Debian ดิสโทรลินุกซ์ยอดนิยมที่เป็นต้นน้ำของการพัฒนาดิสโทรจำนวนมาก ประกาศออกเวอร์ชั่น 12 ในชื่อ Bookworm ที่เป็นตัวละครใน Toy Story 3 โดยรวมเวอร์ชั่นนี้ใช้เวลาพัฒนา 1 ปี 9 เดือน 28 วัน และจะได้รับซัพพอร์ตไปอีก 5 ปี

ความเปลี่ยนแปลงสำคัญ ตามแพ็กเกจที่ปรับในเวอร์ชั่นนี้ เช่น systemd 252, linux 6.1, nginx 1.22, php 8.2, postgresql 15, vim 9.0 เวอร์ชั่นนี้ยกเลิกซัพพอร์ตชิปในกลุ่ม i586 อย่างเป็นทางการ แม้ว่าจะรองรับชุดคำสั่ง x86 แบบ 32 บิตอยู่แต่ก็ต้องการตระกูล i686 หรือ Pentium Pro ขึ้นไปเท่านั้น

ทีมผู้ดูแลโครงการ WasmEdge รันไทม์ WebAssembly ที่ Docker เลือกใช้งาน เขียนบล็อกเล่าถึงประสบการณ์สร้างบอตด้วย GPT-4 เพื่อมารีวิวแพตช์ที่ส่งเข้ามา เพื่อเร่งความเร็วในการรีวิวให้เร็วขึ้น สร้างประสบการณ์ที่ดีให้กับนักพัฒนาที่ต้องการช่วยส่งโค้ด

ทีมงานยกตัวอย่างแพตช์หนึ่งที่ส่งเข้ามา เป็นฟังก์ชั่น check_prime ที่ไม่ออปติไมซ์นัก และในแพตช์อื่นๆ GPT-4 ก็สามารถให้คำแนะนำที่มีประโยชน์จริง

ตัวบอตเป็นโค้ดที่เขียนด้วย Rust และคอมไพล์เป็น wasm เพื่อรันบน flows.network ซึ่งใช้ระดับบ free-tier ก็ยังเพียงพอต่อการใช้งาน และให้บอตเฝ้า PR ของโครงการและรีวิวแพตช์ที่ส่งเข้ามา

Together บริษัทปัญญาประดิษฐ์ เปิดตัวโมเดลปัญญาประดิษฐ์ RedPajama 7B โมเดล LLM ขนาดเล็กที่มีคะแนนทดสอบชุดทดสอบ HELM เฉลี่ยสูงกว่า LLaMA ของ Meta และยังเปิดไลเซนส์ให้ใช้งานแบบ Apache 2.0 ที่ใช้งานได้ค่อนข้างอิสระ

ก่อนหน้านี้โมเดลปัญญาประดิษฐ์ขนาดใกล้เคียงกันที่เปิดให้ใช้งานได้อิสระมีมาแล้วหลายตัว เช่น MPT-7B หรือ Falcon 7B แต่โมเดลเหล่านี้ก็ยังทำคะแนนทดสอบสู้ LLaMA ของ Meta ที่ปล่อยออกมาให้ใช้สำหรับงานวิจัยเท่านั้นไม่ได้

บริษัท Canonical ประกาศรายละเอียดการทำ Ubuntu Core เวอร์ชันเดสก์ท็อป ที่ใช้แพ็กเกจแบบ Snap ทั้งหมด

Canonical มีดิสโทร Ubuntu Core มาตั้งแต่ปี 2014 โดยมีแนวคิดว่าแอพถูกอย่างถูกรันในคอนเทนเนอร์ (Docker/LXC) เพื่อเป็น sandbox ที่ปลอดภัย อัพเกรดและย้อนคืนได้ง่าย แต่ช่วงแรกยังจำกัดการใช้งานเฉพาะอุปกรณ์ IoT ที่ต้องใช้วิธีอัพเดตอัตโนมัติ

Canonical เรียกระบบปฏิบัติการที่มีแนวคิดนี้ว่า immutable operating system มีคุณสมบัติทั้งหมด 4 ข้อคือ

