อินเทลเข้าซื้อกิจการ Linutronix บริษัทจากเยอรมนี ที่เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาเคอร์เนลลินุกซ์สายเรียลไทม์ (PREEMPT_RT) สำหรับงานอุปกรณ์ฝังตัวสายงานอุตสาหกรรม

การซื้อบริษัท Linutronix ไม่ได้เป็นการซื้อผลิตภัณฑ์ แต่เป็นการซื้อตัวทีมงาน (acquihire) โดยเฉพาะตัวซีทีโอ Thomas Gleixner ที่เป็นผู้ดูแลหลักของเคอร์เนลลินุกซ์สำหรับสถาปัตยกรรม x86 มาตั้งแต่ปี 2008 การมาอยู่ใต้ร่มของบริษัทใหญ่ระดับอินเทล แปลว่าทีมของ Gleixner จะยังทำหน้าที่พัฒนาเคอร์เนลต่อไปโดยไม่ต้องสนใจเรื่องการหารายได้มากนัก ส่วนธุรกิจของ Linutronix จะยังเดินต่อไปดังเดิม ในฐานะหน่วยย่อยอิสระภายใต้ฝ่ายซอฟต์แวร์ของอินเทล

Project Zero โครงการค้นหาช่องโหว่ความปลอดภัยของซอฟต์แวร์ต่างๆ โดยทีมของกูเกิล เผยสถิติช่องโหว่ที่ค้นพบในปี 2019-2021 จำนวนรวม 346 รายการ

ทีม Project Zero ได้แยกช่องโหว่ตามบริษัทต้นสังกัดของซอฟต์แวร์นั้นๆ และเปรียบเทียบระยะเวลาเฉลี่ยที่บริษัทหรือองค์กรแก้ไขช่องโหว่ที่รายงาน

หลังจากที่ทาง Raspberry Pi Foundation ได้เปิดตัว Raspberry Pi OS 64 บิต รุ่นเบต้าไปเมื่อสองปีก่อน ล่าสุด เมื่อวานนี้ทาง Raspberry Pi Foundation ได้เปิดตัว Raspberry Pi OS 64 บิต รุ่นใหม่ที่ออกจากสถานะรุ่นเบต้าแล้ว

Raspberry Pi OS รุ่น 64 บิต รองรับการทำงานบนสถาปัตยกรรม ARMv8-A โดยรองรับ Raspberry Pi รุ่นดังต่อไปนี้
- Raspberry Pi Zero 2
- Raspberry Pi 3
- Raspberry Pi 4
- Raspberry Pi 400

ใครสนใจสามารถเข้าไปโหลดได้ที่ Raspberry Pi OS

หลังจาก PINE64 เปิดตัว PinePhone Pro ไปเมื่อเดือนตุลาคมปีที่แล้ว โดยขายให้กับนักพัฒนาลินุกซ์เท่านั้น

ล่าสุดเมื่อกลางเดือนที่ผ่านมา ทาง PINE64 เปิดขาย PinePhone Pro รุ่น Explorer Edition สำหรับบุคคลผู้สนใจ ซึ่งผมได้สั่งมา 1 เครื่อง ราคา 399 ดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 13,328 บาทX และได้ลองเล่นมา 2 วัน จึงถือโอกาสมาเขียนรีวิวให้กับชุมชนชาว Blognone โดยผมจะรีวิวเฉพาะฝั่งฮาร์ดแวร์อย่าง PinePhone Pro อย่างเดียว เพราะซอฟต์แวร์ต่าง ๆ ยังไม่สมบูรณ์อีกมาก

เราเพิ่งเห็นข่าว Fedora ประกาศเขียนตัวติดตั้งใหม่ด้วยเทคโนโลยีเว็บแทน GTK+ ล่าสุดค่าย SUSE ก็ประกาศแนวทางคล้ายๆ กันคือ จะเขียนตัวติดตั้ง (YaST) ใหม่เช่นกัน โครงการนี้ใช้ชื่อว่า D-Installer

