Firefox for Android เวอร์ชันยกเครื่องใหม่เริ่มเข้าสถานะการทดสอบแบบ Nightly และมีแผนจะออกรุ่นเสถียรช่วงกลางปีนี้

ล่าสุด Mozilla ประกาศแผนเรื่องส่วนขยาย (add-on) ของ Firefox for Android ตัวใหม่ว่าจะยังจำกัดมากๆ ในช่วงแรก

ณ ปัจจุบัน Firefox for Android ตัวใหม่รองรับส่วนขยายเพียงตัวเดียวคือ uBlock Origin แต่ Mozilla มีแผนจะรองรับส่วนขยายยอดนิยม Recommended Extensions ประมาณ 100 ตัว (เช่น NoScript, LastPass, HTTPS Everywhere, DownThemAll!, FoxyProxy) ในช่วงที่ออกรุ่นเสถียร

Mozilla ออก Firefox 73 ตามนโยบายใหม่ที่ปรับรอบการออกรุ่นให้เร็วขึ้น ของใหม่ในเวอร์ชันนี้ได้แก่

• เพิ่มตัวเลือกใน Options เพื่อปรับการซูมหน้าเว็บ (page zoom) ให้ใหญ่ขึ้นแบบ global คือปรับทีเดียวได้ผลทุกเว็บไซต์ ไม่ต้องมาปรับแยกเองทีละเว็บเหมือนของเดิม (ปรับแยกทีละเว็บยังทำได้อยู่)
• ปรับวิธีการทำงานของโหมด High Contrast เพื่อช่วยให้คนที่มีปัญหาสายตา ของเดิมจะปิดการแสดงผลภาพพื้นหลังทั้งหมด ของใหม่จะแทรกกล่องสี่เหลี่ยมพร้อมสีพื้นใต้ข้อความ เพื่อให้อ่านง่ายขึ้น โดยไม่ต้องปิดภาพพื้นหลังทั้งหมด

Mozilla ประกาศแผนหยุดซัพพอร์ตโปรโตคอล Transport Layer Security (TLS) เวอร์ชันเก่า 1.0 และ 1.1 บน Firefox โดยจะเริ่มมีผลใน Firefox 74 ที่จะออกตัวจริงช่วงเดือนมีนาคม 2020

เหตุผลที่เลิกใช้ TLS 1.0 และ 1.1 เป็นเพราะพบช่องโหว่ที่ถูกใช้โจมตีมากขึ้นเรื่อยๆ เช่น ช่องโหว่ BEAST, CRIME, POODLE ในขณะที่โปรโตคอลเวอร์ชันใหม่ TLS 1.3 ออกตั้งแต่ปี 2018 และรองรับตั้งแต่ Firefox 63

Mozilla เปิดตัว Hello WebXR ช่องทางรวมกิจกรรมที่เหมาะสำหรับเล่นโดยใช้แว่น VR ไม่ว่าจะเป็นเข้าดูสถานที่จริง สิ่งแวดล้อมจริงของสถานที่ใดที่หนึ่ง ชมงานศิลปะ เล่นดนตรี วาดรูป โดยใช้เคอเซอร์ควบคุมกิจกรรม

Hello WebXR สามารถเปิดได้ในหลากหลายบราวเซอร์ ไม่ว่าจะเป็น Oculus Browser บน Oculus Quest หรือ Google Chrome บน Oculus Rift รวมถึง Firefox Reality ของ Mozilla เองด้วย

มูลนิธิ Mozilla Foundation ประกาศตั้งองค์กรใหม่ MZLA Technologies Corporation มารับผิดชอบการพัฒนาโปรแกรมอีเมล Thunderbird

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา Mozilla หันไปทุ่มให้กับ Firefox เป็นหลัก และพยายามหา "บ้านใหม่" ให้ Thunderbird โดยปรับนโยบายมาหลายรอบ (รอบล่าสุดคือปี 2017)

หลังจากเปิดให้ชุมชนผู้ใช้งานเข้ามาช่วยพัฒนาโปรแกรมมากขึ้น ทางมูลนิธิจึงตัดสินใจตั้ง MZLA Technologies Corporation ที่มีสถานะเป็นบริษัทลูก ดูแล Thunderbird อย่างจริงจัง และสามารถหารายได้จากช่องทางใหม่ๆ เข้ามาช่วยเสริมการพัฒนา Thunderbird อีกด้วย

