนวคิดว่า "IDM 2.0" ปรับโมเดลใหม่เรื่องการผลิตชิปของอินเทล เตรียมเปิดรับงานจากลูกค้าภายนอกบริษัท (อ่านเรื่อง IDM ในบทความ เกิดอะไรขึ้นที่อินเทล ตอนที่ 2: ทำไมอินเทลไป 10 นาโนเมตรยาก แต่ TSMC ทำได้)

แผนการ IDM 2.0 ประกอบด้วย 3 ส่วนคือ

AWS เปิดบริการ Amazon Monitron บริการสำเร็จรูป (end-to-end) สำหรับโรงงานที่ต้องการตรวจสอบสถานะเครื่องจักรว่ายังทำงานได้ดีหรือต้องการการซ่อมบำรุงหรือไม่

ชุดเซ็นเซอร์ของ Monitron ประกอบไปด้วยเซ็นเซอร์ความสั่นไหว (vibration) และอุณหภูมิ ที่เชื่อมกับเกตเวย์ด้วย Bluetooth LE ส่งข้อมูลรายชั่วโมงทำให้เซ็นเซอร์สามารถทำงานด้วยแบตเตอรี่นานถึงสามปี ตัวเกตเวย์เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตเพื่อส่งต่อข้อมูลเข้า AWS อีกคร้ง โดยบริการนี้มีแอปบนโทรศัพท์มือถือมาด้วย ทำให้คนติดตั้งสามารถเซ็ตอัพทั้งระบบผ่านโทรศัพท์มือถือได้เอง