ทีม SUSE บอกว่าคิดเรื่องนี้มาตั้งแต่กลางปี 2021 โดยมีเป้าหมายว่าต้องการแยกส่วน UI ของ YaST ออกจากไส้ใน และอยากมีอินเทอร์เฟซที่เป็นเว็บเบสด้วย

กระบวนการแยกส่วน YaST แยกตัวเซอร์วิสและไลบรารี (เขียนด้วย Ruby) ออกจาก UI ซึ่งมีได้หลายตัว ทั้งคอมมานด์ไลน์ (CLI), แอพเดิมที่เขียนด้วย Qt และเว็บ แล้วเชื่อมกันด้วย D-Bus ที่เป็นระบบส่งข้อความระหว่างโพรเซส

ช่องว่างที่หายไปของ CentOS ทำให้เกิดดิสโทรลินุกซ์ทางเลือกมาทดแทนหลายราย ที่เด่นๆ คือโครงการใหม่ทั้ง AlmaLinux และ RockyLinux แต่ก็ยังมีดิสโทรจากบริษัทใหญ่อย่าง Oracle Linux และ Amazon Linux มาเป็นทางเลือกด้วย

ล่าสุด SUSE ดิสโทรยักษ์ใหญ่อีกรายจากฝั่งยุโรปที่เป็นคู่แข่งกับ Red Hat มานาน ประกาศทำ SUSE Liberty Linux โดยนำซอร์สโค้ดของ Red Hat Enterprise Linux (RHEL) มาคอมไพล์เป็นไบนารีแจกฟรีๆ

SUSE Liberty Linux จะใช้แพ็กเกจทุกอย่างเหมือนกับ RHEL ทุกประการ ยกเว้นเคอร์เนลที่ใช้เคอร์เนลของ SUSE Linux Enterprise (SLE) เอง แต่ก็คอมไพล์ด้วยคอนฟิกที่เข้ากันได้กับ RHEL

ร้านขายเกม Humble Bundle มีแพ็กเกจ subscription รายเดือนที่สมาชิกจะได้รับเกมฟรีจำนวนหนึ่งต่อเดือน (ลักษณะคล้ายๆ PlayStation Plus) ใช้ชื่อแพ็กเกจว่า Humble Choice มาสักระยะหนึ่งแล้ว

ล่าสุด Humble Bundle ปรับโครงสร้างแพ็กเกจ Choice ที่เดิมมีหลายระดับราคา ซับซ้อนเข้าใจยาก เหลือราคาเดียว 11.99 ดอลลาร์ต่อเดือน (129 ดอลลาร์ต่อปี) สมาชิกจะได้รับ

ในยุคนี้ การเขียนแอพแบบดั้งเดิมหลายอย่างถูกเปลี่ยนมาเขียนด้วยเทคโนโลยีเว็บแทน กระแสนี้ลามไปถึงตัวติดตั้งระบบปฏิบัติการ (OS installer) ที่เราเห็นเป็นอย่างแรกๆ ตั้งแต่เครื่องพีซียังไม่มีระบบปฏิบัติการด้วยซ้ำ

ดิสโทรลินุกซ์ Fedora มีตัวติดตั้งชื่อ Anaconda ถูกใช้งานมายาวนาน (ใช้กับทั้ง Fedora และดิสโทรในสาย Red Hat ทั้ง RHEL และ CentOS) เดิมที Anaconda เขียนด้วย GTK+ ซึ่งเป็นชุดพัฒนา GUI สำหรับลินุกซ์ (ตัวเดียวกับ GNOME และ GIMP) แต่มันกำลังจะถูกเปลี่ยนมาใช้เทคโนโลยีเว็บแทน

ดิสโทร Linux Mint ประกาศเซ็นสัญญา "เชิงพาณิชย์" กับ Mozilla เพื่อใช้ Firefox เป็นดีฟอลต์เบราว์เซอร์ในแบบที่ Mozilla ต้องการ

