Windows
หลังจากโดนแอปเปิลแบน มานับครั้งไม่ถ้วน โพสต์ประท้วงออกสื่อมาแล้วก็หลายครั้ง ในที่สุด David Heinemeier Hansson หรือ DHH ผู้สร้าง Ruby of Rails และผู้ก่อตั้งบริษัท 37signals เจ้าของแอพ Basecamp กับ Hey ก็ประกาศย้ายมาใช้วินโดวส์
DHH บอกว่าจุดเริ่มต้นของการตัดสินใจครั้งนี้มาจากนโยบายของแอปเปิลที่ปิดกั้น PWA บน iOS แต่ฟางเส้นสุดท้ายคือแอปเปิลแบนบัญชีนักพัฒนาของ Epic Games ทำให้เขารับไม่ได้ และตัดสินใจย้ายมาใช้วินโดวส์
แอปเปิลอัพเดตว่าแอป Apple Music, Apple TV และ Apple Devices สำหรับคนใช้ Windows ตอนนี้ออกจากสถานะพรีวิว และเปิดให้ดาวน์โหลดได้แล้วผ่าน Microsoft Store โดยต้องเป็นระบบปฏิบัติการ Windows 10 ขึ้นไป
Cristiano Amon ซีอีโอ Qualcomm ยืนยันข้อมูลในงานแถลงผลประกอบการไตรมาส 4/2023 ว่า Windows เวอร์ชันใหม่จะออกพร้อมกับพีซีที่ใช้ชิป Snapdragon X Elite ช่วงกลางปีนี้ (mid-2024)
ก่อนหน้านี้เคยมีข่าวลือจาก Windows Central ระบุว่าปีนี้ไมโครซอฟท์จะเปิดตัว AI PC พร้อม Windows เวอร์ชันใหม่ โดยเราจะเห็น Surface รุ่นใหม่ใช้ชิป Snapdragon X Elite พร้อมกับระบบปฏิบัติการ Windows ที่แยกอัพเดต 2 รอบคือ ส่วนแกนระบบปฏิบัติการ โค้ดเนม Germanium และส่วนฟีเจอร์ โค้ดเนม Hudson Valley
Rene Haas ซีอีโอของ Arm ให้สัมภาษณ์กับเว็บไซต์ Stratechery เปิดเผยข้อมูลว่าสัญญาเอ็กซ์คลูซีฟระหว่าง Qualcomm กับไมโครซอฟท์ ที่ Qualcomm เป็นผู้ผลิตซีพียูสำหรับ Windows on Arm แต่เพียงผู้เดียว จะจบลงในปี 2024 ผลคือเราอาจได้เห็นผู้ผลิตซีพียูรายอื่นทำชิป Arm สำหรับระบบปฏิบัติการ Windows บ้างแล้ว
ไมโครซอฟท์มีสายสัมพันธ์กับ Qualcomm มายาวนานตั้งแต่ปี 2016 ตัวอย่างที่ชัดเจนคือ ผลิตภัณฑ์ตระกูล Surface ที่เป็น Arm ใช้ซีพียู Qualcomm รุ่นพิเศษที่ปรับแต่งให้ไมโครซอฟท์โดยเฉพาะ
ไมโครซอฟท์ประกาศปรับสถานะฟีเจอร์ Windows Mixed Reality เข้าเป็นสถานะ "ล้าสมัย" (deprecated) และเตรียมถอดออกจากระบบปฏิบัติการ Windows ในอนาคต
Windows AI Studio ชุดเครื่องมือพัฒนา AI บนวินโดวส์ ที่ไมโครซอฟท์เปิดตัวในงาน Ignite 2023 ตอนนี้เปิดให้ดาวน์โหลดมาทดสอบแล้วแบบพรีวิว
Windows AI Studio อยู่ในรูปส่วนขยายของ VS Code นั่นแปลว่าเราต้องติดตั้ง VS Code บนวินโดวส์ซะก่อน แต่ที่ย้อนแย้งคือถึงแม้ชื่อมันมีคำว่า Windows นำหน้า แต่การรันจำเป็นต้องมี Windows Subsystem for Linux (WSL) และ Ubuntu 18.04 ขึ้นไปอยู่ในเครื่องด้วย แถมตอนนี้ยังรองรับเฉพาะการ์ดจอค่าย NVIDIA เท่านั้น