อินเทลแจกฟอนต์สำหรับเขียนโค้ด Intel One Mono เป็นฟอนต์แบบ monospace ความกว้างเท่ากันทุกตัวอักษร เน้นความอ่านง่าย สบายตา ช่วยลดการล้าของสายตาโปรแกรมเมอร์

ฟอนต์ตัวนี้อินเทลจ้างบริษัทออกแบบฟอนต์ Frere-Jones Type พัฒนาขึ้น โดยมีจุดประสงค์จับกลุ่มนักพัฒนาที่มีข้อจำกัดทางสายตา (low-vision) และผ่านการรับฟังความเห็นจากนักพัฒนากลุ่มนี้ในช่วงทดสอบแล้ว ฟอนต์ยังมีแต่ตัวอักษรภาษาละติน มี 4 น้ำหนักคือ Light, Regular, Medium, Bold ทั้งตัวปกติและตัวเอียง รองรับฟีเจอร์ของ OpenType หลายอย่างด้วย

ตัวฟอนต์เป็นโอเพนซอร์สทั้งหมด ดาวน์โหลดได้จาก GitHub

เมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม 2003 เป็นวันแรกที่ Matt Mullenweg นักพัฒนาผู้ร่วมก่อตั้งโครงการ WordPress ประกาศปล่อยโค้ดแรกของโครงการ โดยยังไม่มีหมายเลขเวอร์ชั่น นับเป็นจุดเริ่มต้นของโครงการ CMS ที่ทุกวันนี้ให้บริการเว็บเกือบครึ่งอินเทอร์เน็ต

Stability AI บริษัทเจ้าของอัลกอริทึมสร้างภาพ Stable Diffusion (ที่ใช้ในบริการ Mid­jour­ney) เปิดตัว StableStudio ชุดเครื่องมือ UI สร้างแบบ generative AI แบบโอเพนซอร์ส

Stability AI มีตัวเครื่องมือ UI สำหรับสร้างภาพ AI ชื่อ DreamStudio อยู่ก่อนแล้ว (เป็นเว็บแอพที่รันบนเซิร์ฟเวอร์ของ Stability AI) ตัว StableStudio เป็นเวอร์ชันโอเพนซอร์สของ DreamStudio ที่เปิดให้นำไปรันบนเครื่องตัวเองได้ ความแตกต่างมีเพียงแค่เรื่องแบรนด์, การเปลี่ยนระบบ API เป็นระบบปลั๊กอิน, ตัดฟีเจอร์พวกคิดเงินและจัดการ API key ออกไปเท่านั้น

Texualize บริษัทผู้สร้างโครงการ Texual สำหรับสร้างหน้าจอโปรแกรมเบอร์เทอร์มินัล ออกโครงการเสริมในชื่อ Tragon สำหรับการแปลงคำสั่งแบบ command-line ให้กลายเป็นโปรแกรมที่มีหน้าจอ TUI โดยอัตโนมัติ

command-line จำนวนมากมีออปชั่นเยอะจนจำทั้งหมดได้ยาก แม้จะเป็นผู้ใช้ที่ใช้งานประจำก็มักจะใช้งานแค่เพียงบางส่วนเท่านั้น ทำให้ผู้ใช้ไม่สามารถใช้งานออปชั่นที่เหมาะสมกับงานได้เสมอไป

หลังโครงการนี้เปิดตัวเพียงวันเดียว นักพัฒนาของโครงการ sqlite-utils ก็เพิ่มหน้าจอ TUI ที่สร้างจาก Tragon เข้าไปยังโครงการเรียบร้อยแล้ว ในเวอร์ชั่น 3.32

PayPal โอเพนซอร์สโครงการฐานข้อมูล JunoDB ฐานข้อมูลแบบ key-value ที่พัฒนาไว้ใช้งานเองภายใน จุดเด่นสำคัญคือความสามารถในการขยายขนาดคลัสเตอร์รองรับโหลดหนักๆ ของ PayPal เองที่ทดสอบมาแล้วว่าในวันที่โหลดหนักระดับ 350,000 ล้านรายการต่อวันก็ยังรับไหว