ในอดีต Linux Mint ใช้วิธีนำซอร์สโค้ดของ Firefox มาคัสตอมเอง ปรับค่าคอนฟิกต่างๆ โดยเฉพาะการเปลี่ยนหน้าเริ่มต้นเป็น https://www.linuxmint.com/start/ และใช้เสิร์ชเอนจินที่เป็นพาร์ทเนอร์กับ Mint (เช่น Yahoo, DuckDuckGo)

ภายใต้สัญญาใหม่ Linux Mint จะใช้ Firefox เวอร์ชันของ Mozilla เอง ซึ่งให้ประสบการณ์ใช้งานเหมือนกับบน OS อื่นๆ ซึ่ง Mint ระบุว่าลดภาระการดูแลแพ็กเกจ Firefox ของตัวเองลงด้วย การเปลี่ยนแปลงจะมีผลใน Firefox 96 เป็นต้นไปบน Linux Mint 19x, 20, 20.1, 20.2 และ LMDE 4 ส่วน Linux Mint 20.3 ตัวใหม่ล่าสุดเปลี่ยนมาใช้ Firefox ตัวใหม่เรียบร้อยแล้ว

Jason A. Donenfeld ส่งโค้ดแก้ไขตัวสร้างเลขสุ่มในลินุกซ์ จากเดิมที่ใช้ SHA1 แบบดัดแปลง มาเป็น BLAKE2 ที่ ทำให้ประสิทธิภาพการสร้างเลขสุ่มโดยรวมสูงขึ้นมาก

BLAKE2 เป็นฟังก์ชั่นแฮชที่เคยร่วมแข่งขันเพื่อเป็นมาตรฐาน SHA3 เมื่อปี 2012 และเข้าถึงรอบสุดท้าย แต่แพ้ให้กับ Keccak ไปที่สุด โดยตัวอัลกอริทึมภายใช้การเข้ารหัสแบบ ChaCha ที่มีจุดเด่นด้านความเร็วอยู่แล้ว

CentOS 8 จะสิ้นระยะซัพพอร์ตในวันที่ 31 ธันวาคม 2021 หลังจากนี้ไป โครงการ CentOS จะเข้าสู่ยุคใหม่ที่เป็น CentOS Stream แทน เท่ากับว่าเมื่อขึ้นปี 2022 แล้ว CentOS 8 จะไม่ได้รับแพตช์ความปลอดภัยอีกต่อไป

แต่ CentOS 8 เป็นระบบปฏิบัติการที่มีคนนิยมใช้อย่างสูง โดยเฉพาะในฝั่งเซิร์ฟเวอร์ จึงเกิดคำถามตามมาว่าผู้ใช้ CentOS 8 ที่ตอนนี้เหลือเวลาอีกน้อยนิด มีทางเลือกในการอัพเกรดไปใช้ระบบปฏิบัติการใดแทนได้บ้าง

เว็บไซต์ ZDNet ได้รวบรวมทางเลือกที่เป็นไปได้ในการอัพเกรดแทน CentOS 8 โดยเริ่มจากกลุ่มที่ดัดแปลงมาจาก RHEL 8 และสามารถทดแทน CentOS 8 ได้ทันที

โครงการ CentOS ภายใต้การดูแลของ Red Hat เปิดตัว CentOS Stream 9 ซึ่งถือเป็นยุคใหม่ของ CentOS หลังการเปลี่ยนนโยบายครั้งใหญ่ เลิกซัพพอร์ต CentOS 8 เมื่อปลายปี 2020

เดิมที CentOS เป็นการนำซอร์สโค้ดของ Red Hat Enterprise Linux (RHEL) ที่เป็นรุ่นเสถียรสำหรับองค์กร มาคอมไพล์เป็นไบนารี แจกจ่ายให้ฟรีโดยไม่ต้องซื้อ subscription จาก Red Hat โดยเลขเวอร์ชันของ CentOS จะเท่ากับ RHEL เสมอ และออกตามหลัง RHEL เล็กน้อย

