Firefox ออกส่วนขยายใหม่ชื่อว่า Advance สำหรับการแนะนำเว็บไซต์และบทความโดยขึ้นกับสิ่งที่ผู้ใช้กำลังอ่านอยู่ รวมถึงประวัติการเข้าชมเว็บไซต์บนเบราว์เซอร์

Advance จะมีสองส่วนคือ Read Next ซึ่งจะแนะนำบทความที่เหมาะสมขึ้นกับแท็บที่ผู้ใช้กำลังใช้งานอยู่ และอีกส่วนคือ For You ที่จะแนะนำตามประวัติการเข้าชมเว็บไซต์ของผู้ใช้งาน

ฟีเจอร์แนะนำทั้งหมดนี้จะถูกสร้างขึ้นแสดงให้ผู้ใช้แต่ละคนดูตามข้อมูลของผู้ใช้คนนั้น ๆ โดยใช้เทคโนโลยี machine learning จากสตาร์ทอัพ Laserlike โดย Mozilla จะให้ผู้ใช้ควบคุมได้ว่าเมื่อไรที่จะให้ Advance ทำงาน, ตรวจสอบได้ว่า Laserlike จะเห็นประวัติการเข้าชมอะไรบ้าง และสามารถสั่งลบข้อมูลได้เมื่อต้องการ

Thunderbird โปรแกรมอีเมลในเครือ Mozilla (ปัจจุบันแยกส่วนกับ Firefox แล้วแต่ยังอยู่ในสังกัด Mozilla Foundation) ออกรุ่นใหม่ Thunderbird 60 มีของใหม่มากมาย

ระบบการออกรุ่นของ Thunderbird ในช่วง 3-4 ปีหลัง นับเลขตามเวอร์ชันของ Firefox เพราะอิงอยู่บนฐานเทคโนโลยีเดียวกัน แต่ Thunderbird จะนานๆ ออกที โดยเวอร์ชันก่อนหน้านี้คือ 52 แล้วข้ามมา 60 เลย

ของใหม่ใน Thunderbird 60 ได้แก่

Mozilla ประกาศเปิดตัวไอคอนดีไซน์ใหม่สำหรับ Firefox และผลิตภัณฑ์ในตระกูลทั้งหมด จากไอคอนของ Firefox เดิมที่ใช้มานับสิบปีและลดทอนรายละเอียดลงเรื่อย ๆ จนเหลือเป็นรูปแบบที่ใช้อยู่ปัจจุบันซึ่งเริ่มใช้ใน Firefox Quantum

Mozilla ให้เหตุผลว่าทุกวันนี้ Firefox มีผลิตภัณฑ์และบริการต่าง ๆ ภายใต้แบรนด์จำนวนมาก โลโก้เดิมที่ใช้อยู่ปัจจุบันไม่เพียงพอที่จะเป็นตัวแทนของผลิตภัณฑ์ทั้งหมดได้ จึงทำให้ทีมงานของ Mozilla เริ่มพัฒนาโลโก้ใหม่ขึ้นมา โดยแบ่งเป็นสองระบบ ซึ่งแต่ละระบบจะมีไอคอน Firefox หลัก ตามมาด้วยไอคอนของเบราว์เซอร์, แอพ และบริการต่าง ๆ ภายใต้แบรนด์ Firefox

วันนี้ Mozilla ได้เปิดตัวระบบ Test Pilot หรือระบบสำหรับทดสอบให้กับผู้ใช้บนมือถือแล้ว หลังจากที่ทีมงานได้ใช้เพื่อออกฟีเจอร์ทดสอบต่าง ๆ และเก็บผลลัพธ์เพื่อนำมาพัฒนาเพิ่มเติม อย่างเช่น Firefox Color และ Side View ที่เคยใช้ Test Pilot มาแล้วและประสบผลสำเร็จอย่างดีบนเดสก์ท็อป

นอกจากการเปิดตัว Test Pilot แล้ว Mozilla ก็ได้เปิดตัวแอพใหม่สองแอพซึ่งตอนนี้กำลังอยู่ในช่วงทดสอบกับ Test Pilot ด้วย ได้แก่

AI นั้นบกพร่องและโน้มเอียงได้ และในช่วง 2-3 สัปดาห์ที่ผ่านมา บรรดาบริษัทผู้สร้าง AI ก็ออกประกาศสำคัญแก้ไขปัญหานี้ รวมถึงออกแนวปฏิบัติทางจริยธรรม AI เช่น