JunoDB ใช้งานคล้ายฐานข้อมูล key-value ทั่วไป การใช้งานที่ PayPal ใช้อยู่ เช่น แคชข้อมูล, เช็คว่าการประมวลธุรกรรมไม่ถูกทำซ้ำ, ตัวนับเหตุการณ์ เช่น เซิร์ฟเวอร์ติดต่อไม่ได้, เก็บข้อมูลระยะยาว, และเชื่อมข้อมูลข้ามคลัสเตอร์ในกรณีที่ฐานข้อมูล SQL ซิงก์ข้อมูลช้า

Snap ผู้สร้าง Snapchat เข้าซื้อบริษัท KeyDB ผู้สร้างฐานข้อมูลทดแทน Redis ที่เริ่มโครงการมาตั้งแต่ปี 2019 และหลังรวมบริษัท KeyDB จะเปิดเวอร์ชั่นเพื่อการค้าทั้งหมดออกมาเป็นโอเพนซอร์ส

KeyDB สร้างขึ้นมาโดยพยายามสร้างฐานข้อมูลทดแทน Redis แบบ multithread ตัวโครงการเริ่มต้นก็ fork ออกมาจาก Redis เอง

หลังจากนี้ KeyDB เตรียมจะเปิด KeyDB Pro ที่เคยเป็นเวอร์ชั่นเสียเงินออกมาเป็นโอนเพนซอร์สแบบ BSD แต่ระหว่างนี้ยังต้องรอสัญญาต่างๆ หมดอายุอีกประมาณ 6 เดือน

ที่มา - KeyDB

Bun รันไทม์ JavaScript ที่เพิ่งเปิดตัวเมื่อปีที่แล้ว ออกเวอร์ชั่น 0.6.0 โดยมีความสามารถสำคัญคือสร้างไฟล์ executable แยกไปรันได้โดยไม่ต้องการไลบรารีภายนอกเพิ่มเติม

โครงสร้างภายในที่เปลี่ยนไป คือทาง Bun สร้าง bundler ขึ้นใหม่เอง โดยยังคงชูความเร็วว่า build เร็วกว่า Webpack 5 ถึง 224 เท่าตัว เพราะตัว bundler แปลงโค้ด (transpile) ในตัวพร้อมใช้งาน ไม่ต้องไปแปลงใหม่อีกรอบ นักพัฒนาสามารถเขียนปลั๊กอินให้ bundler และ runtime ได้ด้วย API เดียวกัน

ความเปลี่ยนแปลงอื่นๆ มีอีกจำนวนมาก เช่น รองรับ TypeScript 5.0, เพิ่ม API ของ NodeJS มากขึ้นหลายตัว และรองรับ Web API เพิ่มเติม นอกจากนี้ยังแก้บั๊กจำนวนมาก

MosaicML บริการคลาวด์สำหรับปัญญาประดิษฐ์ ประกาศเปิดซอร์สของโมเดล MPT-7B โมเดลปัญญาประดิษฐ์ภาษาขนาดใหญ่ (LLM) แบบโอเพนซอร์สที่สามารถใช้งานเชิงการค้าได้เต็มรูปแบบ โดยมีขนาด 6,700 ล้านพารามิเตอร์ เทียบเท่ากับโมเดลเล็กที่สุดของ LLaMA ของ Meta/Facebook และคะแนนทดสอบใกล้เคียงกัน พร้อมกันฟีเจอร์สำคัญคือรองรับการประมวลผลข้อมูลขนาดใหญ่มาก

MPT-7B เป็นตระกูลปัญญาประดิษฐ์ที่มีหลายตัว ได้แก่

Internet Security Research Group (ISRG) กลุ่มวิจัยด้านความปลอดภัยอินเทอร์เน็ต องค์กรแม่ของ Let's Encrypt มีโครงการย่อยอีกตัวชื่อ Prossimo ทำเรื่องความปลอดภัยของหน่วยความจำ (memory safety) ซึ่งเป็นช่องโหว่สำคัญของซอฟต์แวร์จำนวนมาก

