หลังกูเกิลออกมาให้ข้อมูลแบบเป็นทางการเมื่อปลายปีที่แล้ว ระบบปฏิบัติการ Fuchsia ที่ออกแบบมาสำหรับใช้กับงานทั่ว ๆ ไป (general purpose) ก็เริ่มนำมาเผยแพร่ใช้งานจริง โดยจะอัพเดตกับผู้ใช้งาน Nest Hub รุ่นแรกก่อน (ชื่อเดิม Google Home Hub) ซึ่งแทนที่ระบบปฏิบัติการเดิม CastOS ที่มีรากฐานเป็น Linux

ผู้ใช้ Nest Hub จะทยอยได้รับอัพเดตได้ไม่กี่เดือนข้างหน้า เริ่มจากกลุ่มผู้ใช้งานใน Preview Program ก่อน ซึ่ง 9to5Google บอกว่าผู้ใช้งานอาจไม่สังเกตถึงการเปลี่ยนแปลงจากหน้าตาการใช้งานมากนัก

กูเกิลอัพเดตความเคลื่อนไหวของ Chrome OS ในงาน Google I/O 2021 ดังนี้

จากที่มีข่าวลือ Windows 10X โดนยกเลิก วันนี้ข่าวอย่างเป็นทางการออกมาแล้ว

Panos Panay หัวหน้าทีม Windows อธิบายในโพสต์เดียวกับ Windows 10 v21H1 เปิดให้อัพเดต ว่าจะไม่แยกทำ Windows 10X เป็นอีกรุ่นจาก Windows 10 รุ่นปกติแล้ว แต่จะใช้วิธีนำฟีเจอร์หรือเทคโนโลยีบางอย่างของ 10X มาใส่ใน 10 หรือซอฟต์แวร์อื่นๆ ของบริษัทแทน

ไมโครซอฟท์ปล่อย Windows 10 May 2021 Update (v21H1) อัพเดตใหญ่ประจำรอบต้นปี 2021 ให้กับผู้ใช้ทั่วไปผ่าน Windows Update แล้ว

เบื้องต้นยังจำกัดวงเฉพาะการอัพเกรดจาก Windows 10 v2004 ขึ้นไป และฮาร์ดแวร์พร้อมกับการอัพเดตด้วย ผู้ที่ต้องการอัพเดตต้องกด Check for updates เองก่อน ส่วนผู้ที่ลองแล้วยังอัพเดตไม่ได้ สามารถตรวจสอบปัญหาฮาร์ดแวร์ได้จากหน้าเพจ known issues ของไมโครซอฟท์

Windows 10 v21H1 มีฟีเจอร์ใหม่ไม่เยอะนัก (รายชื่อฟีเจอร์) ตัวมันเองใช้แกน OS เดียวกับ v2004 และ v20H2 ทำให้กระบวนการอัพเดตรวดเร็ว ไม่ต่างอะไรจากการอัพเดตแพตช์รายเดือน

Microsoft พยายามทำ Windows เวอร์ชันปรับแต่งที่เน้นความเบาและลดฟีเจอร์ลงหลายครั้ง และครั้งล่าสุดคือ Windows 10X ก็มีข่าวลือว่า Microsoft อาจจะพักโปรเจคนี้ไว้ก่อน

เว็บไซต์ Petri รายงานว่า Microsoft จะไม่มีการส่งมอบสินค้า Windows 10X ปีนี้ ซึ่งแหล่งข่าวระบุว่า Microsoft จะเลื่อน Windows 10X รวมถึงฮาร์ดแวร์ที่เกี่ยวข้องออกไปก่อน เพื่อโฟกัสกับ Windows 10 เป็นหลัก

Adobe Flash สิ้นอายุขัยไปตั้งแต่ 31 ธันวาคม 2020 แต่ในทางปฏิบัติ ระบบปฏิบัติการรุ่นเก่าหน่อยยังมี Flash ฝังเก็บไว้อยู่

ไมโครซอฟท์เคยออกแพตช์สำหรับถอน Flash ออกจากระบบมาตั้งแต่เดือนตุลาคม 2020 โดยที่ผ่านมายังใช้วิธีให้ดาวน์โหลดมาติดตั้งกันแบบสมัครใจ ล่าสุดไมโครซอฟท์ประกาศแผนการปล่อยอัพเดตถอน Flash ผ่าน Windows Update ดังนี้