เว็บไซต์ Windows Central รายงานข่าววงในของ Windows รุ่นปีหน้า 2024 ที่ตอนนี้ยังไม่ชัดเจนว่าจะเรียก Windows 12 หรือไม่ เพราะฝ่ายการตลาดของไมโครซอฟท์ยังไม่ตัดสินใจเรื่องนี้
การเปลี่ยนแปลงสำคัญของ Windows ปี 2024 เกิดจากปัจจัยผู้บริหาร Panos Panay ที่ดูแลทีม Windows ลาออก โดยแนวทางที่ Panos วางเตรียมเอาไว้คือ กลับมาออกตัวแกนหลักของระบบปฏิบัติการ (platform) ทุกสามปี แล้วออกอัพเดตฟีเจอร์ย่อยให้บ่อยๆ ปีละ 2-3 ครั้ง (ภาษาภายในไมโครซอฟท์เรียก Moment updates) ดังที่เราเห็นใน Windows 11 ช่วงหลัง
สื่อไต้หวัน Commercial Times อ้างคำพูดของ Barry Lam ประธานและผู้ก่อตั้ง Quanta โรงงานผลิตอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์รายใหญ่ของโลก ที่ระบุว่าไมโครซอฟท์อาจเปิดตัว Windows 12 ในเดือนมิถุนายน 2024 ภายใต้แนวคิด AI PC
Barry Lam ยังบอกว่าปี 2024 บริษัทของเขาจะได้ประโยชน์จากการผลิต AI PC, AI Server และ AI automotive electronic
ในงานเดียวกันที่ไต้หวันยังมี Junsheng (Jason) Chen ประธานของ Acer ที่บอกว่า AI PC คงไม่ได้รับความนิยมแบบก้าวกระโดดในช่วงเวลาสั้นๆ แต่จะค่อยๆ เติบโตตามพฤติกรรมของผู้ใช้ที่หันมาใช้ Generative AI มากขึ้นเรื่อยๆ
เว็บเบราว์เซอร์ Samsung Internet เป็นเบราว์เซอร์หล้กในโทรศัพท์ของ Samsung ทุกเครื่องออกเวอร์ชั่นสำหรับระบบปฏิบัติการ Windows แล้ว โดยสามารถเข้าไปดาวน์โหลดที่ได้ที่ Microsoft Store ฟีเจอร์สำคัญคือสามารถซิงค์ข้อมูลการท่องอินเตอร์เน็ตกับอุปกรณ์ตระกูล Galaxy ผ่านการลงชื่อเข้าใช้ Samsung Cloud
Samsung Internet รองรับ add-ons และ extensions แบบเดียวกับ Chrome และ Edge ที่ผู้ใช้งานสามารถคลิกที่ add-ons ในเบราว์เซอร์เพื่อเปิด Chrome Web Store ได้ แต่ยังไม่สามารถใช้ส่วนเสริมบางตัวได้ (ขึ้นเป็นปุมสีเทา) นอกจากนี้ Samsung Internet ยังมีฟีเจอร์ยอดฮิตของพีซีอย่างโหมด incognito, โหมด light และ dark และรองรับ ad-blocker ด้วย
Microsoft’s Offensive Research and Security Engineering (MORSE) ทีมวิจัยความปลอดภัยของไมโครซอฟท์เองจ้างให้บริษัท Blackwing Intelligence ทดสอบความปลอดภัยของเซ็นเซอร์ลายนิ้วมือสำหรับล็อกอินวินโดวส์หรือ Windows Hello ว่ามีช่องโหว่ใดบ้าง
