MDN หรือชื่อเดิม Mozilla Developer Network เป็นคลังเอกสารอ้างอิงสำหรับนักพัฒนาเว็บมายาวนาน เปิดตัวบริการแบบพรีเมียม MDN Plus เพื่อเป็นช่องทางหารายได้มาสนับสนุน MDN อีกทางหนึ่ง หลังจาก Mozilla ประสบปัญหาทางการเงินในปี 2020 จนต้องปลดคนฝ่าย MDN ออกบางส่วน

หลัง Mozilla ประสบปัญหาในการดูแลรักษา MDN ทำให้ในปี 2021 ไมโครซอฟท์และกูเกิลเข้ามาช่วยบริจาคเงินให้โครงการไปต่อได้ ส่วนการออกแพ็กเกจ MDN Plus ก็ถือเป็นวิธีการหารายได้เพิ่มอีกทางนั่นเอง

สมาชิก MDN Plus จะได้ฟีเจอร์ชุดแรกคือ

Visual Studio เพิ่มฟีเจอร์เซฟอัตโนมัติเมื่อหน้าต่าง Visual Studio สลับไปทำงานเบื้องหลัง เพื่อแก้ปัญหาลืมเซฟโค้ดล่าสุด แล้วสลับไปใช้โปรแกรมอื่นทำงานกับโค้ดเดียวกัน เพื่อพบว่าโค้ดไม่ได้อัพเดต

ทีมพัฒนาของ Visual Studio บอกว่าได้ยินการรายงานปัญหาลืมเซฟโค้ดเป็นประจำ เมื่อสลับไปใช้เครื่องมืออื่น (เช่น ดีบั๊กเกอร์หรืออีมูเลเตอร์) ก็พบว่าเป็นโค้ดเก่า ไม่ใช่โค้ดล่าสุด หากไปแก้โค้ดในเครื่องมือตัวอื่น ก็จะมีปัญหาเรื่องการซิงก์โค้ดให้เป็นเวอร์ชันเดียวกันตามมาอีก

ไมโครซอฟท์ร่วมมือกับ Selenium โครงการโอเพ่นซอร์สซึ่งพัฒนาเครื่องมือสั่งรันงานอัตโนมัติบนเว็บเบราว์เซอร์ออก Selenium WebDriver สำหรับ Internet Explorer (IE Driver) เวอร์ชันใหม่ เพื่อรองรับการใช้งาน Selenium WebDriver กับ IE Mode บน Microsoft Edge โดยเฉพาะ

สำหรับท่านที่ไม่คุ้นเคยกับเครื่องมือข้างต้น Selenium WebDriver เป็นเฟรมเวิร์คที่ช่วยให้นักพัฒนาสามารถเขียนโค้ดเพื่อสั่งรันงานบนเว็บเบราว์เซอร์ ซึ่งมักจะใช้กับการทดสอบเว็บอัตโนมัติ (automated test)

ไมโครซอฟท์ปรับปรุงฟีเจอร์ Live Unit Testing ให้กับ Visual Studio 2022 ช่วยให้สามารถรัน unit test ทันทีเมื่อโค้ดถูกแก้ไข

ฟีเจอร์ Live Unit Testing จะตรวจสอบว่าโค้ดส่วนไหนบ้างที่เปลี่ยน และรันเทสต์เฉพาะส่วนนั้นๆ อยู่เบื้องหลัง แล้วแจ้งเตือนว่าเทสต์ผ่านหรือไม่ สิ่งที่เพิ่มเข้ามาคือระบบ build ซอร์สโค้ดที่ทำงานได้เร็วขึ้น รองรับการรันเทสต์ขนาดใหญ่ขึ้น

Live Unit Testing เวอร์ชันใหม่ยังมีสถานะเป็นรุ่นพรีวิว ทดลองใช้ได้ใน Visual Studio Enterprise 2022 version 17.2 Preview 2 ขึ้นไป