ทีมของไมโครซอฟท์อธิบายการแก้บั๊กของ Windows ที่เรื้อรังมานาน หากเราต่อจอภายนอกผ่านพอร์ต DisplayPort แล้วปล่อยให้เครื่องหลับ หลังปลุกเครื่องขึ้นมา หน้าต่างในหน้าจอที่สองจะถูกรีเซ็ตมารวมกับหน้าจอหลัก ทำให้ต้องเสียเวลามาเรียงหน้าต่างใหม่ทุกครั้ง

ไมโครซอฟท์เรียกปัญหานี้ว่า Rapid Hot Plug Detect (Rapid HPD) และบอกว่าแก้บั๊กแล้วใน Windows Insider Build 21287 ที่เป็น Dev Channel (ยังไม่ชัดว่าจะถูกรวมอยู่ในรุ่นเสถียรตัวไหน)

ไมโครซอฟท์เตรียมปล่อย Windows 10 May 2021 Update (version 21H1) อัพเดตใหญ่ประจำครึ่งแรกของปี 2021 โดยตอนนี้ Build 19043.928 ที่ทดสอบในกลุ่ม Beta/Release Preview Channel ถือเป็น "ตัวจริง" (RTM) แล้ว หากไม่พบบั๊กอะไรสำคัญก็น่าจะปล่อยเป็นอัพเดตให้ผู้ใช้ทั่วไปในเร็วๆ นี้

Windows 10 v21H1 ถือเป็นอัพเดตตามรอบ 6 เดือนอีกตัวที่มีฟีเจอร์ใหม่ไม่เยอะนัก ตัวมันเองใช้แกน OS เดียวกับ v2004 (20H1) และ v20H2 ของปีที่แล้ว ทำให้เป็นอัพเดตฟีเจอร์ที่ขนาดเล็ก อัพเดตได้เร็ว เหมือนกับการอัพเดตแพตช์ประจำเดือน

ข่าวแพตช์ประจำเดือนของ Windows มีปัญหาคงกลายเป็นเรื่องปกติไปแล้ว สิ่งที่น่าสนใจในแพตช์รอบเดือนเมษายน 2021 คือไมโครซอฟท์แก้ปัญหาด้วยวิธีใหม่ที่เรียกว่า Known Issue Rollback (KIR)

ท่าปกติของการแก้ปัญหาพบบั๊กในแพตช์คือ ถอนการติดตั้งแพตช์นั้นๆ แต่วิธี KIR ถูกเริ่มนำมาใช้แบบเงียบๆ ตั้งแต่ Windows 10 v2004 ที่ออกปีที่แล้ว โดยจะใช้กับแพตช์แก้บั๊กที่ไม่เกี่ยวกับความปลอดภัย (non-security bug fix) เท่านั้น

ไมโครซอฟท์ออก Windows 10 Insider Preview Build 21364 ของใหม่ที่สำคัญคือ WSL ออกรุ่นรองรับโปรแกรม GUI (WSLg) ตามที่เป็นข่าวไปแล้ว

แต่ใน Insider ตัวนี้ยังมีของใหม่ที่น่าสนใจคือ Task Manager ได้ฟีเจอร์ใหม่สองอย่าง อย่างแรกคือ "Eco mode" ที่ผู้ใช้สามารถสั่งจำกัด (throttle) ทรัพยากรของโพรเซสนั้นๆ ลงได้ เหมาะสำหรับกรณีที่เราสังเกตว่าโพรเซสนั้นๆ กินทรัพยากรสูงเกินไป และอยากจัดสรรทรัพยากรให้โพรเซสอื่นๆ แทน

ถึงแม้ Chrome OS เป็นระบบปฏิบัติการที่ออกแบบมาสำหรับเข้าเว็บเป็นหลัก แต่กูเกิลก็ทยอยเพิ่มองค์ประกอบอื่นๆ ให้ทัดเทียมกับระบบปฏิบัติการอื่นๆ เช่น ฟีเจอร์ screen recording หรือ Phone Hub เชื่อมต่อกับสมาร์ทโฟน