ทีมงานทดสอบ โน้ตบุ๊กสามรุ่น จากเซ็นเซอร์สามยี่ห้อ คือ Dell Inspiron 15 (Goodix), Lenovo ThinkPad T14 (Synaptics), และ Microsoft Surface Pro Type Cover (ELAN) โดยทั่วไปแล้ว Windows Hello นั้นมีฟีเจอร์สำคัญสองประเด็น คือ 1) ลายนิ้วมืออยู่ในชิปเซ็นเซอร์ลายนิ้วมือตลอดเวลา ไม่เคยส่งออกนอกชิป 2) โปรโตคอล Secure Device Connection Protocol (SDCP) ที่ไมโครซอฟท์สร้างขึ้นสำหรับใช้กับการสื่อสารข้ามชิปอย่างปลอดภัย ชิปไม่ได้ถูกดัดแปลง
AYANEO ผู้ผลิตเครื่องเกมพีซีพกพาสัญชาติจีน (ฮ่องกง) ออกผลิตภัณฑ์ใหม่ AYANEO SLIDE ชูจุดเด่นหน้าจอสไลด์ขึ้นได้มีคีย์บอร์ดอยู่ด้านใน ซึ่งเป็นเจ้าแรกในตลาดเครื่องเกมพีซีพกพาที่ใส่เข้ามา วางขายภายในเดือนพฤศจิกายน โดยมีสเปคคร่าว ๆ ดังนี้
Patch Tuesday หรือธรรมเนียมการออกแพตช์ความปลอดภัยรายเดือน ทุกวันอังคารที่ 2 ของเดือน มีอายุครบ 20 ปีแล้ว หลังออกแพตช์ครั้งแรกในเดือนพฤศจิกายน 2003
ไมโครซอฟท์เริ่มแนวคิดการอัพเดตแพตช์ความปลอดภัยรายเดือนให้ระบบปฏิบัติการ จากบันทึกของบิล เกตส์ ชื่อ Trustworthy Computing ช่วงต้นปี 2002 ที่เขียนขึ้นเพื่อรับมือปัญหาช่องโหว่ความปลอดภัยระบาดบนวินโดวส์ (ในยุคนั้น)
มีรายงานว่า NVIDIA กำลังพัฒนาซีพียูบนสถาปัตยกรรม ARM สำหรับใช้กับพีซีระบบปฏิบัติการ Windows ของไมโครซอฟท์ ทำให้บริษัทมีความครอบคลุมในไลน์สินค้าทั้งซีพียูควบคู่กับชิปกราฟิกในแบบ AMD และแอปเปิล
แผนงานนี้ของ NVIDIA มีความสำคัญเนื่องจากข้อตกลงพิเศษของไมโครซอฟท์กับ Qualcomm ให้เป็นผู้ผลิตซีพียู ARM สำหรับ Windows โดยเฉพาะจะหมดลงในปี 2024 ซึ่งแนวทางของไมโครซอฟท์ตอนนี้เป็นการพัฒนาซีพียูบนสถาปัตยกรรม ARM ขึ้นมาเอง ขณะเดียวกัน AMD และ NVIDIA ก็มีแผนออกซีพียูบน ARM ด้วย คาดว่าภายในปี 2025
ไมโครซอฟท์ประกาศแผนการระยะยาวของ Windows ที่ต้องการลดการล็อกอินระยะไกลผ่าน NT LAN Manager (NTLM) ที่ใช้มายาวนานตั้งแต่ยุค Windows NT เปลี่ยนมาใช้โปรโตคอลที่ใหม่กว่าคือ Kerberos แทน
NTLM เป็นโปรโตคอลเก่าแก่ที่ใช้กันมานาน มีข้อดีเรื่องใช้ง่าย แต่ก็ถือว่าล้าสมัยแล้วตามมาตรฐานปัจจุบัน ขาดฟีเจอร์ด้านความปลอดภัยและการต่อขยายหลายอย่าง
ไมโครซอฟท์เปิดโครงการ windows-driver-rs ชุดไลบรารีสำหรับการพัฒนาไดร์เวอร์ฮาร์ดแวร์ในภาษา Rust พร้อมไดร์เวอร์ตัวอย่างอีกจำนวนหนึ่ง แม้ว่าไลบรารียังไม่พร้อมใช้งานจริงจัง แต่ก็นับเป็นก้าวแรกสำหรับบริษัทต่างๆ ที่สนใจเตรียมการย้ายไดร์เวอร์ไปเป็นภาษา Rust ในอนาคต
ภายในไมโครซอฟท์เองเริ่มเขียนโค้ดในวินโดวส์ด้วย Rust บางส่วนมาระยะหนึ่งแล้ว แต่ยังไม่ได้ซัพพอร์ตสำหรับนักพัฒนาภายนอกนัก โดยความได้เปรียบของภาษา Rust คือการลดช่องโหว่หน่วยความจำลง