ภารกิจของ Prossimo คือการเขียนซอฟต์แวร์โอเพนซอร์สสำคัญๆ ที่ใช้กันแพร่หลายให้เป็น memory safe ตัวอย่างคือ mod_tsl ของ Apache Web Server ที่เขียนด้วยภาษา Rust, Rustls การเขียน OpenSSL ขึ้นมาใหม่ด้วยภาษา Rust รวมถึงการเขียนซอฟต์แวร์ DNS, NTP ขึ้นมาใหม่ด้วย Rust เป็นต้น

วันนี้ทาง PyThaiNLP กับสถาบันวิจัยปัญญาประดิษฐ์ประเทศไทย AIReserach.in.th ได้เปิดตัวโมเดล WangChanGLM (วังช้างแอลเอ็ม) โมเดลแชทแบบ ChatGPT รองรับทั้งภาษาไทย, ภาษาอังกฤษ, ภาษาญี่ปุ่น, ภาษาเวียดนาม, และภาษาอื่น ๆ ออกสู่สาธารณะ โดยเปิดซอร์สโค้ดทั้งหมด ชุดข้อมูล และโมเดล ให้สามารถนำไปใช้งานต่อได้แบบฟรี ๆ รวมถึงเทรนต่อได้ โดยโค้ดเป็น Apache License 2.0 ส่วนโมเดลใช้ CC BY-SA 4.0

Hugging Face บริษัทด้าน AI เปิดตัวบริการ HuggingChat ซึ่งเป็นแช็ทบ็อทที่ใช้โมเดลภาษาขนาดใหญ่ (LLM) ลักษณะเดียวกับ ChatGPT มีขนาด 3 หมื่นล้านพารามิเตอร์ ที่สำคัญคือเป็นโมเดลโอเพนซอร์ส

โมเดลที่ HuggingChat ใช้งานคือ OpenAssistant LLaMA ที่ต่อยอดมาจาก LLaMA ของ Meta AI และมีหน่วยงานหลายแห่งนำไปต่อยอด พัฒนาโมเดล LLaMA ให้ดีขึ้นในวิธีของตัวเอง

Rufus ซอฟต์แวร์โอเพนซอร์สเขียนไฟล์อิมเมจ ISO ลงไดรฟ์ USB ออกเวอร์ชัน 4.0 มีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญคือ ไม่รองรับการรันบน Windows 7 แล้ว (ต้องเป็น Windows 8 ขึ้นไป) และตัวไฟล์ Rufus.exe บนวินโดวส์จะใช้ไบนารี 64 บิตเป็นดีฟอลต์ (แต่ยังมีให้เลือกแบบ x86-32 และ Arm ถ้าต้องการ)

การเปลี่ยนแปลงอื่นๆ คือแก้บั๊กในการติดตั้ง Ubuntu 23.04 หลายจุด

ที่มา - Rufus, Neowin

Stability AI ผู้สร้างโมเดล Stable Diffusion ปัญญาประดิษฐ์สร้างภาพ ประกาศเปิดตัว StableLM โมเดลปัญญาประดิษฐ์ด้านภาษา โดยมีขุดแข็งคือบริษัทเปิดให้ใช้งานทั้งสำหรับงานวิจัยและใช้งานเชิงการค้า

โมเดล StableLM มีขนาดเริ่มต้น 3 พันล้านและ 7 พันล้านพารามิเตอร์ และเตรียมจะปล่อยโมเดลขนาดใหญ่ขึ้นที่ 15 พันล้าน และ 65 พันล้านพารามิเตอร์ต่อไป ชุดข้อมูลที่ใช้ฝึกปัญญาประดิษฐ์พัฒนาจาก The Pile ที่มีขนาด 825GiB แต่ทาง Stability AI ขยายชุดข้อมูลจนมีขนาด 1.5 ล้านล้านโทเค็น และทางบริษัทเตรียมจะเปิดชุดข้อมูลให้ภายนอกใช้งานด้วย

