กูเกิลได้หยุดการแสดงข้อมูลสภาพการจราจรเรียลไทม์บน Google Maps ของยูเครนทั้งหมดชั่วคราว โดยให้เหตุผลว่าเพื่อความปลอดภัยของประชาชนในประเทศ

ช่วงที่ผ่านมา Google Maps เป็นช่องทางหนึ่งที่ผู้ติดตามข่าวสารสถานการณ์ในยูเครน ใช้เป็นข้อมูลประกอบดูว่าการโจมตีกำลังเกิดขึ้นที่บริเวณใด

ทั้งนี้กูเกิลบอกว่าการหยุดแสดงข้อมูลการจราจร มีผลกับผู้ใช้ทั่วโลก แต่สำหรับผู้ใช้งานในยูเครน ยังสามารถใช้เฉพาะฟีเจอร์แนะนำเส้นทางการขับรถได้ตามเดิม

ที่มา: The Verge

รองนายกรัฐมนตรียูเครน Mykhailo Fedorov โพสต์ทวิตเตอร์ เรียกรวมพลผู้ที่มีความสามารถด้านดิจิทัล ให้มารวมตัวเป็นหน่วยรบไอทีเฉพาะกิจ และสื่อสารในแอป Telegram ปัจจุบันในแชนแนล มีผู้เข้าร่วมกว่า 1.9 แสนคน

เป้าหมายหลักคือการใช้วิธีการใดก็ได้ในการโจมตีทางไซเบอร์อย่างการโจมตีแบบ DDoS กับเว็บไซต์บริษัทและหน่วยงานรัฐรัสเซียรวม 31 เว็บไซต์ เช่น เว็บไซต์รัฐบาลรัสเซีย (เครมลิน) เว็บกระทรวงกลาโหมรัสเซีย บริษัทพลังงาน Gazprom และ Lukoil, เว็บไซต์ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต Yandex, ธนาคาร Sberbank, VTB, และ Gazprombank

เมื่อวานนี้ (27 ก.พ.) ช่วงหัวค่ำตามเวลาประเทศไทย รัสเซียเริ่มบล็อค Facebook แล้ว หลังจากบล็อค Twitter ไปก่อนเมื่อวันเสาร์

NetBlocks บริษัทที่รายงานการบล็อคเว็บทั่วโลก รายงานว่า ISP หลายรายในรัสเซียเริ่มปิดกั้นการเข้าถึง Facebook จากในประเทศแล้ว

Fast Company รวบรวมบริษัทด้านเทคโนโลยีซึ่งมีสำนักงานใหญ่ หรือมีทีมงานหลักอยู่ในยูเครน หลายบริษัทให้บริการแพลตฟอร์มหรือแอปที่มีผู้ใช้งานจำนวนมากทั่วโลก และบริษัทเหล่านี้วางแผนดำเนินงานต่อไปอย่างไรในสถานการณ์ปัจจุบัน

บริษัทแรกเป็นสตาร์ทอัพยูนิคอร์นที่หลายคนคุ้นชื่อ Grammarly แพลตฟอร์มช่วยปรับปรุงการเขียน มีผู้ใช้งานทั่วโลกกว่า 30 ล้านคนต่อวัน สำนักงานใหญ่อยู่ในเคียฟ เมืองหลวงของยูเครน ตัวแทนของบริษัทให้ข้อมูลว่า บริษัทได้ดำเนินงานตามแผนกรณีฉุกเฉิน เพื่อให้พนักงานในยูเครนปลอดภัยแล้ว รวมทั้งมีแผนสำรองเช่นการสำรองข้อมูลสำคัญ ออกไปยังสำนักงานนอกประเทศ เพื่อให้ระบบทำงานต่อได้ ขณะที่พนักงานในยูเครนอาจโฟกัสที่การดูแลความปลอดภัย