Steam for Linux เริ่มรองรับเทคนิคการอัพสเกลภาพ DLSS สำหรับการ์ดจอฝั่ง NVIDIA แล้ว ผ่าน Proton เลเยอร์ซอฟต์แวร์สำหรับเล่นเกมวินโดวส์บนลินุกซ์

ฟีเจอร์นี้เพิ่มเข้ามาใน Proton 6.3-8 เวอร์ชันใหม่ล่าสุด ผู้ใช้ยังต้องตั้งค่าเปิดการรองรับ DLSS ด้วยตัวเอง

Proton เวอร์ชันนี้ยังรองรับเกมที่ต้องใช้ซอฟต์แวร์ต้านโกง BattlEye บางเกม และรองรับเกมใหม่ๆ ในช่วงนี้อย่าง Deathloop และ Mass Effect Legendary Edition ด้วย

AWS ปล่อย Amazon Linux 2022 (AL2022) รุ่นพรีวิวให้ทดลองใช้งาน โดยเวอร์ชั่นนี้จะเป็นเวอร์ชั่นแรกที่ AWS หันไปใช้ Fedora เป็นจุดตั้งต้นแทนที่จะเป็น CentOS

โครงการ Amazon Linux ถูกแยกออกมาจากบริการคลาวด์ของ AWS ตั้งแต่ปี 2017 และมักใช้ CentOS/RHEL เป็นฐาน พร้อมกับปรับแต่งเองหลายอย่าง แพ็กเกจหลายตัวไม่ได้เลือกตามเวอร์ชั่นของ CentOS ไปทั้งหมด ใน AL2022 จะใช้ Fedora 34/35 เป็นฐานแทน แต่ทาง AWS ก็ปรับแต่งค่อนข้างมากเช่นเดิม ตั้งแต่เคอร์เนลที่อาจจะใช้เวอร์ชั่นไม่ตรงกับ Fedora, คอนฟิกเริ่มต้น (เปิดใช้ SELinux แบบ enforce แต่แรก), และแพ็กเกจต่างๆ

Canonical ประกาศรองรับ Ubuntu บนชิป Apple M1 ผ่าน Multipass ซึ่งเป็นระบบจัดการ virtualization ของ Canonical เอง

ก่อนหน้านี้ เครื่องแมคที่เป็น Apple M1 ยังไม่รองรับลินุกซ์อย่างเต็มที่นัก และการรันผ่าน virtualization อย่าง VirtualBox/VMware ยังไม่สมบูรณ์มากพอ แนวทางของ Canonical คือสร้าง Multipass ซอฟต์แวร์จัดการ virtualization ที่ใช้ระบบของ OS เอง (KVM บนลินุกซ์, Hyper-V บนวินโดวส์, HyperKit บนแมค) แล้วจัดการเรื่องอิมเมจและการติดตั้งให้อัตโนมัติ ผู้ใช้ไม่ต้องยุ่งกับการคอนฟิก VM เอง

HP ประกาศพรีโหลด Windows Subsystem for Linux 2 (WSL2) และเปิดใช้งานเป็นดีฟอลต์กับเครื่องเวิร์คสเตชันตระกูล Z ของบริษัทบางรุ่น ตอบสนองความต้องการของลูกค้าพีซีเวิร์คสเตชัน ที่ต้องใช้งานทั้งวินโดวส์และลินุกซ์ โดยไม่ต้องบูตเครื่องสลับไปมา หรือรันลินุกซ์ใน VM ที่ประสิทธิภาพไม่ดีเท่า

HP บอกว่ามีความต้องการใช้งานซอฟต์แวร์จำพวก machine learning และ data science มากขึ้น จึงได้ปรับซอฟต์แวร์ของตัวเองจากลินุกซ์ให้ทำงานร่วมกับ WSL2 ได้ดีขึ้น ตัวดิสโทรที่เลือกใช้คือ Ubuntu