KeePassXC โปรแกรมจัดการรหัสผ่านโอเพนซอร์สเปิดเผยรายงานตรวจสอบความปลอดภัยโค้ด ที่ตรวจสอบโดย Zaur Molotnikov ที่ปรึกษาด้านความปลอดภัย การตรวจสอบเน้นเฉพาะระบบการอ่านและเขียนฐานข้อมูลรหัสผ่าน โดยไม่ได้ตรวจสอบส่วนอื่นๆ เช่น เช่น ระบบการสุ่มรหัสผ่าน

KeePassXC เป็นโครงการโอเพนซอร์สที่พัฒนาโปรแกรมโดยใช้ฐานข้อมูลร่วมกับโปรแกรม KeePass ได้ แม้จะใช้ฐานข้อมูลแบบเดียวกัน แต่ KeePass นั้นพัฒนาด้วยภาษา C# และต้องการ .NET ขณะที่ KeePassXC ใช้ภาษา C++ และพัฒนาด้วย Qt สำหรับโปรแกรม KeePass เองนั้นเคยถูกตรวจสอบโดยสหภาพยุโรปเป็นผู้ให้ทุน

Google Cloud มีโครงการ Assured Open Source Software (Assured OSS) คอยช่วยดูแลความปลอดภัยของแพ็กเกจโอเพนซอร์สแบบครบวงจร เพื่อป้องกันปัญหา supply chain attack ที่พบบ่อยขึ้นในช่วงหลัง

ตอนนี้โครงการ Assured OSS เข้าสถานะ general availability (GA) และเปิดให้องค์กรใช้ฟรี สิ่งที่ Assured OSS เข้ามาช่วยมีตั้งแต่ตรวจสอบแพ็กเกจซอฟต์แวร์ว่ามาจากแหล่งที่เชื่อถือได้, คอยสแกนโค้ด หาช่องโหว่ อุดช่องโหว่, เข้ามาช่วยทำเรื่อง package signing เพื่อการันตีความปลอดภัยของแพ็กเกจ

Meta ประกาศโอเพนซอร์สเครื่องมือสร้างแอนิเมชั่น โดยอาศัยข้อมูลตั้งต้นจากภาพวาดลายเส้น (Doodle) เพื่อให้นักพัฒนาสามารถนำไปต่อยอดใช้งานในหลายรูปแบบที่ต้องการ

ทีมวิจัยด้าน AI ของ Meta หรือทีม FAIR (The Fundamental AI Research) เคยเผยแพร่เครื่องมือสร้างแอนิเมชั่นจากภาพวาดเมื่อปี 2021 ในรูปแบบเครื่องมือ web-based ที่ผู้ใช้งานอัปโหลดรูปภาพ และสร้างแอนิเมชั่นขึ้นมาได้ ซึ่ง Meta บอกว่าถึงตอนนี้มีรูปภาพอัปโหลดแล้วมากกว่า 1.6 ล้านรูป ทำให้ทีมงานพบว่ามีความต้องการสร้างแอนิเมชันที่มากเกินความสามารถของเครื่องมือบนเว็บ จึงตัดสินใจโอเพนซอร์สเพื่อให้ไปสร้างสรรค์งานต่อได้เอง

ปีที่แล้ว NVIDIA เปิดตัวซอฟต์แวร์ชื่อ RTX Remix เป็นการนำเกมเก่าๆ มาแกะ asset พวกไฟล์ภาพ-โมเดลในเกม แล้วสามารถเปลี่ยน asset ของใหม่เข้าไปใส่ในตอนรัน ถือเป็นวิธีการใหม่ในการม็อดเกมหรือรีมาสเตอร์เกมเก่า โดยไม่ต้องยุ่งกับเอนจินของเกม ในกรณีที่เกมไม่ได้เปิดทางให้ม็อดได้แต่แรก