ไมโครซอฟท์ประกาศแผนการถอดไดรเวอร์เครื่องพิมพ์ของบริษัทต่างๆ (third-party printer drivers) ออกจากระบบปฏิบัติการ Windows มีผลในปี 2027
เหตุผลคือ Windows เริ่มเปลี่ยนมาใช้ระบบไดรเวอร์เครื่องพิมพ์แบบใหม่ Mopria Alliance ที่กลุ่มบริษัทเครื่องพิมพ์รวมตัวกันทำมาตั้งแต่ปี 2013 มีบริษัทเป็นสมาชิก 24 ราย ครอบคลุมอุปกรณ์ว่า 7,000 รายการ จากแบรนด์ดังทั้งวงการ เช่น Canon, HP, Samsung, Xerox, Epson, Brother, Ricoh, Lexmark
กลุ่มพันธมิตร Mopria เริ่มต้นจากการพัฒนาระบบไดรเวอร์เครื่องพิมพ์ให้ Android ("mo"bile "pri"nter "a"lliance) แต่ภายหลังก็ขยายไปยังระบบปฏิบัติการอื่นๆ อย่าง Windows และ ChromeOS ด้วย
อาการคีย์บอร์ดพิมพ์เบิ้ลที่ว่านี้คือกดปุ่มแล้วปล่อยทันที 1 ครั้ง แต่มันเบิ้ลไป 2 ครั้ง เช่น กด a กลายเป็น aa สาเหตุอาจมาจากมีฝุ่นในปุ่มหรือปุ่มเสีย สามารถแก้ปัญหาเบื้องต้นได้ด้วยการฉีดน้ำยาทำความสะอาด แต่ถ้าไม่สะดวกทำหรือทำแล้วไม่หาย สามารถแก้ปัญหาได้ด้วยฟีเจอร์ Use Filter Keys ร่วมกับการแก้ไข Registry มีขั้นตอนดังนี้
กูเกิลประกาศออกแอพ Nearby Share for Windows ตัวจริง หลังทดสอบแบบ Beta มาตั้งแต่เดือนเมษายน 2023 และมีผู้ใช้งานแล้ว 1.7 ล้านราย มีการแชร์ไฟล์ไปแล้ว 50 ล้านไฟล์
Nearby Share เวอร์ชันสมบูรณ์ยังเพิ่มฟีเจอร์อีก 2 อย่างจากเวอร์ชัน Beta ได้แก่
ไมโครซอฟท์ออกแพตช์ความปลอดภัย Patch Tuesday ของเดือนกรกฎาคม 2023 ซึ่งเดือนนี้มีการแก้ไขช่องโหว่ 123 รายการ มีรายงานช่องโหว่ระดับ Zero-Day ที่มีการเผยแพร่รายละเอียดแล้ว 6 รายการ เป็นช่องโหว่ที่สามารถโจมตีระยะไกลได้ (RCE) 37 รายการ จึงควรอัพเดตโดยเร็วที่สุด
อย่างไรก็ตามตามอัพเดตล่าสุดตอนนี้ ไมโครซอฟท์ยังไม่มีแพตช์แก้ไขช่องโหว่ Zero-Day อยู่ 1 รายการคือ CVE-2023-36884 โดยผู้โจมตีสามารถสร้างไฟล์ Microsoft Office ที่มีการออกแบบมาโดยเฉพาะให้โจมตีระยะไกลได้ ในตอนนี้ไมโครซอฟท์มีเฉพาะคำแนะนำป้องกันปัญหาเบื้องต้นเท่านั้น (ดูจากส่วน Mitigations ในลิงก์ข้างต้น)
Unity ประกาศออกตัวรันไทม์ของเอนจินที่ทำงานบน Windows on Arm แบบเนทีฟ ตามที่ไมโครซอฟท์ประกาศไว้ในงาน Build 2023 เท่ากับว่าตอนนี้เกมหรือแอพต่างๆ ที่สร้างด้วย Unity จะสามารถรันบนอุปกรณ์ Windows ที่ใช้ชิป ARM64 ได้แบบเนทีฟ ได้ประสิทธิภาพเต็มรูปแบบ เพราะไม่ต้องผ่านอีมูเลเตอร์
ตอนนี้ Unity ยังรองรับ Windows on Arm เฉพาะตอนรันเท่านั้น ส่วนตอนสร้างและคอมไพล์บน Unity Editor ยังต้องใช้เครื่องที่เป็น x86 ซึ่ง Unity สัญญาว่ากำลังพัฒนาตัว Editor ให้รันบน Windows on Arm