ล่าสุด Chrome OS ได้ฟีเจอร์ใหม่ที่น่าสนใจอีก 2 อย่าง ได้แก่ Scan แอพสำหรับเชื่อมต่อกับเครื่องสแกนเนอร์ (รองรับการสแกนผ่าน USB และ Wi-Fi แต่ยังไม่รองรับ Bluetooth) และ Diagnostics แอพตรวจสอบปัญหาของซีพียู แรม แบตเตอรี่ ซึ่งใช้ดูได้ว่าแอพตัวไหนกินแบตเยอะ แบตเหลืออีกเท่าไร และใช้งานไปแล้วกี่ cycle ด้วย

กูเกิลออก Android 12 Developer Preview 3 (DP3) ซึ่งเป็นรุ่น DP ตัวสุดท้ายก่อนเข้าสถานะ Beta ในช่วงงาน Google I/O 2021 ปลายเดือนพฤษภาคม

Android 12 DP3 เปิดให้ทดสอบแล้วบนมือถือตระกูล Pixel ตั้งแต่ Pixel 3 ขึ้นไป

ของใหม่ใน DP3 ได้แก่

แม้ Linus Torvalds ยังแบ่งรับแบ่งสู้เรื่องการใช้ภาษา Rust ในเคอร์เนล แต่ล่าสุดฝั่งกูเกิลออกมาประกาศรองรับ Rust ในตัวระบบปฏิบัติการ Android อย่างเป็นทางการแล้ว

เหตุผลของกูเกิลคือต้องการลดจำนวนบั๊กด้านหน่วยความจำ (memory safety) ที่เกิดจากภาษา C/C++ ซึ่งบั๊กเหล่านี้ตรวจสอบได้ยาก และมีผลกระทบสูงในแง่ความปลอดภัย (คิดเป็น 70% ของช่องโหว่ความปลอดภัย Android ระดับรุนแรง)

ไมโครซอฟท์ออก Windows 10 Insider Preview Build 21337 รุ่นทดสอบ Dev Channel มีการเปลี่ยนแปลงสำคัญ 2 อย่างคือ

• Virtual Desktops สามารถสลับตำแหน่ง และเปลี่ยนภาพพื้นหลังได้แล้ว (สักที)
• File Explorer ปรับ UI ใหม่ให้ "กว้าง" ขึ้น มีที่ว่างระหว่างปุ่มและเมนูมากขึ้น รองรับจอสัมผัสได้ดีขึ้น สำหรับคนที่ชอบแน่นๆ แบบของเดิม ยังสามารถเลือก compact mode ได้ แต่แบบกว้างจะกลายเป็นค่าดีฟอลต์

ของใหม่อื่นๆ ได้แก่ รองรับการแสดงภาพเกมแบบ Auto HDR แล้ว (เกมต้องรองรับด้วย) ซึ่งเป็นฟีเจอร์ที่มีใน Xbox Series X|S, ปรับหน้าตาของตัวเลือก Captions Settings เวลาแสดงผลวิดีโอ, ไอคอนใหม่ของ Notepad

กูเกิลออก Android 12 Developer Preview 2 โดยจะออกรุ่นพรีวิวใหม่เดือนละ 1 ครั้ง นับจาก DP1 ในเดือนกุมภาพันธ์ ไปจนถึงรุ่นพรีวิวสุดท้ายในเดือนสิงหาคม 2021 (ตัวจริงจะออกหลังจากนั้น)

ของใหม่ใน DP2 ยังเน้นไปที่นักพัฒนาแอพ เพื่อให้เตรียมแอพของตัวเองรันบน Android 12 ได้แก่

กูเกิลฉลอง Chromebook มีอายุครบ 10 ปี (เปิดตัว Chrome OS ครั้งแรก ก.ค. 2009, เปิดตัว Chromebook รุ่นแรก Cr-48 มี.ค. 2011) โดยประกาศฟีเจอร์ใหม่ให้ Chrome OS อีกหลายอย่าง

ฟีเจอร์เด่นที่สุดคือ Phone Hub การเชื่อมต่อกับสมาร์ทโฟน Android ลักษณะเดียวกับแอพ Your Phone ของไมโครซอฟท์ และฟีเจอร์เชื่อม iOS-macOS ของแอปเปิล