FerretDB ระบบฐานข้อมูลที่ใช้งานแทน MongoDB ออกเวอร์ชั่น 1.0 พร้อมใช้งานจริง โดยโครงการสามารถใช้งานแทน MongoDB ได้เกือบเต็มรูปแบบแม้จะมีความต่างกันในจุดเล็กๆ น้อยๆ หลายจุด

ตัว FerretDB เปิดตัวโครงการเมื่อปลายปี 2021 หลังจากทาง MongoDB เปลี่ยนไลเซนส์ จาก AGPLv3 ไปเป็น SSPL ซึ่งทำให้การใช้งานเพื่อบริการคลาวด์ทำแทบไม่ได้ ตัวโครงการเดิมของ FerretDB เคยใช้ชื่อ MangoDB แต่ก็มีเสียงเตือนกันหนักว่าเป็นการตั้งชื่อให้คนสับสน จึงเปลี่ยนมาเป็น FerretDB ในที่สุด

Meta เปิดซอร์สโค้ดของ Buck2 ซอฟต์แวร์จัดการระบบคอมไพล์ขนาดใหญ่ (large-scale build system) ออกให้สาธารณะใช้งาน ซอร์สโค้ดอยู่บน GitHub

เดิมที Meta มีซอฟต์แวร์ Buck หรือปัจจุบันเรียก Buck1 เปิดซอร์สมานานหลายปีแล้ว แต่ Buck2 เป็นการเขียนระบบใหม่ขึ้นมาทั้งหมด แยกจาก Buck1 อย่างชัดเจน โดยออกแบบสถาปัตยกรรมใหม่ให้ประมวลผลแบบขนานได้ดีขึ้น แยกส่วนแกนหลักกับระบบรองรับแต่ละภาษาโปรแกรมออกจากกัน เป็นต้น ส่งผลให้ประสิทธิภาพดีขึ้นจาก Buck1 สองเท่า

ถึงแม้ OpenAI เปลี่ยนมาใช้แนวทางปิด ไม่เปิดเผยรายละเอียดของโมเดล GPT-4 และฝั่งกูเกิลเองก็ยังค่อนข้างระมัดระวังในการปล่อย Bard ทีละนิด แต่โลกเราก็ยังมีโมเดลภาษาขนาดใหญ่ (Large Language Model หรือ LLM) ตัวอื่นให้ใช้งาน โดยเฉพาะ LLaMA ของ Meta ที่เปิดตัวในเดือนกุมภาพันธ์ 2023 ซึ่งเป็นโอเพนซอร์ส ใช้สัญญาอนุญาตแบบ GPLv3 และเปิดทางให้หน่วยงานวิจัยมาขอชุดข้อมูลที่ใช้เทรนไปศึกษาได้

ตัวอย่างก่อนหน้านี้คือ Nebuly AI สร้าง ChatLLaMA แบบโอเพนซอร์ส ใช้โมเดล LLaMA ของ Meta เป็นฐาน

หลังจาก Twitter เปิดซอร์สโค้ดอัลกอริทึมของตัวเองขึ้น GitHub เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ก็มีคนแกะโค้ดดูอย่างรวดเร็วว่าการทำงานของ Twitter ในยุค Elon เป็นอย่างไร

สิ่งที่น่าสนใจที่สุดคงเป็นการแยกประเภทของผู้ใช้งานตามมุมมองทางการเมือง (ในสหรัฐ) มีผู้ใช้ 4 กลุ่ม ได้แก่ตัว Elon เอง (author_is_elon), กลุ่มผู้ใช้ระดับสูง (power_user), พรรคเดโมแครต (democrat) และพรรครีพับลิกัน (republican) ซึ่งจะได้รับการปฏิบัติที่แตกต่างกัน มีฟีเจอร์แตกต่างกันไป (ลิงก์ไปดูโค้ดส่วนนี้)

กรณีของ Elon นั้นจะมีการเก็บสถิติด้วยว่าข้อความของเขาถูกมองเห็นมากแค่ไหน ซึ่งตรงตามข่าวหลุดก่อนหน้านี้ ว่า Elon ไม่พอใจที่ข้อความของเขามีคนเห็นน้อยกว่าที่คาด