เมื่อกลางปีที่แล้ว Mozilla ประกาศ "ยกเครื่อง" Firefox for Android ใหม่ ใช้เอนจินใหม่ GeckoView, ดีไซน์หน้าตาใหม่ และมีฟีเจอร์ใหม่ๆ หลายอย่าง แต่เนื่องจากมันเพิ่งเริ่มพัฒนา จึงแยกมันเป็นแอพอีกตัวชื่อ Firefox Preview ที่ต่างจาก Firefox for Android ตัวปัจจุบัน

ล่าสุด Firefox Preview พัฒนามาพอสมควร ทีมงาน Mozilla จึงเริ่มขยับมันเข้ามาใน Firefox for Android ตัวหลักแล้ว แต่ยังเฉพาะในรุ่นทดสอบแบบ Nightly เท่านั้น หลังจากทดสอบจนพอใจแล้วจะค่อยๆ ขยับมันเข้ามาในรุ่น Beta ช่วงฤดูใบไม้ผลิ (ประมาณเดือนมีนาคมเป็นต้นไป) และออกเป็นรุ่น Stable ภายในครึ่งแรกของปี 2020 นี้

Mozilla ประกาศปลดพนักงานออกจำนวนหนึ่ง (ตัวองค์กรไม่ได้เปิดเผย แต่ TechCrunch รายงานว่าประมาณ 70 คน) หลังโครงการใหม่ๆ ไม่เวิร์คอย่างที่คาดไว้

Mozilla พยายามพัฒนาโครงการใหม่ๆ มาหารายได้นอกเหนือจากการเปิดประมูล search engine ของ Firefox ที่เป็นช่องทางหารายได้หลัก โดยเน้นไปที่การหาเงินแบบ subscription (ก่อนหน้านี้เคยเปิดตัว Firefox Premium, VPN และ บริการอ่านข่าวแบบเสียเงิน)

มอซิลล่าประกาศ Firefox 72 ตามรอบ โดยมีฟีเจอร์สำคัญคือบล็อคการติดตามผู้ใช้แบบ fingerprint ซึ่งหมายถึงการติดตามโดยที่ไม่ได้ใช้กลไกตามปกติ เช่น cookie แต่กลับอาศัยข้อมูลอื่น เช่น เวอร์ชั่นเบราว์เซอร์, ขนาดหน้าจอ, ระบบปฎิบัติการ

โดเมนที่ถูกตรวจสอบว่าพยายามติดตามผู้ใช้ด้วยเทคนิค fingerprint จะถูกใส่ไว้ในรายชื่อแบน เว็บเหล่านี้จะไม่สามารถรันจาวาสคริปต์เพื่อรับรู้ข้อมูลของผู้ใช้, การโหลดข้อมูลจะไม่ส่ง User-Agent ไปให้, และเบราว์เซอร์จะปิดบังแม้แต่หมายเลขไอพีของผู้ใช้

Mozilla ออก Firefox 71 มีของใหม่ดังนี้

• ปรับปรุง Lockwise ตัวจัดการรหัสผ่าน ให้รองรับซับโดเมนของเว็บไซต์
• รองรับการชมวิดีโอแบบย่อมุมจอ (Picture-in-picture) โดยยังใช้ได้เฉพาะบน Windows วิธีการใช้คือนำเมาส์ไปชี้บนวิดีโอจะเห็นไอคอน Picture-in-picture สีน้ำเงินโผล่ขึ้นมาให้กด
• ตัวถอดรหัสไฟล์ MP3 แบบเนทีฟทั้งบน Windows, Mac, Linux
• เพิ่ม Kiosk Mode สำหรับการแสดงผลแบบเต็มหน้าจอ ใช้กับอุปกรณ์จอสัมผัสตามที่สาธารณะ

Mozilla ประกาศเตรียมปิดวิธีการติดตั้งส่วนขยายของ Firefox ที่เรียกว่าการทำ sideloading ด้วยเหตุผลเรื่องความปลอดภัย

ปกติแล้ว Firefox มีวิธีการติดตั้งส่วนขยายทั้งหมด 3 วิธี ดังนี้

เฟซบุ๊ก, มอซิลล่า, และ Cloudflare ร่วมเสนอมาตรฐาน TLS Delegated Credentials มาตรฐานที่อนุญาตให้เจ้าของโดเมนสามารถออกใบรับรองระยะสั้นเพื่อใช้งานกับเซิร์ฟเวอร์ที่ช่วยกระจายข้อมูล (content delivery network - CDN)

