Ubuntu 11.04 "Natty Narwhal" ออกรุ่นเบต้าให้ทดสอบกันแล้ว

ของใหม่ๆ ในรุ่นนี้มีมากมาย (อ่านกันเองในหมวด Ubuntu แต่ที่สำคัญที่สุดคงหนีไม่พ้น Unity ส่วนติดต่อผู้ใช้แบบใหม่ที่จะมาแทน GNOME ที่ใช้ใน Ubuntu รุ่นก่อนๆ

Ubuntu 11.04 จะยังมี GNOME ให้เลือกใช้กรณีไม่ชอบ Unity แต่ใน Ubuntu 11.10 ทาง Mark Shuttleworth ก็ประกาศชัดแล้วว่าจะไม่รวม GNOME เข้ามาด้วย (ติดตั้งเองภายหลังได้ คนที่ไม่ชอบก็ควรไปใช้ดิสโทรอื่นที่มีให้เลือกอีกมาก)

ฟีเจอร์ใหม่ใน Ubuntu Software Center ของ Ubuntu 11.04 ที่จะออกเดือนเมษายนนี้ จะเพิ่มความสามารถในการ "ทดสอบ" ซอฟต์แวร์แบบไม่ต้องติดตั้งก่อนได้

กระบวนการทำงานจะคล้ายกับ Amazon Appstore นั่นคือแอพจะทำงานที่ฝั่งเซิร์ฟเวอร์ แล้วแสดงผลมายังเครื่องเราผ่าน NX protocol (ในการทำงานจริงจะต้องติดตั้งแพกเกจ qtnx บนเครื่องของเราก่อน)

ตอนนี้ซอฟต์แวร์ที่ใช้งานแบบ Test Drive ได้ยังมีเฉพาะซอฟต์แวร์ยอดนิยม 30 อันดับแรกเท่านั้น

ที่มา - OMG Ubuntu

Debian ถือเป็นดิสโทร "ต้นทาง" ที่ให้ดิสโทรรายอื่นๆ นำไปเป็นฐานพัฒนาต่อ ปัจจุบันมีดิสโทรที่ใช้ Debian เป็นฐานมากกว่า 300 ราย (ซึ่ง Ubuntu เป็นหนึ่งในดิสโทรเหล่านั้น) ดิสโทรเหล่านี้ทุ่มแรงงานพัฒนาส่วนต่างๆ ของ Debian ไปมาก แต่หลายครั้งซอฟต์แวร์และแพตช์เหล่านี้กลับไม่ถูกส่งคืน Debian ด้วย ทำให้ทรัพยากรถูกใช้เสียเปล่าและซ้ำซ้อน

เหตุผลหนึ่งที่แพตช์ไม่ถูกส่งกลับเข้า Debian เป็นเพราะขาดการสื่อสารและประสานงานที่ดี ทาง Matt Zimmerman ผู้บริหารของ Canonical จึงจับมือกับนักพัฒนา Debian ชื่อ Stefano Zacchiroli เปิดโครงการ DEX (ไม่มีชื่อย่อ) เพื่อทำหน้าที่เป็น "กองประสานงาน" ในการส่งแพตช์คืนกลับ Debian

เป็นเรื่องเป็นราวใหญ่โตในโลกของโอเพนซอร์ส โดยเฉพาะฝั่ง GNOME และ Ubuntu

GNOME และ Ubuntu นั้นเป็นมิตรกันมายาวนานตั้งแต่เริ่มโครงการ Ubuntu เมื่อปี 2004 อย่างไรก็ตามทิศทางของ Ubuntu ในช่วงหลังจะเน้นไปที่ระบบเดสก์ท็อป Unity ของตัวเอง (อ่านดูได้ในข่าวเก่าหมวด Unity) ซึ่งจะชนเข้าอย่างจังกับทิศทางของ GNOME ในรุ่น 3.0 (ออกเมษานี้) ที่มีระบบเดสก์ท็อปของตัวเองชื่อ GNOME Shell

ทั้งสองตัวมีหน้าตาและแนวคิดใกล้เคียงกัน แต่แยกกันพัฒนาไม่เกี่ยวข้องกัน ซึ่งนักพัฒนาจากทั้งสองค่ายก็ไม่พอใจกันอยู่เงียบๆ และตอนนี้ก็ออกมาชนกันตรงๆ แล้ว