สัปดาห์ที่ผ่านมา Firefox ออกเวอร์ชัน 61 ทั้งบนเดสก์ท็อป และ Firefox for Android

ของใหม่ในเวอร์ชันเดสก์ท็อปมีดังนี้

Mozilla ได้เปิดตัว FireFox Monitor เว็บไซต์สำหรับตรวจสอบการรั่วไหลของแอคเคาท์ส่วนตัว ด้วยการกรอกอีเมลที่ใช้งานกับแอคเคาท์ที่ต้องการตรวจสอบ โดยทางเว็บจะอ้างอิงกับฐานข้อมูลแอคเคาท์ที่มีการรั่วไหล (Data Breach) และระบุรายละเอียดว่าแอคเคาท์ที่กรอกนั้น รั่วไหลจากไหนและมีข้อมูลใดหลุดไปบ้าง พร้อมคำแนะนำในการป้องกันและรับมือ

บริการนี้ทาง Mozilla ร่วมมือกับ Have I Been Pawned ที่รวบรวมฐานข้อมูลบัญชีออนไลน์ต่างๆ ที่เคยรั่วไหล โดย Mozilla ยืนยันความปลอดภัยในกระบวนการตรวจสอบด้วยการแฮชข้อมูลจากเครื่องมือ k-Anonymity ของ CloudFlare

Mozilla เตรียมย้ายมาใช้เอนจิน Gecko จาก Android WebView เหตุเพราะเรื่องความปลอดภัยเป็นหลักเกี่ยวกับการหลุดของข้อมูลต่างๆ หนึ่งในผู้พัฒนาแนะนำว่าการเปิดรับฟังก์ชั่นใหม่ๆ มาสู่ Firefox Focus นั้นเช่นความเป็นเบราว์เซอร์ส่วนตัวที่ดีกว่า และระบบบล็อกการติดตามที่ดีกว่า กูเกิลไม่ได้รวมสิ่งเหล่านี้อยู่ใน Android WebView

Mozilla ออก Firefox 61: Developer Edition รุ่นสำหรับนักพัฒนาใช้งาน (รุ่นเสถียรจะออกวันที่ 26 มิถุนายน) มีของใหม่ที่น่าสนใจดังนี้

Mozilla ออก Firefox เวอร์ชัน 60 แล้ว ทั้ง Windows, Mac, Linux และ Android โดยเวอร์ชันนี้จะยังคงพัฒนาบน Firefox Quantum พร้อมกับฟีเจอร์ใหม่ ๆ หลายอย่าง

ฟีเจอร์แรกคือฟีเจอร์ด้านองค์กร ซึ่งถือเป็นฟีเจอร์สำคัญมากใน Firefox 60 คือฝ่ายไอทีขององค์กรสามารถจัดการปรับแต่งค่าเบราว์เซอร์สำหรับใช้งานภายในองค์กรได้ ไม่ว่าจะเป็นการใช้ผ่าน Group Policy บน Windows หรือไฟล์ JSON ที่รองรับทั้ง Mac, Linux และ Windows

Mozilla เตรียมแสดงโฆษณาในหน้า New Tab ของ Firefox โดยจะเริ่มมีผลใน Firefox 60 เวอร์ชันถัดไป และยังจำกัดเฉพาะผู้ใช้ในสหรัฐอเมริกา

การแสดงโฆษณาของ Firefox จะผ่านระบบของ Pocket ที่ Mozilla ซื้อกิจการเมื่อปีที่แล้ว ในหน้า New Tab จะมีหมวด Recommended by Pocket แนะนำบทความที่น่าสนใจจากระบบของ Pocket มาให้เรา และหนึ่งในบทความเหล่านั้นจะมีบทความที่เป็นโฆษณา (sponsored story) ด้วย

Mozilla ระบุว่าเคารพข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้อย่างเต็มที่ อัลกอริทึมแนะนำบทความจะถูกรันบนเครื่องของผู้ใช้ทั้งหมด ไม่มีการส่งข้อมูลประวัติการท่องเว็บกลับไปให้ใคร และผู้ใช้สามารถสั่งปิดไม่แสดงโฆษณาได้อย่างถาวร

เป็นที่รู้กันดีว่า Mozilla ผลักดันเทคโนโลยี WebAssembly แบบสุดตัว ปัจจุบันเว็บเบราว์เซอร์ 4 ค่ายใหญ่ล้วนรองรับ WebAssembly กันหมดแล้ว ผลงานใหม่ล่าสุดของ Mozilla จึงหันไปจับตลาดนักพัฒนา ด้วยการเปิดตัว IDE สำหรับ WebAssembly โดยเฉพาะ