ประเทศยูเครนมีสตูดิโอเกมอยู่หลายแห่ง และในเหตุการณ์รัสเซียบุกยูเครน ทำให้สตูดิโอเกมเหล่านี้ออกมาเคลื่อนไหว ขอการสนับสนุนจากแฟนเกมทั่วโลกให้กับหน่วยงานของยูเครน ซึ่งก็ได้รับเสียงตอบรับเป็นอย่างดีจากเพื่อนๆ สตูดิโอจากประเทศอื่นๆ ในวงการเกม

บทความนี้สรุปความเคลื่อนไหวของอุตสาหกรรมเกมต่อสถานการณ์ในยูเครน ดังนี้

กูเกิลประกาศมาตรการที่เกี่ยวข้องกับสงครามยูเครน-รัสเซีย ประเด็นสำคัญคือ YouTube หยุดรับโฆษณาที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ และจะแสดงคลิปวิดีโอจากแหล่งข่าวที่เชื่อถือได้ให้เด่นชัดขึ้น เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของข่าวปลอม

กูเกิลบอกว่าในช่วง 2-3 วันมานี้ แบนคลิปปลอมและช่องข่าวปลอมไปแล้วจำนวนมาก ซึ่งกูเกิลจะเฝ้าระวังเรื่องนี้ต่อไป

รัฐบาลยูเครน ประกาศผ่านบัญชีทวิตเตอร์ทางการ @Ukraine ว่าได้ขอรับเงินรับบริจาคเพื่อช่วยเหลือ โดยเปิดรับเป็นบัญชีเงินคริปโตในสกุล Bitcoin, Ethereum และ Tether (USDT)

ในช่วงแรกที่ทวีตนี้ออกมา ผู้ใช้งานทวิตเตอร์ที่มีผู้ติดตามจำนวนมากรวมทั้ง Vitalik Buterin ผู้ร่วมก่อตั้ง Ethereum ได้ตั้งข้อสงสัยทันทีว่าบัญชีอาจถูกแฮก เนื่องจากมีกรณีแบบนี้อยู่เป็นประจำ อย่างไรก็ตามบัญชีนี้เป็นบัญชี Verified และรัฐมนตรีดิจิทัลของยูเครนก็ทวีตเลขกระเป๋าที่เหมือนกัน ทั้งนี้เว็บ Coindesk ได้สอบถามไปยังรัฐบาลยูเครนแต่ยังไม่ได้คำตอบ

ถึงเวลานี้ บัญชีรับบริจาคทั้งหมดข้างต้น ได้เงินบริจาครวมกันแล้วมากกว่า 5 ล้านดอลลาร์

Elon Musk ในฐานะซีอีโอ SpaceX ให้ข้อมูลผ่านบัญชีทวิตเตอร์ ว่าเขาได้เปิดให้บริการอินเทอร์เน็ตดาวเทียม Starlink ในพื้นที่ยูเครนแล้ว และจะเพิ่มจุดรับสัญญาณอีกต่อเนื่อง ซึ่งคนที่ Musk ตอบและให้ข้อมูลคือ Mykhailo Fedorov รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีดิจิทัลของยูเครน

บัญชีทวิตเตอร์ทางการของประเทศยูเครน @Ukraine ยัง quote ทวีตนี้และกล่าวชื่นชม

อย่างไรก็ตามไม่มีรายละเอียดเพิ่มเติม ว่า SpaceX จะจัดส่งอุปกรณ์รับสัญญาณเข้าไปในยูเครนได้อย่างไร แต่เป็นไปได้ว่าอาจอาศัยพื้นที่โดยรอบในการกระจายสัญญาณ

กูเกิลมีหน้าเว็บที่รายงานข้อมูลเปิดเผย เกี่ยวกับปริมาณทราฟิกการเข้าใช้งานผลิตภัณฑ์แบบแยกรายประเทศ ซึ่ง Damian Menscher วิศวกรของกูเกิลก็ได้แสดงข้อมูลน่าสนใจที่เกิดขึ้นในยูเครน ช่วง 2 วันที่ผ่านมา