Phone Hub มีฟีเจอร์พื้นฐานที่พึงมี เช่น อ่านและตอบข้อความ SMS ของมือถือ, เปิด hotspot, ดูสถานะแบตเตอรี่ และที่แปลกว่าใครคือแสดงรายการแท็บของ Chrome บนมือถือได้ด้วย (เท่าที่อ่านยังไม่สามารถรับสายบน Chromebook ได้)

ไมโครซอฟท์เปิดตัว Windows Server 2022 อย่างเป็นทางการ โดยจะเป็นระบบปฏิบัติการสำหรับเซิร์ฟเวอร์ที่ซัพพอร์ตระยะยาว (Long-Term Servicing Channel หรือ LTSC) ตามนโยบายใหม่ของบริษัท

Windows Server 2022 ต่อยอดมาจาก Windows Server 2019 โดยฟีเจอร์ใหม่แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มคือ

กูเกิลออก Android 12 Developer Preview for TV มาพร้อมกับ Android 12

ตอนนี้อุปกรณ์ชิ้นเดียวที่รัน Android TV 12 ได้คือ ชุดพัฒนา ADT-3 ที่เปิดตัวมาพร้อม Android TV 10 ในปี 2019 โดยตัวอิมเมจแยกเป็น 2 เวอร์ชันคือ Android TV 12 รุ่นปกติ (หน้าตาเก่า) และ Android TV 12 ที่ใช้อินเทอร์เฟซ Google TV แบบใหม่

ตามปกติแล้ว Windows รุ่นใหญ่ เช่น Windows XP, Vista, 7 มีระยะเวลาซัพพอร์ตนาน 10 ปี (แบ่งเป็นสองระยะคือ 5+5 ปี ที่ระดับการซัพพอร์ตต่างกัน) พอมาถึงยุค Windows 10 ที่ออกรุ่นใหญ่บ่อยขึ้นเป็นทุก 6 เดือน ทำให้ไมโครซอฟท์ต้องแยกระดับการซัพพอร์ต เป็นรุ่นปกตินาน 2 ปี และรุ่นซัพพอร์ตระยะยาว (LTSB - Long Term Servicing Branch) นาน 10 ปีแบบเดิม มีเฉพาะรุ่น Enterprise เท่านั้น

วันนี้ไมโครซอฟท์ประกาศนโยบายใหม่ของ Windows 10 Enterprise รุ่นซัพพอร์ตระยะยาว เปลี่ยนชื่อเล็กน้อยเป็นรุ่น Long Term Servicing Channel (LTSC) ที่สำคัญคือลดระยะเวลาซัพพอร์ตลงเหลือ 5 ปี

กูเกิลเปิดตัว Android 12 Developer Preview ตามรอบการทดสอบที่เริ่มช่วงต้นปี โดยมือถือกลุ่ม Pixel ตั้งแต่ 3/3a ขึ้นไปสามารถเข้าร่วมโครงการทดสอบได้แล้ววันนี้

ของใหม่ใน Android 12 Developer Preview 1 (DP1) ยังไม่มี UI ใหม่ตามที่หลุดออกมา แต่มีการเปลี่ยนแปลงในระดับฐานรากของ OS เยอะพอสมควร

ไมโครซอฟท์เปิดตัว Windows 10, version 21H1 อัพเดตใหญ่ของ Windows 10 ประจำครึ่งแรกของปี 2021 อย่างเป็นทางการ

จุดเด่นสำคัญของ Windows 10 v21H1 คือเป็นอัพเดตใหญ่รอบต้นปีที่มีฟีเจอร์เยอะกว่ารอบปลายปี แต่ใช้เทคโนโลยีอัพเดตเดียวกับ v20H2 ตัวก่อนหน้านี้ ทำให้การอัพเดตเร็ว ไม่ต้องรอบูตเครื่องนาน เหมือนกับการอัพเดตแพตช์รายเดือนตามปกติ คนที่ใช้ Windows 10 v2004 หรือ v20H2 สามารถกดอัพเดตเป็น v21H1 แบบรวดเร็วได้ทันที

ฟีเจอร์ใหม่ของ Windows 10 v21H1 ยังเปิดเผยมาไม่เยอะนัก เท่าที่ประกาศคือ

Canonical ออก Ubuntu Core 20 ดิสโทรลินุกซ์สำหรับอุปกรณ์ฝังตัวและ IoT ที่ดัดแปลงมาจาก Ubuntu 20.04 LTS