ทุกวันนี้เมื่อเว็บไซต์ต่างๆ ต้องการใช้งาน CDN แบบเข้ารหัส ต้องนำใบรับรองและกุญแจลับไปมอบให้กับผู้ให้บริการ CDN กุญแจเหล่านี้จะถูกกระจายไปยังเซิร์ฟเวอร์ของผู้ให้บริการ ที่บางครั้งก็มีเซิร์ฟเวอร์จำนวนมากกระจายไปทั่วโลก หากเซิร์ฟเวอร์ตัวใดตัวหนึ่งถูกเจาะ คนร้ายก็จะได้กุญแจสำหรับเข้ารหัสทั้งหมด

Firefox ออกเวอร์ชัน 70 ของใหม่เวอร์ชันนี้เน้นไปที่ฟีเจอร์ด้าน Privacy ที่ใส่เข้ามาหลายตัว

Mozilla ประกาศขยับรอบการออกของ Firefox จากเดิม 6-8 สัปดาห์ ให้เร็วขึ้นเป็นทุก 4 สัปดาห์ ด้วยเหตุผลว่าต้องการผลักดันให้ฟีเจอร์ใหม่ๆ ออกสู่ตลาดได้เร็วขึ้น

การเปลี่ยนแปลงจะเริ่มในไตรมาสแรกของปี 2020 ส่วนลูกค้าองค์กรที่ไม่ต้องการอัพเดตบ่อยๆ ยังมี Firefox ESR ที่จะออกรุ่นใหม่ทุก 12 เดือนให้ใช้งานกัน

Mozilla ระบุว่าการที่รอบเวลาสั้นลง ทำให้การตรวจสอบคุณภาพตอนขั้น Beta ต้องเข้มข้นขึ้น ปัจจุบัน Firefox Beta ออกรุ่นใหม่ 2 ครั้งต่อสัปดาห์ ก็จำเป็นต้องออก Beta ให้ถี่กว่าเดิม และเน้นการทดสอบกับผู้ใช้บางกลุ่ม (A/B testing) เพื่อตรวจสอบบั๊กก่อนส่งผลกระทบต่อผู้ใช้เป็นวงกว้าง

Mozilla เคยประกาศมาสักพักแล้วว่าจะทำบริการ Firefox VPN ล่าสุดมันเปิดตัวแล้วในชื่อ Firefox Private Network

Mozilla ระบุว่าตั้งใจให้ Firefox Private Network เป็นบริการที่ช่วยรักษาความปลอดภัย-คุ้มครองความเป็นส่วนตัวให้ผู้ใช้ที่ระดับเครือข่าย นอกเหนือไปจากระดับของเบราว์เซอร์เอง ช่วยป้องกันปัญหาล็อกอิน Wi-Fi สาธารณะแล้วโดนดักข้อมูล ไปจนถึงป้องกันเว็บไซต์ตามรอยว่าเราคือใคร

ในแง่การทำงานของมันเป็นส่วนขยายที่ให้เรากดปุ่มเปิด-ปิดการเชื่อมต่อ VPN ได้ง่ายเพียงคลิกเดียว (แบบเดียวกับที่ Opera ทำได้ในตอนนี้) ส่วนเครือข่าย VPN ที่ใช้งานเป็นของ Cloudflare ซึ่งมั่นใจได้ในแง่ความน่าเชื่อถือ

Mozilla ประกาศเปลี่ยนค่าคอนฟิกสำหรับ DNS-over-HTTPS (DoH) โดยเปิดทำงานเป็นค่าเริ่มต้นในไฟร์ฟอกซ์เวอร์ชั่นต่อไป โดยแผนการคือการปรับค่าให้กับผู้ใช้บางส่วนอย่างช้าๆ เผื่อการปัญหา

แผนการของ Mozilla คือการเปลี่ยนคอนฟิกโดยกระทบการใช้งานให้น้อยที่สุด โดยจะไม่ทำงานเมื่อเบราว์ตรวจพบโปรแกรมควบคุมการใช้งานสำหรับผู้ปกครอง หรือหากใช้บริการคอนฟิกระดับองค์กรที่องค์กรต้องเปิดใช้งานเอง