โดยพบว่า Google Maps มีการใช้งานเพิ่มขึ้นเกือบ 3 เท่าตัว เริ่มตั้งแต่วันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2022 เวลา 15.00น. และขึ้นไปสูงสุดที่เวลา 19.00น. ส่วนตัวเลขที่ตรงกันข้ามคือ Google Docs และ Google Sheets ที่การใช้งานลดลงเหลือ 1 ใน 3 ในช่วงเวลาเดียวกัน

บริการอื่นของกูเกิลที่พบการใช้งานสูงกว่าปกติคือ Google Groups ที่ตอนนี้เพิ่มไป 4-5 เท่าจากปกติ ส่วนบริการอื่นเช่น เสิร์ช YouTube หรือ Gmail การใช้งานไม่เพิ่มขึ้นหรือลดลง

จากสถานการณ์ในยูเครน ล่าสุดบัญชี Twitter Safety ประกาศว่า Twitter ได้หยุดการลงโฆษณาในยูเครนและรัสเซียชั่วคราว เพื่อให้ข้อมูลที่จำเป็นและสำคัญถูกแสดงผลก่อน โดยไม่มีโฆษณาเข้ามาแทรก และลดความเสี่ยงจากปัญหาข้อมูลในพื้นที่

Twitter ยังบอกว่าได้ปิดการทำงานของระบบแนะนำต่าง ๆ เช่นการแสดงทวีตที่ผู้ใช้งานไม่ได้ติดตามอีกด้วย เพื่อป้องกันการใช้เป็นช่องทางเผยแพร่ข้อมูลที่ไม่ถูกต้อง นอกจากนี้ Twitter ยังบอกว่าได้ดูแลเนื้อหาใน Topics, Lists และ Spaces อย่างใกล้ชิด เพื่อให้ข้อมูลที่เผยแพร่ในนั้นเป็นแหล่งข่าวที่เชื่อถือได้ รวมทั้งดูแลบัญชีผู้ใช้งานที่มีผู้ติดตามสูง เนื่องจากเป็นเป้าการถูกโจมตีบัญชี

Mykhailo Fedorov รองนายกรัฐมนตรีของประเทศยูเครน ออกจดหมายทางการถึง Tim Cook ในฐานะซีอีโอของแอปเปิล ร้องขอให้ช่วยหยุดขายสินค้าของแอปเปิลในประเทศรัสเซีย รวมถึงหยุดบริการของแอปเปิลอย่าง App Store ในรัสเซียด้วย

Fedorov ให้เหตุผลว่ารัสเซียส่งกำลังทหารบุกยูเครน ซึ่งวิธีการตอบโต้รถถังหรือมิสไซล์ในยุคปี 2022 คือการหยุดให้บริการเทคโนโลยีสมัยใหม่ และเขามองว่าหากแอปเปิลหยุดให้บริการในรัสเซีย จะช่วยให้ประชาชนชาวรัสเซียออกมาต่อต้านสงครามได้มากขึ้น

Patreon ประกาศแบน Come Back Alive องค์กรเอกชน (NGO) สนับสนุนทหารยูเครน โดยระบุเหตุผลว่าเว็บไซต์ของ Come Back Alive สนับสนุนอาวุธหลายรายการ เช่น

Yegor Aushev ผู้ร่วมก่อตั้ง Cyber Unit Technologies โพสประกาศระดมแฮกเกอร์ชาวยูเครนเพื่อตอบโต้รัสเซีย พร้อมกับป้องกันระบบออนไลน์ของยูเครนเอง

ตัว Aushev ระบุว่าถูกขอร้องจากกระทรวงกลาโหมให้ระดมคนครั้งนี้ ให้ และบุคลากรที่หาได้แบ่งออกเป็นทั้งฝั่งป้องกันโครงสร้างของยูเครนเองและฝ่ายบุก

ก่อนหน้านี้มีรายงานว่ายูเครนถูกโจมตีด้วยมัลแวร์ และลบข้อมูลออกจากเว็บไซต์หลายแห่ง ในช่วงเวลาเดียวกับที่รัสเซียบุกโจมตีภาคพื้นดิน