ไมโครซอฟท์เปิดตัว DirectStorage API บนพีซีอย่างเป็นทางการ ทั้งบน Windows 10 และ 11

DirectStorage API เป็น API ตัวใหม่ที่เริ่มใช้กับ Xbox Series X|S ก่อน ไอเดียของมันคือใช้ประโยชน์จาก NVMe SSD ที่ใช้งานกันแพร่หลายแล้วในยุคนี้ เกมสามารถสั่งดึงข้อมูลจากดิสก์เป็นชิ้นเล็กๆ (64kb) แต่ทำงานขนานกันมากๆ โดยไม่เปลืองแรงของซีพียูมากนัก เพราะกระจายงานโหลดและแตกไฟล์ไปอยู่ที่ตัว NVMe แทน

กูเกิลมีแนวทางพัฒนาแอพบน Android ยุคใหม่ที่เรียกว่า Modern Android Development (MAD) มาได้สักระยะแล้ว ประกอบด้วยภาษา Kotlin, เครื่องมือ Android Studio, ชุด API Jetpack, และชุดเขียน UI Jetpack Compose

กรณีของ Jetpack Compose เป็นชุดเครื่องมือสร้าง UI แบบเนทีฟสำหรับ Kotlin ที่ออกเวอร์ชัน 1.0 ในปี 2021 และเริ่มมีแอพดังๆ หลายตัวนำมาใช้แล้ว เช่น Twitter, Airbnb, Pinterest

ส่วนแอพของกูเกิลเองที่ใช้งานแล้วคือ Google Play Store โดยล่าสุดกูเกิลออกมาเล่าเบื้องหลังและบทเรียนการเปลี่ยนมาใช้ Jetpack Compose

ปํญหาคลาสสิคอย่างหนึ่งของวงการสมาร์ทโฟนคือ ใช้งานสตอเรจเต็มจนต้องลบแอพบางตัวที่ไม่ค่อยได้ใช้งาน ซึ่งจะเกิดความยุ่งยากตามมาหากต้องใช้งานใหม่ เพราะต้องดาวน์โหลด ติดตั้ง ล็อกอินอีกรอบ แถมข้อมูลการใช้งานอาจหายไปด้วย

ล่าสุดกูเกิลกำลังเปลี่ยนวิธีการแก้ปัญหานี้ โดยให้ "บีบอัดไฟล์แอพ" แทนการลบทิ้ง กูเกิลบอกว่าสามารถลดเนื้อที่ลงได้ 60% โดยที่ตัวไฟล์แอพ (APK) และข้อมูลแอพยังอยู่ในสตอเรจเหมือนเดิม สามารถนำกลับคืนมาทำงานได้ตามปกติหากต้องการ

บริษัท Perforce เจ้าของซอฟต์แวร์ JRebel ที่ใช้จัดการการเขียน UI สาย Java ออกรายงานสำรวจข้อมูลนักพัฒนาสาย Java ประจำปี 2022 มีประเด็นที่น่าสนใจดังนี้

เมื่อประมาณต้นเดือนกุมภาพันธ์ ไมโครซอฟท์ออกอัพเดตเวอร์ชัน 1.64 ให้กับ Visual Studio Code โดยได้เพิ่มปรับปรุงในส่วนของ UI และฟีเจอร์อำนวยความสะดวกอีกหลายอย่าง

การเปลี่ยนแปลงในส่วนของ UI ที่เห็นได้ชัดในอัพเดตนี้ คือการเพิ่ม Side Panel เข้ามาเป็นพื้นที่แสดงผลด้านข้างชุดใหม่ซึ่งจะจัดวางอยู่ด้านตรงข้ามกับ Side Bar เดิมเสมอ

โดยผู้ใช้จะสามารถเลือก view จาก Side Bar และ Panel ด้านล่างเดิมไปแสดงผลได้ตามต้องการแค่คลิกเมาส์ค้างบน view ที่ต้องการแล้วลากไปยังขอบอีกข้างของ VS Code เท่านั้น