ในกรณีที่ซับซ้อนกว่านั้น เช่น การคอนฟิกเน็ตเวิร์คแบบ split horizon ที่คอมพิวเตอร์มีเราท์ได้หลายทางสำหรับคอมพิวเตอร์ที่มี VPN ในตัว เบราว์เซอร์จะพยายามคิวรี จาก DoH ก่อน หากไม่สำเร็จจึงคิวรีตามช่องทางปกติ

หลังจากมีประเด็นร้อนเรื่อง Manifest v3 ซึ่งเป็น API ของ Chromium ที่จะทำให้ตัวบล็อคโฆษณาใช้งานไม่ได้ หรือใช้ได้ในความสามารถที่จำกัด จนทำให้เบราว์เซอร์หลายค่ายต้องออกมายืนยันจะซัพพอร์ต API เพื่อตัวบล็อคโฆษณาต่อไป

สำหรับ Firefox ซึ่งเป็นเบราว์เซอร์ที่แม้จะไม่ได้อยู่บน Chromium โดยตรง แต่ WebExtension API ของ Firefox ก็รองรับ Manifest v2 เกือบทั้งหมด ก็ได้รับคำถามจากฝ่ายนักพัฒนาว่าจะมีทีท่าอย่างไรต่อ Manifest v3 บ้าง

Mozilla ปล่อย Firefox 69 สำหรับ Windows, Mac, Linux และ Android แล้ว โดยฟีเจอร์สำคัญใน Firefox 69 มีดังนี้

Chris Beard ซีอีโอของ Mozilla ที่เข้ามารับตำแหน่งเมื่อปี 2014 ประกาศทำหน้าที่จนถึงสิ้นปี 2019 โดยให้เหตุผลว่าอยากพักผ่อน ก่อนคิดว่าจะทำอะไรต่อไป

บอร์ดของ Mozilla จะเริ่มกระบวนการสรรหาซีอีโอคนใหม่มาทำหน้าที่แทน และหากยังหาตัวซีอีโอไม่ได้ภายในปี 2019 ประธานบอร์ด Mitchell Baker จะมาทำงานเป็นซีอีโอแทนไปก่อน

Chris Beard เป็นพนักงานที่อยู่กับ Mozilla มายาวนาน ก่อนลาออกไปอยู่กองทุน VC ในปี 2013 และกลับมาอีกครั้งในปี 2014 ในฐานะซีอีโอ และดำรงตำแหน่งซีอีโอมาได้ 5 ปีแล้ว

ที่มา - Mozilla

คาซัคสถานได้ออกนโยบายเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตต้องติดตั้ง root CA ของรัฐบาล โดยอ้างความปลอดภัย ซึ่งจะทำให้รัฐบาลดักฟังอินเทอร์เน็ตได้ทั่วประเทศ

แม้ว่าสุดท้าย คาซัคสถานจะประกาศหยุดระบบนี้ (โดยเรียกว่าเป็นการทดสอบ) และอนุญาตให้ประชาชนลบใบรับรองออกได้แล้ว แต่ Google และ Mozilla ได้เตรียมมาตรการขั้นถัดไป คือหยุดการเชื่อถือใบรับรองเหล่านี้แม้ว่าจะติดตั้งอยู่ในเครื่องของผู้ใช้ก็ตาม

ส่วนฝั่ง Apple โฆษกระบุว่าทางบริษัทปกป้องผู้ใช้ โดยจะทำให้ Safari ไม่เชื่อถือใบรับรองนี้

Mozilla เปิดตัวโลโก้ใหม่ของ Firefox เมื่อเดือนมิถุนายน ซึ่งตอนนี้ Mozilla เริ่มนำโลโก้ใหม่ออกใช้แล้วใน Firefox Nightly ซึ่งเป็นเวอร์ชัน 70 ซึ่งจะเป็นโลโก้ Firefox ที่ใช้โทนน้ำเงินและม่วงเป็นหลัก ส่วน Firefox เวอร์ชันจริงจะใช้โลโก้เดียวกันแต่เปลี่ยนโทนสีเป็นเหลืองและแดง