ไมโครซอฟท์เปิดตัว Windows Copilot นำ ChatGPT มาใช้งานในวินโดวส์เพื่อช่วยงานได้โดยตรง Copilot สามารถแสดงคำสั่งกับเดสก์ทอปได้หลายรูปแบบ เช่นการตั้งค่าระบบ, ส่งข้อความในแชต, หรือเปิดแอปพลิเคชั่น
ตัว Windows Copilot เป็น ChatGPT ที่มี Plugins มาในตัวทำให้สามารถส่งคำสั่งไปยังแอปพลิเคชั่นต่างๆ ได้ ขณะเดียวกันก็สามารถใช้งานเป็น ChatGPT แบบเดิมๆ เช่น การวางเอกสารลงไปเพื่อให้ ChatGPT สรุปให้
Windows Copilot จะเริ่มพรีวิวในเดือนมิถุนายนนี้บน Windows 11
Roanne Soanes หัวหน้าทีมฮาร์ดแวร์ Xbox ของไมโครซอฟท์ ไปร่วมเปิดตัวเครื่องคอนโซลพกพา ASUS ROG Ally ในฐานะพาร์ทเนอร์ ในคลิปที่เธอร่วมสนทนากับทีม ASUS เธอได้พูดถึงไอเดียการนำฟีเจอร์ Quick Resume ของคอนโซล Xbox มาใช้กับเกมบน Windows ด้วย
Quick Resume เป็นฟีเจอร์หนึ่งของคอนโซล Xbox Series X|S รุ่นปัจจุบัน ที่ใช้พลัง SSD ในการหยุดเกมที่กำลังเล่นอยู่ตอนนั้น แล้วสลับไปเล่นอีกเกมได้ทันที (รองรับการสลับไปมาได้พร้อมกัน 3 เกม ดูคลิปประกอบด้านล่าง)
David Weston หัวหน้าฝ่ายความปลอดภัยระบบปฏิบัติการของ Windows เปิดเผยในงานสัมมนาความปลอดภัย BlueHat IL 2023 ที่อิสราเอล (อันเดียวกับข่าว ไมโครซอฟท์เริ่มเขียนบางส่วนของ Windows ด้วย Rust) ว่าระบบปฏิบัติการ Windows เวอร์ชันถัดไป (ที่คงเรียกว่า Windows 12 ตามข่าวลือ) จะสามารถรันแบบ Adminless คือไม่ต้องมีบัญชีแอดมิน ใช้งานด้วยบัญชีธรรมดาได้เลย
David Weston หัวหน้าฝ่ายความปลอดภัยระบบปฏิบัติการของ Windows ไปพูดในงานสัมมนาความปลอดภัย BlueHat IL 2023 ที่อิสราเอล เปิดเผยว่าไมโครซอฟท์เริ่มใช้ภาษา Rust เขียนบางส่วนของ Windows เพื่อแก้ปัญหาช่องโหว่หน่วยความจำแล้ว
Weston เล่าว่าช่องโหว่ด้านหน่วยความจำ มีสัดส่วนเป็น 70% ของช่องโหว่ทั้งหมดของ Windows ทำให้ไมโครซอฟท์ต้องหาวิธีแก้ไขที่ยั่งยืนในระยะยาว โดยวิธีการหนึ่งคือใช้ภาษาโปรแกรมที่ป้องกันเรื่องนี้ตั้งแต่ระดับของตัวภาษาเลย
บัญชีทวิตเตอร์ WalkingCat (@h0x0d) นักปล่อยข้อมูลหลุดสายไมโครซอฟท์ โพสต์คลิปโปรเจคภายใน Microsoft Hackathon ช่วงเดือนกันยายน 2022 เป็นการทดลองทำ Windows Handheld Mode สำหรับเครื่องเล่นเกมพกพาแบบ Steam Deck
ในวิดีโออธิบายว่าตอนนี้อุปกรณ์จำพวก Steam Deck มาแรง แม้มันสามารถรัน Windows 11 ได้ แต่ตัว Windows เองก็ไม่ได้ปรับแต่งมาดีสำหรับอุปกรณ์ขนาดหน้าจอ 7" ในหลายแง่มุม ทั้งเรื่องขนาดของ UI, คีย์บอร์ดแบบสัมผัสบนหน้าจอ, การรองรับอินพุตแบบคอนโทรลเลอร์, ไดรเวอร์ฮาร์ดแวร์ ฯลฯ