IDE ตัวนี้ชื่อว่า WebAssembly Studio มันเป็น IDE แบบออนไลน์ใช้งานผ่านเว็บ โดย Mozilla พัฒนาขึ้นจากโค้ดของซอฟต์แวร์โอเพนซอร์สหลายโครงการ เช่น Monaco Editor ของไมโครซอฟท์ (ตัวเดียวกับที่ใช้ใน VS Code), Binaryen, Clang Format ผสมกันออกมาเป็น IDE ที่สามารถเขียนโค้ดในภาษา C/C++/Rust แล้วแปลงเป็น WebAssembly ได้ทันที (กดเข้าไปลองเล่น)

Mozilla ออกอัพเดต Firefox สำหรับ iPhone และ iPad เวอร์ชันใหม่ โดยมาพร้อมกับการเปิดฟีเจอร์ Tracking Protection หรือป้องกันการติดตามไว้เป็นค่าเริ่มต้น ทั้งในโหมดเบราว์เซอร์ปกติและโหมดส่วนตัว ซึ่งระบบนี้เป็นระบบเดียวกับที่ใช้ใน Firefox เวอร์ชันเดสก์ท็อปและ Android รวมถึง Firefox Focus

การป้องกันการติดตามของ Mozilla นี้จะเน้นที่การรักษาความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้ คือผู้ใช้สามารถกำหนดได้ว่าจะแชร์ข้อมูลอะไรบ้าง และจะไม่แชร์ข้อมูลอะไร ไปจนถึงการอนุญาตว่าจะแชร์ให้กับใครได้บ้าง โดยระบบป้องกันการติดตามนี้ยังมีผลพลอยได้คือเว็บไซต์จะโหลดเร็วขึ้น, ใช้ข้อมูลน้อยลง และใช้แบตเตอรี่น้อยลงอีกด้วย

นอกจากนี้ Mozilla ยังเพิ่มฟีเจอร์ใหม่ในอัพเดตนี้สำหรับ iPad ได้แก่

Mozilla ประกาศแผนการพัฒนาให้ภาษา Rust ทำงานร่วมกับ JavaScript ในการใช้เขียนเว็บร่วมกัน

แนวทางของ Mozilla ไม่ได้ต้องการให้ Rust มาแทน JavaScript แต่มองว่าถ้าส่วนไหนจำเป็นต้องใช้ Rust เพื่อประสิทธิภาพที่ดีกว่า (เช่น การ parse ข้อมูลขนาดใหญ่) ก็สามารถใช้ Rust เขียนส่วนนั้น แล้วนำมาใช้ร่วมกับ JavaScript ในส่วนอื่นได้

วิธีการที่ Mozilla ใช้คือคอมไพล์ Rust เป็น WebAssembly ก่อน แล้วค่อยให้ WebAssembly ทำงานร่วมกับ JavaScript อีกทอดหนึ่ง ซึ่งวิธีนี้จะเปิดให้ใช้ภาษาอื่นนอกจาก Rust ในระยะยาว โดย Mozilla ระบุว่ามีแผนจะแปลง C/C++ เป็น WebAssembly ในอนาคตด้วย

Mozilla เปิดตัว Firefox Reality เว็บเบราว์เซอร์ใหม่ที่ถูกออกแบบเพื่อการใช้งานกับ VR และ AR โดยเฉพาะ

เบราว์เซอร์ Firefox Reality นี้ถูกพัฒนาขึ้นโดยใช้เทคโนโลยีเว็บของ Firefox ปัจจุบัน และปรับปรุงด้วย Servo เว็บเอนจินที่กำลังอยู่ในระหว่างการทดลองของ Mozilla ซึ่งภายในสัปดาห์หน้า Firefox จะเริ่มปล่อยข้อมูลต่าง ๆ เช่น กระบวนการออกแบบ, โชว์การทดสอบกับ headset หลายรุ่น, ทดสอบการใช้งาน computer vision pipeline ด้วยการใช้ WebAssembly, อินทิเกรต Servo พร้อมกับส่วนขยายที่กำลังอยู่ระหว่างการทดลองเข้ากับ API กราฟิกของ ​WebGL

Mozilla มีอายุครบรอบ 20 ปีแล้ว หลังการโอเพนซอร์สของ Netscape Navigator/Communicator ในวันที่ 31 มีนาคม 1998