ที่มา - Reuters

Facebook เพิ่มฟีเจอร์ Lock Profile ให้ผู้ใช้ในประเทศยูเครน เพื่อคุ้มครองบัญชีออนไลน์ของตัวเองในช่วงที่เกิดสงครามกับรัสเซีย

วิธีการใช้งานคือกด ... ข้าง Profile ของตัวเอง ในหน้า Profile Settings จะมีปุ่ม Lock Profile เพิ่มเข้ามา กดแล้วสิ่งที่เกิดขึ้นคือ

บริษัทความปลอดภัยด้านไซเบอร์บริษัท Mandiant ระบุว่าเว็บไซต์หน่วยงานรัฐ และเว็บขององค์กรขนาดใหญ่หลายเว็บไซต์ในยูเครนถูกโจมตีด้วยมัลแวร์ลบข้อมูลในช่วงเช้าวันนี้ตามเวลาท้องถิ่น (ยูเครนช้ากว่าไทย 5 ชั่วโมง)

เว็บที่ถูกโจมตีมีทั้งเว็บรัฐสภา เว็บไซต์สำนักรัฐมนตรี เว็บไซต์กระทรวงการต่างประเทศ เว็บไซต์การศึกษา โดยบริษัทความปลอดภัยด้านไซเบอร์ Symantec ให้ข้อมูลกับ CNN ว่าหน่วยงานที่ถูกโจมตี มีสถาบันการเงินของยูเครนอย่างน้อยหนึ่งแห่ง และบริษัทลูกจ้างของรัฐบาลยูเครนอย่างน้อยสองแห่ง

หนึ่งในจุดยุทธศาสตร์หากรัสเซียต้องการจะบุกยูเครน คือชายแดนยูเครน-เบลารุส ซึ่งอยู่ติดกับภาคเหนือของยูเครน และใกล้กับกรุงเคียฟมากกว่า ปัจจุบันรัสเซียมีความสัมพันธ์ที่ดีกับประธานาธิบดีอเล็กซานเดอร์ ลูคาเชนโก ผู้นำเบลารุส และได้รับอนุญาตให้วางกำลังพลที่ชายแดนเบลารุส-ยูเครนได้ โดยใช้เส้นทางลำเลียงยุทโธปกรณ์ทางรถไฟเป็นหลัก

เกิดเหตุการณ์ซ้ำรอยเหตุ Facebook ถูกดูดข้อมูล 533 ล้านบัญชีอีกครั้ง เมื่อ Facebook ฟ้องร้องโปรแกรมเมอร์ชาวยูเครนรายหนึ่งชื่อว่า Alexander Solonchenko โดยเขาถูกกล่าวหาว่าดูดข้อมูลผู้ใช้งานไป 178 ล้านราย และนำลงขายในตลาดมืด

หลังหน่วยงานความมั่นคงยูเครน (SBU) ระบุว่าจับกุมเหมืองคริปโตที่ลักลอบใช้ไฟผิดกฎหมาย โดยใช้เครื่อง PS4 เป็นอุปกรณ์ในการขุด

เว็บไซต์ข่าว Delo ไม่เชื่อว่าเครื่อง PS4 ที่มีพลังกราฟฟิกค่อนข้างต่ำ เมื่อเทียบกับการ์ดจอในปัจจุบันจะถูกนำไปใช้ขุดเหมืองคริปโต รวมถึงในหลายภาพ มีแผ่นเกมอยู่กับเครื่องด้วย จึงทำการสืบต่อ

Pavel Lerner ผู้บริหารสัญชาติรัสเซียของบริษัทแลกเปลี่ยน Bitcoin ชื่อ Exmo ในประเทศยูเครน โดนลักพาตัวระหว่างเดินทางออกจากออฟฟิศในกรุงเคียฟ เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม โดย "กลุ่มคนร้ายที่ใส่หน้ากากปิดหน้า"