ปัจจุบันการติดตั้ง WSL2 ทำได้ง่ายขึ้นมากๆ แล้ว แต่การเปิดใช้ WSL2 มาเป็นดีฟอลต์เลยก็เป็นสัญญาณว่าการใช้งานลินุกซ์บนวินโดวส์แพร่หลายขึ้นกว่าเดิมมาก

Fedora ออกเวอร์ชัน 35 ตามรอบการออกทุก 6 เดือน ของใหม่ที่สำคัญได้แก่

• แพ็กเกจ Python 3.10, Perl 5.34, PHP 8.0
• ใช้ firewalld ตัวจัดการไฟร์วอลล์ เวอร์ชัน 1.0
• Fedora Workstation ใช้เดสก์ท็อป GNOME 41, และ WirePlumber ตัวจัดการเซสชันเสียงตัวใหม่
• Fedora Cloud เปลี่ยนมาใช้ระบบไฟล์ btrfs และรองรับการบูทแบบ BIOS/UEFI

Huawei เปิดตัว NestOS ระบบปฏิบัติการลินุกซ์ขนาดเล็กสำหรับรันบนคลาวด์ โดยอิงอยู่บน OpenEuler/EulerOS ดิสโทรลินุกซ์ของ Huawei (ซึ่งอิงมาจาก CentOS อีกที)

Huawei เรียก NestOS ว่าเป็นระบบปฏิบัติการขนาดเล็ก (minimal) ที่อัพเดตตัวเองอัตโนมัติ เน้นใช้งานบนคอนเทนเนอร์ ลักษณะคล้ายๆ Fedora CoreOS, SUSE Micro, AWS Bottlerocket, VMware Photon OS เป็นต้น

Red Hat เปิดทดสอบ Red Hat Enterprise Linux (RHEL) 9 Beta ซึ่งเป็นรุ่นใหญ่รุ่นถัดไปของ RHEL

Red Hat ระบุว่า RHEL 9 ต่างไปจาก RHEL รุ่นใหญ่ในอดีต ตรงที่มีการเปลี่ยนแปลงน้อยลง (แม้ยังมีฟีเจอร์ใหม่บ้าง) เพื่อให้แอดมินลดภาระการเรียนรู้ของใหม่ๆ ลงจากเดิม นอกจากนี้ RHEL 9 ยังเป็นดิสโทรเวอร์ชันแรกที่ดึงแพ็กเกจมาจาก CentOS Stream ตามแนวทางใหม่ของโครงการ CentOS ที่เปลี่ยนทิศทางใหม่ เลิกทำ CentOS ซัพพอร์ตระยะยาว กลายมาเป็นดิสโทรต้นน้ำของ RHEL

ไมโครซอฟท์เปิดตัว Microsoft Edge for Linux รุ่นเสถียรอย่างเป็นทางการ หลังจากปล่อยไฟล์ผ่าน repository ก่อนหน้านี้ โดยไมโครซอฟท์ระบุว่านี่เป็นก้าวสำคัญที่ทำให้ Edge ทำงานได้ครบทุกแพลตฟอร์ม (มี 5 แพลตฟอร์มคือ Windows, macOS, Linux, iOS, Android)

ในแง่ฟีเจอร์ของ Edge for Linux คงไม่ต่างอะไรจากแพลตฟอร์มอื่นๆ สิ่งที่น่าสนใจคือมีคนลองนำแพ็กเกจ Edge for Linux ไปลงใน Chrome OS/Chromebook แล้วสามารถใช้งานได้ปกติ ไม่มีปัญหาใดๆ โดยต้องเปิดโหมด Linux Development ของ Chrome OS ก่อน และดาวน์โหลดแพ็กเกจ .deb ไปติดตั้งได้เลย

ไมโครซอฟท์ปล่อย Microsoft Edge 95 รุ่นเสถียร (stable) บนลินุกซ์อย่างเงียบๆ ถือเป็น Edge บนลินุกซ์รุ่นแรกที่เป็นรุ่นเสถียร หลังเปิดทดสอบ Dev Channel ในเดือนตุลาคม 2020 ครบรอบ 1 ปีพอดี