การประกาศครั้งนั้นถือเป็นก้าวสำคัญของโลกโอเพนซอร์ส เพราะก่อนหน้านั้นวงการโอเพนซอร์สมีแต่ซอฟต์แวร์ที่เป็นโอเพนซอร์สตั้งแต่ต้น แต่การเกิดของ Mozilla เป็นการเปลี่ยนจากซอฟต์แวร์เชิงพาณิชย์แล้วเปิดซอร์สในภายหลัง และกลายเป็นต้นแบบของบริษัทอื่นๆ ที่ต้องการเปิดซอร์สบ้าง (เช่น Java หรือ StarOffice/OpenOffice) ถือเป็นจุดเริ่มต้นของการยอมรับโอเพนซอร์สในวงกว้าง

Mozilla ออก add-on สำหรับ Firefox ใหม่ในชื่อว่า Facebook Container ซึ่งระบบนี้ Mozilla ได้พัฒนามานับปีแล้ว โดยมีจุดประสงค์เพื่อปกป้องความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้รวมถึงความปลอดภัยจากการติดตามของ Facebook ซึ่งมักจะมีเครือข่ายที่เอาไว้ติดตามผู้ใช้อยู่ตามเว็บไซต์ต่าง ๆ โดยโค้ดเหล่านี้จะคอยติดตามผู้ใช้แบบที่ไม่อาจรู้ตัว และไม่สามารถเลือกได้ว่าจะให้ส่งข้อมูลอะไรบ้าง

จากกรณีข้อมูลหลุดผู้ใช้ Facebook กับบริษัท Cambridge Analytica สร้างเสียงวิจารณ์อย่างกว้างขวาง

Mozilla ในฐานะองค์กรที่ผลักดันเรื่องความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้เน็ต จึงประกาศหยุดลงโฆษณาบน Facebook ชั่วคราว ด้วยเหตุผลว่าค่าดีฟอลต์ของ Facebook อนุญาตให้แอพภายนอกเข้าถึงข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้มากเกินไป โดยครอบคลุมถึงประวัติการศึกษา สถานที่ทำงาน เมืองที่อาศัย และการโพสต์บน timeline

ผู้ใช้ Facebook จำนวนมากไม่เคยสนใจเปลี่ยนค่าเหล่านี้ และใช้ค่าดีฟอลต์ที่ Facebook กำหนดให้ ส่งผลให้เกิดความเสี่ยงที่ข้อมูลจะรั่วไหลโดยไม่รู้ตัว Mozilla จึงออกมาเรียกร้องให้ Facebook แก้ไขค่าดีฟอลต์นี้ และหยุดลงโฆษณาชั่วคราวจนกว่า Facebook จะยอมเปลี่ยน

Mozilla ได้ออกอัพเดต Firefox 59 ใหม่ โดยมีการปรับปรุงประสิทธิภาพทั้งด้านความเร็วและการใช้งาน มีฟีเจอร์สำคัญ เช่น

• คอนเทนต์ในหน้า Firefox Home จะโหลดเร็วขึ้น
• Race Cache With Network ช่วยในการดาวน์โหลดหน้าเว็บ โดยจะโหลดจากเครือข่ายโดยตรงหรือจะโหลดจากแคชบนฮาร์ดไดรฟ์ของผู้ใช้ก็ได้
• ปรับปรุงการเรนเดอร์กราฟิกโดยการใช้ Off-Main-Thread Painting หรือ OMTP สำหรับผู้ใช้ Mac (ส่วนผู้ใช้ Windows และ Linux ได้ฟีเจอร์นี้ไปแล้วใน Firefox 58)

Mozilla และ National Science Foundation ได้ร่วมมือกันจัดตั้งโครงการ Wireless Innovation for a Network Society (WINS) พร้อมสนับสนุนเงินรางวัลให้กับผู้ชนะ

โครงการ WINS นี้คือโครงการแข่งขันการใช้เทคโนโลยีเพื่อช่วยให้ประชาชนสามารถเชื่อมต่อระบบเครือข่ายได้ โดยมีการแข่งขันสองประเภท ประเภทแรกคือ off-the-grid เป็นการเชื่อมต่อในสถานการณ์ภัยพิบัติหรือเหตุฉุกเฉินใด ๆ และอีกประเภทคือ smart community networks จะเป็นการใช้ระบบโครงสร้างพื้นฐานเดิม แต่ขยายการเชื่อมต่อให้เข้าถึงพื้นที่ห่างไกลได้ดียิ่งขึ้น