.NET มีอายุครบ 20 ปีในเดือนนี้ และไมโครซอฟท์ก็ออก .NET 7 Preview 1 มาให้ทดสอบกัน ตามนโยบายใหม่ที่ออก .NET รุ่นใหม่ปีละ 1 ครั้งช่วงปลายปี (รุ่นเลขคู่จะเป็น LTS ใช้ได้ 3 ปี เริ่มจาก .NET 6 ที่ออกปลายปี 2021 ส่วน .NET 7 ซัพพอร์ต 18 เดือน)

.NET 7 เป็นการต่อยอดฟีเจอร์จาก .NET 6 ที่ผนวกรวม Xamarin เข้ามา โดยเพิ่มของใหม่คือ Multi-platform App UI (MAUI) ชุดเขียน GUI ร่างใหม่ของ Xamarin.Forms ที่เสร็จไม่ทัน .NET 6 ตามแผนเดิม (แต่ไมโครซอฟท์จะออก MAUI ตามหลังให้ .NET 6 ด้วยเช่นกัน)

Flutter ออกเวอร์ชัน 2.10 ของใหม่ที่สำคัญคือ Flutter for Windows เข้าสถานะเสถียรอย่างเป็นทางการ หลังจากเริ่มพัฒนามาตั้งแต่ปี 2020

โครงการ Flutter บอกว่าตั้งใจรองรับการทำงานหลายแพลตฟอร์มอยู่แล้ว (ปัจจุบัน มี 6 แพลตฟอร์ม คือ Android, iOS, Web, Windows, macOS, Linux) แต่การใช้งาน Flutter บนเดสก์ท็อปมีความต่างจากบนมือถือ ทั้งในแง่ขนาดของหน้าจอและวิธีป้อนข้อมูล ทำให้ทีม Flutter ต้องสร้างเลเยอร์ที่เป็น C++ เพิ่มเข้ามา (สีเขียวในภาพ) เพื่อให้ทำงานกับ API ต่างๆ ของวินโดวส์ได้อย่างสมบูรณ์

กูเกิลมีระบบปฏิบัติการ Android Automotive OS (AAOS) สำหรับหน้าจอแสดงข้อมูลในรถยนต์มาได้สักพักใหญ่ๆ (เป็นคนละอย่างกับ Android Auto ที่ประมวลผลในมือถือแล้วยิงภาพขึ้นจอรถยนต์)

เดิมที Android Automotive รองรับเฉพาะแอพบางประเภท เช่น ฟังเพลง แชท ล่าสุดกูเกิลประกาศเปิดแพลตฟอร์ม Automotive รองรับแอพประเภทใหม่ๆ คือ นำทาง, จอดรถ และชาร์จไฟรถ

ปีที่แล้ว Android Studio เปลี่ยนมาใช้ระบบเลขรุ่นแบบใหม่เหมือน IntelliJ คือ "ปี.เวอร์ชันของ IntelliJ ที่ใช้เป็นฐาน.เวอร์ชันของ Android Studio" พร้อมโค้ดเนมเป็นชื่อสัตว์เรียงตามตัวอักษร A, B, C ต่อท้าย

Android Studio เวอร์ชันแรกที่ใช้เลขรุ่นแบบนี้คือ 2020.3.1 (Arctic Fox) ออกในเดือนกรกฎาคม 2021 และล่าสุดเวอร์ชันถัดมาคือ 2021.1.1 (Bumblebee) ก็ออกรุ่นเสถียรตามมาแล้วในเดือนมกราคม 2022

Etienne Baudoux โปรแกรมเมอร์ในทีม Visual Studio ของไมโครซอฟท์ สร้างชุดเครื่องมือชื่อ DevToys ซึ่งนิยามได้ว่ามันคือ PowerToys สำหรับนักพัฒนาซอฟต์แวร์