Ubuntu Netbook Edition หรือ UNE ดิสโทรรุ่นพิเศษที่ออกแบบมาสำหรับเน็ตบุ๊ก และใช้อินเทอร์เฟซ Unity ถึงคราวต้องจากไป ด้วยเหตุผลที่ตรงไปตรงมาว่า Ubuntu รุ่นเดสก์ท็อปก็จะเปลี่ยนมาใช้ Unity เช่นกัน ทำให้ไม่จำเป็นต้องแยกเป็นรุ่นพิเศษอีกแล้ว

ทาง Canonical ยืนยันว่าการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ไม่ใช่การถอนตัวออกจากตลาดเน็ตบุ๊ก แต่ยิ่งเน้นความสำคัญของตลาดเน็ตบุ๊กด้วยซ้ำ

Ubuntu รุ่นหน้า 11.04 จะใช้ชื่อสั้นๆ ว่า "Ubuntu" ไม่มีสร้อยต่อท้าย ส่วนรุ่นเซิร์ฟเวอร์จะยังแยกเฉพาะอยู่ โดยใช้ชื่อว่า "Ubuntu Server"

Mark Shuttleworth ออกมาเผยชื่อโค้ดเนมของ Ubuntu รุ่นถัดไป 11.10 ที่ตามคิวแล้วจะต้องใช้ตัว O นำหน้า

ชื่อที่เลือกคือ "Oneiric Ocelot"

• Oneiric แปลว่า "dreamy" หรือเกี่ยวกับความฝัน
• Ocelot เป็นแมวชนิดหนึ่งคล้ายเสือดาวขนาดเล็ก อยู่ในทวีปอเมริกาใต้ (Wikipedia)

Ubuntu 11.10 จะเป็นรุ่นที่ Unity ใช้ได้กับฮาร์ดแวร์ทุกตัว (Unity 2D เสร็จสมบูรณ์), เพิ่ม Qt เข้ามา, ส่วนในฝั่งกลุ่มเมฆก็จะเลือกว่าจะใช้แพลตฟอร์มตัวไหนกันแน่ ระหว่าง OpenStack กับ Eucalyptus

Ubuntu 11.04 จะเปลี่ยนแปลง scrollbar แบบที่เราคุ้นเคยให้เป็น "Overlay Scrollbar" ซึ่งนำแนวคิดมาจากระบบปฏิบัติการจอสัมผัสในปัจจุบัน

อธิบายเป็นตัวอักษรยากครับ เพื่อความเข้าใจง่ายดูวิดีโอประกอบท้ายข่าวง่ายกว่า แต่ถ้าจะให้อธิบาย scrollbar จะถูกลดขนาดให้เล็กลงเหลือเพียงแถบสีบางๆ ว่าปัจจุบันเลื่อนหน้าจอลงมาถึงระดับไหน ถ้าต้องการเลื่อนหน้าจอก็เอาเมาส์ไปชี้บริเวณแถบสี ตัวแถบเลื่อนถึงจะปรากฎขึ้นมาโดย "ลอยทับ" (overlay) บนหน้าจอปกติ

China Unicom ผู้ให้บริการมือถือหมายเลขสองของประเทศจีน (อันดับหนึ่งคือ China Mobile) กำลังพัฒนาระบบปฏิบัติการสำหรับสมาร์ทโฟนของตัวเองชื่อ "WoPhone" เพื่อแข่งกับ iOS และ Android

"WoPhone" จะใช้ลินุกซ์เป็นแกนหลัก รองรับทั้งมือถือและแท็บเล็ต และในเบื้องต้นมีพันธมิตรฮาร์ดแวร์เข้าร่วมหลายราย ฝั่งของจีนเองมี ZTE, Huawei, TCL ส่วนต่างชาติก็มี Samsung, Motorola, HTC ตัวแทนของ China Unicom บอกว่า WoPhone ไม่ได้พัฒนามาจาก Android เพราะต้องการเลี่ยงปัญหาความขัดแย้งระหว่างกูเกิลกับรัฐบาลจีน

แนวทางหนึ่งในการออกแบบ UI ของ Ubuntu Unity คือย้ายเมนูไปชิดขอบบนของหน้าต่าง (แบบเดียวกับ Mac OS X ดูข่าวเก่าประกอบ)