จุดเด่นของ Ubuntu Core คือการปรับแต่งมาเพื่ออุปกรณ์ขนาดเล็ก ตัดส่วนที่ไม่จำเป็นเพื่อลดพื้นที่การโจมตี (minimal attack surface) มีฟีเจอร์ความปลอดภัยหลายอย่างตั้งแต่ secure boot, full disk encryption, secure device recovery และแอพทั้งหมดจะถูกรันแยก (isolated) เพื่อไม่ให้โจมตีมาถึง OS ได้

Canonical ยังระบุว่าทำงานร่วมกับผู้ผลิตชิปและบริษัทผู้ผลิตฮาร์ดแวร์หลายราย เพื่อการันตีว่ากระบวนการอัพเดตทั้งหมดจะราบรื่น

Ubuntu Core รองรับทั้งสถาปัตยกรรม ARM และ x86 โดยมีพาร์ทเนอร์เข้าร่วมหลายราย เช่น Bosch Rexroth, Dell, ABB, Rigado, Plus One Robotics, Jabil, Intel, Raspberry Pi

ข่าวคราวของ Windows 10X เงียบหายไปสักพักใหญ่ๆ ประกาศอย่างเป็นทางการครั้งสุดท้ายคือ เดือน พ.ค. 2020 ที่ไมโครซอฟท์เลื่อน Surface Neo ไม่มีกำหนด และบอกว่าปรับทิศทางของ Windows 10X มาใช้กับอุปกรณ์จอเดียวแทนจอคู่

แต่ล่าสุดเริ่มมีไฟล์อิมเมจของ Windows 10X หลุดออกมา ทำให้เราเห็นความคืบหน้าของไมโครซอฟท์กันบ้าง การเปลี่ยนแปลงสำคัญที่สุดคือ Taskbar ย้ายไอคอนมาอยู่ตรงกลางหน้าจอ (เลิกชิดซ้าย) ลักษณะเดียวกับ Chrome OS ของกูเกิล ที่จะเป็นคู่แข่งกันโดยตรง

ไมโครซอฟท์ออก Windows 10 Insider Preview Build 21286 แบบ Dev Channel รุ่นทดสอบตัวแรกของปี 2021 เพิ่มฟีเจอร์ใหม่ที่น่าสนใจคือเพิ่มปุ่มแสดงสภาพอากาศที่ Taskbar กดแล้วจะแสดงข่าวสาร สภาพอากาศ ผลกีฬา ราคาหุ้น ฯลฯ ให้กดดูกันง่ายๆ (ถ้ายังจำกันได้ เมื่ออดีตอันไกลโพ้นเราเคยมี Active Desktop ที่มีฟีเจอร์แบบเดียวกัน)

ข้อมูลที่อัพเดตผ่านฟีเจอร์นี้จะ personalize ตามความสนใจของผู้ใช้แต่ละคน โดยมีแหล่งข่าวให้เลือกกว่า 4,500 เว็บไซต์ทั่วโลก แต่เบื้องต้นยังรองรับเฉพาะประเทศที่พูดภาษาอังกฤษเป็นหลัก เช่น สหรัฐ สหราชอาณาจักร แคนาดา ออสเตรเลีย อินเดีย เท่านั้น

Huawei เพิ่งเปิดให้นักพัฒนา (ในจีน) สมัครเข้าร่วมโครงการทดสอบ HarmonyOS 2.0 Beta กับสมาร์ทโฟนบางรุ่น เช่น P40 และเพิ่งเริ่มปล่อยรอม HarmonyOS 2.0 ให้นักพัฒนาเมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา

หลังนักพัฒนาได้ลองเขียนแอพเพื่อรันบน HarmonyOS 2.0 โดยระบุเวอร์ชันของ Android เป็นเวอร์ชันเก่า (target เป็น KitKat 4.4.4) ปรากฏว่าพบข้อความ error แบบเดียวกันกับบนมือถือ Android สิ่งที่แตกต่างมีเพียงแค่คำว่า "Android" กลายเป็น "HarmonyOS" เท่านั้น