จุดสังเกตอีกอย่างคือ Mozilla เลิกใช้คำว่า Quantum ที่ห้อยท้าย Firefox มาตั้งแต่เวอร์ชัน 57 ที่เป็นการปรับโฉมครั้งใหญ่ของ Firefox โดยเฉพาะเทคโนโลยีการเรนเดอร์เว็บไซต์ และเปลี่ยนไปใช้คำว่า Firefox Browser แทน เพราะแบรนด์หลักของ Firefox จะครอบคลุมผลิตภัณฑ์อีกหลายอย่าง เช่น Firefox Send, Firefox Monitor, Firefox Lockwise เป็นต้น

ทีมงาน Mozilla IoT ได้เปิดตัว WebThings มาราวสามเดือนแล้ว ซึ่งคราวนั้นมี WebThings Gateway ไว้สำหรับใช้กับ Raspberry Pi พร้อมระบุว่าจะรองรับเราท์เตอร์ในอนาคต

ล่าสุด Mozilla ได้ออก WebThings Gateway เวอร์ชัน 0.9 ให้ทดสอบบนเราท์เตอร์เป็นครั้งแรก ซึ่งในช่วงทดลองจะรองรับเฉพาะเราท์เตอร์ Turris Omnia แต่ Mozilla จะขยายให้ WebThings Gateway รองรับเราท์เตอร์รุ่นอื่น ๆ ในอนาคต

สัปดาห์ที่ผ่านมา Mozilla ออก Firefox 68 มีของใหม่ดังนี้

Mozilla เคยกล่าวถึงบริการสมัครสมาชิกอ่านข่าวมาสักระยะ ที่จะเปิดให้ผู้ใช้สมัครสมาชิก จ่ายเงินรายเดือน และอ่านข่าวจากสำนักข่าวที่เข้าร่วมโดยไม่ต้องมีโฆษณามารบกวน

ล่าสุด Mozilla เริ่มเผยข้อมูลบางส่วนของบริการใหม่แล้ว โดยค่าสมาชิกของระบบอ่านข่าวอยู่ที่ 4.99 ดอลลาร์ต่อเดือน Mozilla จะแบ่งรายได้ส่วนหนึ่งให้กับเว็บไซต์ที่เข้าไปอ่าน ส่วนผู้ใช้ก็จะได้อ่านคอนเทนต์แบบไม่ต้องถูกรบกวนจากโฆษณา หรือการติดตามจากระบบคุกกี้ที่ฝังบนเว็บไซต์ รวมถึงยังมีฟีเจอร์อื่น ๆ ให้ด้วย เช่น อ่านออกเสียงให้ฟัง หรือซิงค์แบบข้ามแพลตฟอร์ม เป็นต้น

สมาคมผู้ประกอบการ ISP ในสหราชอาณาจักรประกาศเสนอรายชื่อฮีโร่และวายร้าย (Hero and Villain) แห่งอินเทอร์เน็ต เรื่องน่าประหลาดใจคือทางสมาคมระบุว่า Mozilla ผู้พัฒนาเบราว์เซอร์ไฟร์ฟอกซ์นั้นเป็นหนึ่งในวายร้ายอินเทอร์เน็ต

การเสนอชื่อครั้งนี้พิจารณาฝั่งฮีโร่จากการช่วยให้อินเทอร์เน็ตเป็นพื้นที่ที่น่าเชื่อถือ, พัมนาวงการบรอดแบนด์ในสหราชอาณาจักร, และทำงานเพื่อแก้ไขประเด็นการกำกับอินเทอร์เน็ตระดับโลก ขณะที่ฝั่งวายร้ายนั้นเป็นผู้สร้างผลกระทบกับการป้องผู้ใช้, สมดุลระหว่างเสรีภาพการแสดงออกและการปกป้องลิขสิทธิ์, และสร้างผลกระทบต่อห่วงโซ่อุปทานอุปกรณ์สื่อสาร

สัปดาห์ที่แล้ว Mozilla ออก Firefox ตัวใหม่บน Android โดยใช้โค้ดเนมภายในว่า Fenix (ตัวที่ใช้อยู่ในปัจจุบันคือ Fennec) โดยปรับเปลี่ยนทั้งหน้าตา UI และตัวเอนจินแสดงผลมาเป็น GeckoView

หลายคนอาจสงสัยว่า เอนจินของ Firefox เป็น Gecko อยู่แล้ว แล้ว GeckoView คืออะไรกันแน่ ซึ่ง Mozilla มีคำอธิบายในเรื่องนี้