DevToys รวมเครื่องมือเล็กๆ แต่อาจต้องใช้บ่อยๆ จำนวน 14 ตัว เพื่ออำนวยความสะดวกในการพัฒนาซอฟต์แวร์ เช่น แปลง JSON เป็น YAML, เข้ารหัส Base64, ทดสอบ Regular Expression, พรีวิว Markdown, บีบอัดไฟล์ภาพ JPEG/PNG, จำลองหน้าจอของคนตาบอดสี เป็นต้น

ทั้งหมดจัดมาในแพ็กเกจและหน้าตาแบบเดียวกับ PowerToys สามารถเรียกใช้งานเฉพาะบางตัวได้ แอพเขียนมาตามแนวทางสมัยใหม่ของไมโครซอฟท์ หน้าตาสวยงามตาม Fluent Design รองรับ Dark Mode เรียบร้อยแล้ว

ในยุคนี้ การเขียนแอพแบบดั้งเดิมหลายอย่างถูกเปลี่ยนมาเขียนด้วยเทคโนโลยีเว็บแทน กระแสนี้ลามไปถึงตัวติดตั้งระบบปฏิบัติการ (OS installer) ที่เราเห็นเป็นอย่างแรกๆ ตั้งแต่เครื่องพีซียังไม่มีระบบปฏิบัติการด้วยซ้ำ

ดิสโทรลินุกซ์ Fedora มีตัวติดตั้งชื่อ Anaconda ถูกใช้งานมายาวนาน (ใช้กับทั้ง Fedora และดิสโทรในสาย Red Hat ทั้ง RHEL และ CentOS) เดิมที Anaconda เขียนด้วย GTK+ ซึ่งเป็นชุดพัฒนา GUI สำหรับลินุกซ์ (ตัวเดียวกับ GNOME และ GIMP) แต่มันกำลังจะถูกเปลี่ยนมาใช้เทคโนโลยีเว็บแทน

คนที่ใช้ IDE ของค่าย JetBrains คงคุ้นเคยกับแอพ JetBrains Toolbox ที่ใช้จัดการอัพเดตซอฟต์แวร์ จัดการเวอร์ชัน และโปรเจคต์ที่ทำงานค้างอยู่ ปัจจุบันแอพตัวนี้มีผู้ใช้มากกว่า 1 ล้านคนต่อเดือน ตามฐานผู้ใช้ IDE ของ JetBrains

ล่าสุดทีมของ JetBrains ออกมาเล่าเบื้องหลังการเปลี่ยนแอพ Toolbox ที่เดิมเขียนด้วย C++/React/Chromium มาเป็น Kotlin 100% ซึ่งถือเป็นตัวอย่างการเปลี่ยนผ่านของ JetBrains ที่หันมาใช้ภาษาของตัวเองกับแอพเดสก์ท็อปด้วย

Ruby on Rails ออกเวอร์ชันใหญ่ 7.0 ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงสำคัญ 2 เรื่องคือ ไม่ต้องผูกกับโลกของ Node.js อีกแล้ว และเปลี่ยนระบบ front-end มาเป็นตัวใหม่คือ Hotwire

David Heinemeier Hansson หรือ DHH ผู้สร้าง Rails อธิบายว่าโครงสร้างของภาษา JavaScript ในอดีตเป็นปัญหาของโปรแกรมเมอร์มาก ทางออกจึงเป็นการเขียนภาษาอื่นแล้วแปลงเป็น JavaScript (เรียกว่า transpiling เช่น CoffeeScript หรือ Babel) ที่ช่วยให้เขียนโค้ดง่ายขึ้น แต่ก็ต้องแลกมาด้วยความซับซ้อนที่เพิ่มขึ้น

AWS เพิ่มภาษาที่รองรับใน AWS SDK อีก 3 ภาษา ได้แก่ Kotlin, Rust, และ Swift โดยทั้งสามภาษายังอยู่ในช่วง Developer Preview

ภาษา Kotlin นั้นมักใช้งานในแอนดรอยด์เป็นหลัก รองรับบริการ 284 ตัว รองรับฟีเจอร์ของ Kotlin เองเช่น coroutine และรันแบบ concurrent ได้