Mozilla เปิดตัว Project Things โครงการพัฒนาเฟรมเวิร์คของซอฟต์แวร์และเซอร์วิสสำหรับการเชื่อมต่อระหว่างอุปกรณ์ Internet of Things เข้าด้วยกัน และเป็นมาตรฐานแบบเสรีที่ทุกคนสามารถใช้กับอุปกรณ์ IoT ของตัวเองได้โดยไม่ต้องพึ่งระบบจากบริษัทใหญ่ ๆ

ในโครงการ Project Things จะมี Things Gateway (ลักษณะเหมือน Amazon Echo, Apple TV หรือ Google Home ที่ใช้เป็นฮับของอุปกรณ์ IoT) สามารถติดตั้งเพื่อใช้งานกับอุปกรณ์ยอดนิยมอย่าง Raspberry Pi ได้ด้วย ซึ่งเมื่อตั้งค่าระบบแล้ว Things Gateway จะสามารถเชื่อมต่อเครือข่ายและเพิ่มอุปกรณ์ได้ทันที โดยจะมี URL ที่ปลอดภัยให้ผู้ใช้สามารถเข้าใช้งานและควบคุมอุปกรณ์จากที่ไหนก็ได้

สำหรับฟีเจอร์ที่น่าสนใจสำหรับ Things Gateway มีดังนี้

Mozilla ออก Firefox 58 ที่ปรับปรุงเรื่องความเร็วเพิ่มขึ้นอีกจาก Firefox 57

• เรนเดอร์กราฟิกด้วยใช้เทคนิคโยกไปใช้เธร็ดอื่นช่วยทำแทน (Off-Main-Thread Painting - OMTP) ส่งผลให้เฟรมเรตดีขึ้น (ยังมีเฉพาะบนวินโดวส์)
• ปรับปรุงการแคชจาวาสคริปต์ ส่งผลให้โหลดหน้าเว็บได้เร็วขึ้น
• ปรับปรุงเทคนิคการคอมไพล์จาวาสคริปต์เป็น WebAssembly
• Firefox Screenshots ปรับปรุงเพิ่มเติม แคปหน้าจอแล้วเข้า clipboard ทันที
• Firefox for Android ปรับปรุงหน้า bookmark เป็นแบบเต็มหน้าจอ และรองรับ Progressive Web Apps (PWA) ในการปักหมุดเว็บแอพลงยังหน้าโฮม

เราทราบกันดีว่า Firefox 57 เร็วขึ้นกว่าเดิมมาก แต่นั่นเป็นเพียงจุดเริ่มต้นเท่านั้น เพราะ Mozilla มีแผนปรับปรุงเอนจินอีกมาก และใน Firefox 58 ก็มีของใหม่ที่ช่วยให้การประมวลผล JavaScript เร็วขึ้นอีก

ที่ผ่านมา Firefox รองรับ WebAssembly หรือการคอมไฟล์ JavaScript เป็นไบนารีเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพดีขึ้นกว่าเดิม ใน Firefox 58 จะปรับปรุงการคอมไพล์ WebAssembly โดยใช้เทคนิค 2 อย่างประกอบกัน

องค์กรภาพลักษณ์ดี เชิดชูความโปร่งใสอย่าง Mozilla กำลังโดนถล่มหนัก หลังแอบยัด "ส่วนขยาย" ที่เป็นโฆษณามาใน Firefox โดยไม่ได้รับความยินยอมจากผู้ใช้

มีผู้ใช้ Firefox จำนวนหนึ่งพบว่า จู่ๆ เบราว์เซอร์ของตัวเองก็มีส่วนขยายชื่อ Looking Glass โผล่ขึ้นมาเอง ทำให้เกิดความสงสัยว่าติดมัลแวร์หรือไม่ แต่แท้จริงแล้วมันคือส่วนขยายที่เป็นโฆษณา AR ของทีวีซีรีส์ Mr Robot ที่มีข้อตกลงกับ Mozilla นั่นเอง

ดีล Mozilla เลือกใช้ Yahoo เป็นเอนจินค้นหาหลักในปี 2014 ถือเป็นการเปลี่ยนแปลงสำคัญของวงการเบราว์เซอร์ เพราะ Mozilla ละทิ้ง Google ที่ใช้งานมานาน ย้ายไปใช้ Yahoo! โดยแลกกับค่าตอบแทนมหาศาล

อย่างไรก็ตาม ดีลนี้กลับล่มเร็วกว่าข้อตกลงเดิม 5 ปี เพราะ Yahoo ขายกิจการให้ AOL และเดือนที่แล้ว Firefox ก็เปลี่ยนเอนจินกลับมาเป็น Google โดยไม่มีรายละเอียดของการยกเลิกสัญญาว่าเป็นอย่างไร