ภายหลัง Lerner ถูกปล่อยตัวออกมาในวันที่ 28 ธันวาคม ในสภาพปลอดภัยไม่ถูกทำร้าย แต่ยังเครียดและยังไม่ให้สัมภาษณ์ใดๆ ในเรื่องนี้ แต่ที่ปรึกษาของรัฐมนตรีในยูเครน ออกมาให้สัมภาษณ์ว่าเขาจ่ายเงินไถ่ตัวเป็น Bitcoin มูลค่ามากกว่า 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

Exmo ระบุว่าธุรกิจของบริษัทยังเป็นไปตามปกติ และเหรียญ Bitcoin ของลูกค้ายังปลอดภัย เพราะ Lerner ไม่มีสิทธิเข้าถึงข้อมูลของลูกค้ามาตั้งแต่แรกแล้ว ส่วนตำรวจยูเครนก็ระบุว่ากำลังสอบสวนคดีนี้อยู่

The Kiyv Post รายงานว่ายูเครนเตรียมซื้อตู้เอทีเอ็มเพื่อซื้อ-ขายเงินดิจิทัล เช่น Bitcoin, Ethereum, Waves, Golos ฯลฯ โดย Mike Chobanyan ผู้ก่อตั้ง KUNA Bitcoin Agency และเป็นผู้ร่วมก่อตั้ง Bitcoin Foundation ระบุว่า จะซื้อตู้เอทีเอ็มอย่างน้อย 30 เครื่องภายในเดือนสิงหาคมนี้ และจะซื้ออีกรวมทั้งหมดราว 150 เครื่องภายในเดือนมกราคม 2018

มัลแวร์ Petrwrap แพร่กระจายมาจากยูเครนโดยอาศัยช่องทางหลายช่องทาง ช่องทางหนึ่งคือระบบอัพเดตซอฟต์แวร์บัญชีของบริษัท M.E.Doc บริษัทซอฟต์แวร์ระบบบัญชี ทำให้ตำรวจไซเบอร์ของยูเครนตั้งข้อสงสัยว่าบริษัทนี้อาจจะเป็นต้นตอของมัลแวร์ และเข้ายึดเซิร์ฟเวอร์ของบริษัท

M.E.Doc เป็นซอฟต์แวร์บัญชีที่ได้รับความนิยมที่สุดในยูเครน บริษัทถึง 80% รวม 400,000 รายในยูเครนใช้ซอฟต์แวร์นี้ ทาง ESET ผู้ผลิตซอฟต์แวร์ป้องกันไวรัสระบุว่าช่องโหว่ในซอฟต์แวร์ของ M.E.Doc ถูกส่งไปยังลูกค้าตั้งแต่ช่วงเดือนเมษายนที่ผ่านมา เป็นไปได้ว่าตัวแฮกเกอร์สามารถเข้าถึงซอร์สโค้ดของบริษัทได้โดยตรง

รัฐบาลยูเครนเตรียมเสนอกฎหมายเลื่อนวันยื่นภาษีออกไปอีกหนึ่งเดือนจากผลกระทบเป็นวงกว้างทั่วประเทศครั้งนี้

เว็บไซต์ blog.dota2.com ประกาศเลื่อนกำหนดการแข่งขันรายการ Kiev Major ออกไป เพราะไม่ต้องการให้จัดใกล้กับการแข่งขันรายการอื่นจนเกินไป ซึ่งอาจทำให้เกิดความตึงเครียดเรื่องการจัดสรรเวลาของนักกีฬา

รายการแข่งขันที่ค่อนข้างกระชั้นกับ Kiev Major ที่สุดก็คงหนีไม่พ้นรายการ DAC 2017 ที่จะจัดขึ้นในวันที่ 28 มีนาคม ถึง 4 เมษายน มีความเป็นไปได้สูงที่จะส่งผลกระทบต่อการแข่งขันรายการอื่นๆ ในเดือนนี้ด้วย