ภาษา Rust นั้นก่อนหน้านี้มีโครงการ Rusoto ทดแทน AWS SDK ทางการที่สร้างโดยนักพัฒนาภายนอกอยู่ก่อนแล้ว แต่ทาง AWS ก็เลือกพัฒนาใหม่เป็น SDK มาตรฐาน ตอนนี้เวอร์ชั่นพรีวิวรองรับบริการ 288 ตัว หากใช้งานใน AWS เช่น EC2, ECS, หรือ Lambda จะคอนฟิกอัตโนมัติ และใช้ฟีเจอร์ของภาษา Rust เต็มที่

JetBrains เปิดตัว Compose Multiplatform เฟรมเวิร์คสำหรับเขียน UI ของภาษา Kotlin เวอร์ชันเสถียร 1.0 พร้อมแล้วสำหรับงานโปรดักชัน

Compose Multiplatform เป็นการเขียน UI ของ Kotlin ด้วยภาษาแบบ declarative ตามสมัยนิยม โดยทำงานได้ข้าม 2 แพลตฟอร์มคือ แอพเดสก์ท็อปและเว็บแอพ ส่วน Kotlin บน Android ใช้เฟรมเวิร์ค Jetpack Compose ของกูเกิล ที่ JetBrains ระบุว่าเป็นพี่น้องกัน มี API ส่วนใหญ่เหมือนกัน สามารถแชร์คอมโพเนนต์ข้ามกันได้ และหากมีแอพ Android ที่เขียนด้วย Jetpack Compose อยู่แล้วก็สามารถนำมารันบนเดสก์ท็อปได้ง่ายมาก

AWS Amplify เป็นบริการ backend สำหรับเว็บแอพและแอพมือถือ (ลักษณะเดียวกับ Firebase) ที่ช่วยจัดการระบบล็อกอิน, การเก็บข้อมูลแอพ (DataStore/Storage), การแจ้งเตือน-ส่งข้อความ (push notification/PubSub)

ในงาน AWS re:Invent 2021 รอบล่าสุด Amazon เปิดตัว AWS Amplify Studio ซึ่งเป็นอินเทอร์เฟซแบบวิชวลสำหรับจัดการ UI แบบลากแล้ววาง ไม่ต้องเขียนโค้ด เท่านั้นยังไม่พอ Amplify Studio ยังรองรับการแปลงดีไซน์จากโปรแกรมออกแบบยอดนิยม Figma มาเป็นโค้ด React UI เพื่อนำไปใช้ต่อบนเว็บ-แอพให้อัตโนมัติด้วย

Amazon CodeGuru Reviewer บริการบน AWS ที่ใช้รีวิวคุณภาพของโค้ดที่เขียน เพิ่มฟีเจอร์ Secrets Detector ช่วยตรวจหาว่าโปรแกรมเมอร์เผลอฝังรหัสผ่านหรือคีย์ API/SSH ลงไปในโค้ดหรือไม่

ฟีเจอร์นี้เชื่อมต่อกับ AWS Secrets Manager ซึ่งเป็นบริการจัดการรหัสผ่านและคีย์ของ AWS ที่สามารถช่วยหมุนสลับคีย์ (rotate) ให้เปลี่ยนไปเรื่อยๆ ได้

Amazon บอกว่าฟีเจอร์สแกนคีย์ รู้จักประเภทคีย์ยอดนิยม เช่น Atlassian, GitHub, Mailchimp, Salesforce, SendGrid, Shopify, Slack, Stripe, Tableau, Telegram, Twilio รวมถึงอ่านค่าไฟล์คอนฟิกหลากหลายประเภท เช่น .json, .yml, .yaml, .conf, .ini เป็นต้น

บริษัท Vercel ผู้สร้างเฟรมเวิร์คจาวาสคริปต์ชื่อดัง Next.js ประกาศระดมทุนซีรีส์ D จำนวน 150 ล้านดอลลาร์ ทำให้บริษัทมีมูลค่า 2.5 พันล้านดอลลาร์