ช่องทางของไมโครซอฟท์ยังไม่มีประกาศใดๆ แต่ใน repository ของไมโครซอฟท์ ก็มีไฟล์ให้ดาวน์โหลดแล้ว ทั้งแบบแพ็กเกจ .deb และ .rpm

ที่มา - Sophos

SUSE ออก SLE Micro 5.1 ลินุกซ์สำหรับการรันงานที่ไม่ได้รันอยู่ในตัวตรงๆ แต่รันโหลดผ่านทาง virtual machine หรือคอนเทนเนอร์ โดยตัว SLE Micro เป็นลินุกซ์แบบ immutable ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงระบบได้ยกเว้นบูตลินุกซ์ใหม่ แต่ในเวอร์ชั่นนี้รองรับฟีเจอร์ live kernel patching อัพเดตเคอร์เนลไม่ต้องบูดเครื่องแล้ว

งานประเภทหนึ่งที่เหมาะกับ SLE Micro คือการใช้เป็นเซิร์ฟเวอร์ปลายทาง (edge computing) โดยใช้ SLE Micro ร่วมกับ k3s สำหรับรัน Kubernetes

Pine64 เป็นบริษัทผลิตบอร์ดและอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ในสายลินุกซ์ ล่าสุดเปิดตัวมือถือใหม่ ชื่อ PinePhone Pro โดยเป็นโทรศัพท์มือถือที่ทำงานด้วยลินุกซ์

จากเดิมที่ทาง Pine64 มีมือถือของตัวเองในชื่อ PinePhone ซึ่งเป็นมือถือที่ทำงานด้วยระบบปฏิบัติการสายลินุกซ์เต็มตัว ไม่ใช่การพอร์ตบนฐาน Android เหมือนมือถือรุ่นอื่น ๆ และสามารถ flash รอมเข้าไปได้อย่างง่ายดาย ทำให้ PinePhone สามารถทำงานด้วยระบบปฏิบัติการอย่าง Ubports (พัฒนาต่อจาก Ubuntu touch), postmarketOS และอื่น ๆ รวมไปถึง Debian ตัวเต็มได้อีกด้วย

PinePhone Pro มีสเปคดังนี้

Canonical เปิดตัว Ubuntu Frame ระบบปฏิบัติการแบบคัสตอมสำหรับอุปกรณ์ kiosk จอสัมผัส หรือป้ายโฆษณาดิจิทัล

Ubuntu Frame เป็นการนำแกนของ Ubuntu Core มารวมกับโซลูชันการแสดงผลจอภาพข้ามเครื่องจากระยะไกล (graphic server) รองรับแอพหลากหลายรูปแบบ ได้แก่ GTK 3/4, Qt 5/6, Flutter, Electron, SDL2 รวมถึง HTML5 และ Java

จุดเด่นของ Ubuntu Frame คือเป็นโซลูชันที่พร้อม จัดการเรื่องการแสดงผลและอินพุตมาให้แล้ว นักพัฒนามีหน้าที่แค่สร้างแอพไปรันเท่านั้น บวกด้วยฟีเจอร์ด้านความปลอดภัย การจัดการที่เป็นระบบแพ็กเกจ Snap รันอยู่ในคอนเทนเนอร์

ปัญหาโทรศัพท์แอนดรอยด์ไม่ได้อัพเกรด หรืออัพเกรดช้าเป็นปัญหาเรื้อรังมายาวนาน และกูเกิลพยายามแก้ปัญหานี้อย่างต่อเนื่องในปีหลังๆ ที่งาน Linux Plumber ปีนี้ Todd Kjos ก็แถลงความคืบหน้าว่าโทรศัพท์ที่ใช้ Android 12 จะใช้เคอร์เนลแกนกลางเป็นอันเดียวกันทั้งหมดแล้ว