สถานที่จัดแข่ง Kiev Major คือ National Palace of Arts Ukraine สถานที่จัดงานคอนเสิร์ตหลักของประเทศยูเครน มีความจุ 3,714 ที่นั่ง น้อยกว่าที่นั่งในงาน The Boston Major ที่ผ่านมาเล็กน้อย (Boston จุได้ 3,500 ที่นั่ง)

พื้นที่รกร้างที่เคยเป็นสถานที่ผลิตไฟฟ้าพลังงานนิวเคลียร์อย่างเชียร์โนบิล อาจจะกลายเป็นแหล่งผลิตพลังงานไฟฟ้าที่สะอาดและปลอดภัยที่สุดในโลก เมื่อรัฐบาลยูเครนกำลังเจรจาอยู่กับบริษัทด้านพลังงานของแคนาดา และหาทุนสนับสนุนจากสหรัฐ ในการสร้างโรงงานผลิตไฟฟ้าพลังแสงอาทิตย์บนพื้นที่ราว 1,600 ตารางไมล์ (~ 2,560 ตารางกิโลเมตร) ของเชียร์โนบิล

รัฐบาลยูเครนตั้งใจจะสร้างโรงงานไฟฟ้าแสงอาทิตย์ขนาด 1 GW ซึ่งคาดว่าจะใช้งบประมาณราว 1 ถึง 1.5 พันล้านเหรียญสหรัฐ โดยรัฐมนตรีสิ่งแวดล้อมของยูเครนระบุเหตุผลที่เลือกเขียร์โนบิลว่า เนื่องจากราคาที่ดินค่อนข้างถูก ประกอบกับโครงสร้างพื้นฐานต่างๆ ที่เคยใช้ผลิตไฟฟ้าจากพลังงานนิวเคลียร์ที่รองรับพลังงานไฟฟ้าได้ถึง 4GW ยังคงอยู่

หนึ่งในสิ่งที่อาจจะพบเห็นได้ในประเทศที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต (USSR) ก็คืออนุสาวรีย์ของอดีตประธานาธิบดีหรือนักคิดในสาย Marxism หรือ Communism ทั้งหลายอย่างเช่น Vladimir Lenin เป็นต้น และหลายประเทศเริ่มทำการถอดรื้อสัญลักษณ์เหล่านี้ อย่างเช่นในยูเครน อนุสาวรีย์เหล่านี้ถูกทำลายลงไปเป็นจำนวนมากในช่วงที่มีความไม่สงบและการประท้วงระหว่างช่วงปีที่ผ่านๆ มา

แต่ที่เมือง Odessa ของยูเครน ศิลปินท้องถิ่นนาม Alexander Milov ได้เปลี่ยนอนุสาวรีย์อันหนึ่งในเมืองให้กลายเป็น Darth Vader ตัวละครอันโด่งดังจากภาพยนตร์ Star Wars แต่ Milov ไม่หยุดแค่นั้น ยังเพิ่มคุณสมบัติในการเป็น Wi-Fi Hotspot แบบฟรีๆ ให้กับอนุสาวรีย์ด้วย โดยอยู่ที่ส่วนหัวของ Darth Vader นั่นเอง

เมื่อวันที่ 27 สิงหาคม @CanadaNATO ได้ทวีตรูปแผนที่ประเทศยูเครนที่เขียนข้อความว่า "ไม่ใช่รัสเซีย" เป็นคำแนะนำสำหรับทหารรัสเซียที่หลงทางเข้ามาในพื้นที่ของยูเครน ทวีตนี้เริ่มเป็นที่สนใจในวงกว้าง และถูกรีทวีตไปกว่า 38,000 ครั้ง (ณ เวลาที่เขียนข่าว) หนึ่งในผู้รีทวีตมี Samantha Power เอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำสหประชาชาติรวมอยู่ด้วย

ทางรัสเซียได้ทวีตโต้กลับพร้อมแผนที่ซึ่งบ่งบอกว่า ไครเมียเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซียมาตั้งแต่เดือนมีนาคมแล้ว