ธุรกิจของ Vercel คือเป็นแพลตฟอร์มสำหรับพัฒนาเว็บ front-end ที่รองรับเฟรมเวิร์คหลากหลาย (ไม่ใช่แค่ Next.js แต่รวมถึงตัวอื่นๆ เช่น Vue.js, Ember, Angular) โดยระบบของ Vercel จะรองรับการโฮสต์ไฟล์แบบ serverless นักพัฒนาไม่ต้องดูแลระบบเอง (วัดตามจำนวนครั้งที่เรียกใช้งาน) จัดการเรื่องความปลอดภัยและ CDN ที่กระจายอยู่ทั่วโลก (edge network) เพื่อให้เว็บไซต์ตอบสนองรวดเร็วต่อผู้ใช้ในแต่ละพื้นที่ นักพัฒนาสนใจแค่การพัฒนาเว็บอย่างเดียว ไม่ต้องมีภาระเรื่องการจัดการโครงสร้างพื้นฐานอื่นๆ

ตลาดการพัฒนาแอพแบบไม่ต้องเขียนโค้ด (no-code) หรือเขียนโค้ดน้อย (low-code) เป็นตลาดที่กำลังมาแรงในช่วงปีหลังๆ โดยบริษัทยักษ์ใหญ่อีกรายที่เข้ามาร่วมในตลาดนี้คือ SAP

สัปดาห์นี้ SAP เปิดตัว SAP AppGyver เครื่องมือพัฒนาแบบ no-code อย่างเป็นทางการ (เข้าสถานะ general available) โดยมาจากการซื้อกิจการบริษัท AppGyver เมื่อต้นปีนี้ และผนวกรวมเครื่องมือตัวนี้เข้ามาอยู่บนแพลตฟอร์ม SAP Business Technology Platform (SAP BTP) ซึ่งเป็นชื่อเรียกรวมๆ ของซอฟต์แวร์ SAP เกือบทุกตัวเรียบร้อยแล้ว เชื่อมต่อกับ API ของ SAP ได้เลย

ไมโครซอฟท์ออก Windows App SDK รุ่นเสถียรเวอร์ชัน 1.0 ซึ่งเป็นชุดเครื่องมือสำหรับการเขียนแอพยุคใหม่บน Windows 11 (และรวมถึง Windows 10 รุ่นหลังๆ ด้วย)

Windows App SDK คือชื่ออย่างเป็นทางการของ Project Reunion ที่ต้องการรวมโมเดลการเขียนแอพแบบ Win32 และ UWP เข้าด้วยกัน (ข่าวเก่า) ตอนนี้รองรับการเขียน UI 2 แบบคือ เนทีฟ (WinUI 3) และเว็บ (Webview2) ส่วนในอนาคตจะรองรับ UI ของสาย .NET (WPF, WinForms) ตามมา

การเติบโตของแพลตฟอร์ม Flutter ทำให้มีแอพมือถือเขียนด้วย Flutter มากขึ้นเรื่อยๆ แต่ถ้าไม่ใช่บริษัทใหญ่ที่มีโมเดลธุรกิจของตัวเองชัดเจนแล้ว นักพัฒนารายย่อยอาจยังหาช่องทางสร้างรายได้บน Flutter ได้ยาก

ข้อจำกัดนี้ถูกทำลายแล้ว เพราะกูเกิลประกาศ Google Mobile Ads SDK for Flutter ทำให้แอพ Flutter สามารถฝั่งโฆษณาได้ง่ายขึ้น รองรับโฆษณาแทบทุกแบบของ Google Mobile Ads ในปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นแบนเนอร์ วิดีโอ โฆษณาแบบเต็มหน้าจอ และโฆษณาแบบเนทีฟแทรกในเนื้อหา รวมถึงรองรับระบบโฆษณาทั้งสองตัวของกูเกิลคือ AdMob และ Ad Manager เลือกใช้ได้ตามต้องการ ใช้ได้ทั้งแอพ iOS และ Android