สำหรับโปรแกรมที่สร้างด้วย GTK+ คงไม่มีปัญหาอะไร เพราะ Unity จัดการเรื่องนี้ให้เอง แต่โปรแกรมที่เขียนด้วยทูลคิทอื่นๆ อย่าง Firefox/Thunderbird (XUL) หรือ OpenOffice/LibreOffice อาจมีปัญหาอยู่บ้าง ต้องแก้ไขเพิ่มเติมกันหน่อย

การเปลี่ยนระบบจับคู่คำสั่งซื้อขายของตลาดหุ้นใดๆ ในโลกนั้นเป็นเรื่องใหญ่มาก และเป็นเรื่องปรกติที่จะเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิดบ้างในช่วงแรกๆ ของการซื้อขาย โดยตลาดหุ้นลอนดอนที่เพิ่งเปลี่ยนมาใช้ซอฟต์แวร์ Millennium Exchange มาใช้งานก็ไม่รอดไปจากเหตุการณ์นี้

ความผิดพลาดเกิดขึ้นเมื่อกำลังเข้าสู่ช่วงของการซื้อขายในช่วงปิดตลาด (บ้านเราคือ ATC) เมสเสจที่แจ้งโบรกเกอร์ว่าจะเปลี่ยนสถานะตลาดนั้นกลับส่งไปถึงโบรกเกอร์ช้ากว่ากำหนดถึง 42 วินาที ปรกติแล้วคำสั่งซื้อขายสำหรับช่วงปิดตลาดที่เข้ามาก่อนเมสเสจนี้จะถูกยกเลิกการจับคู่ทั้งหมด แต่เนื่องจากความล่าช้านี้ทางตลาดหุ้นลอนดอนจึงประกาศว่าจะจับคู่คำสั่งทั้งหมดให้ และจะเพิ่มมาตรการเพื่อไม่ให้มีเหตุการณ์เช่นนี้ขึ้นอีก

วันวาเลนไทน์ปีนี้เป็นวันสำคัญของตลาดหลักทรัพย์ลอนดอน (London Stock Exchange หรือ LSE) เพราะเป็นวันที่เปลี่ยนระบบค้าหุ้นจากเดิมที่ใช้ .NET บนวินโดวส์ มาใช้ระบบใหม่ที่รันด้วย SUSE

ตลาดหลักทรัพย์ลอนดอนเคยประสบปัญหาซอฟต์แวร์แครชจนทำงานไม่ได้ในปี 2008 โดยปัญหาเกิดจากระบบ TradElec ที่พัฒนาบนแพลตฟอร์ม .NET (พัฒนาโดยไมโครซอฟท์และ Accenture) ทางตลาดหลักทรัพย์จึงตัดสินใจเปลี่ยนมาใช้ลินุกซ์แทน ระบบใหม่มีชื่อเรียกว่า Millennium Exchange พัฒนาโดยบริษัทซอฟต์แวร์ในศรีลังกา

พัฒนากันมานาน 24 เดือน วันนี้ Debian 6.0 รหัส "Squeeze" ออกรุ่นจริงแล้ว ของใหม่ในรุ่นนี้ได้แก่

คนที่เข้าเว็บ Ubuntu.com ช่วงนี้อาจจะแปลกใจ เพราะพบกับแบนเนอร์ภาษาจีนพร้อมกับข้อความภาษาอังกฤษ

Happy New Year! Celebrate with the new official Chinese Version of Ubuntu

มันคือ Ubuntu รุ่นที่ปรับแต่งให้ใช้งานภาษาจีนได้อย่างเต็มที่นั่นเอง ทั้งเพิ่มระบบป้อนข้อความภาษาจีน, แปลภาษา, พจนานุกรมภาษจีนเข้ามา ส่วนอย่างอื่นก็เหมือน Ubuntu รุ่นปกติทุกประการ ตอนนี้ยังมีเฉพาะรุ่น 10.10 และ 11.04 Alpha 2 เท่านั้น

ผมหาประกาศของ Canonical ในเรื่องนี้ไม่เจอ เลยไม่มีคำอธิบายใดๆ ว่าทำไม Canonical ถึงเลือกทำรุ่นภาษาจีนมาเป็นพิเศษ อันนี้ก็ต้องเดากันต่อไปครับ

ที่มา - OMG Ubuntu

OpenStack เป็นซอฟต์แวร์โอเพนซอร์สสำหรับสร้างระบบ cloud computing เกิดจากความร่วมมือจาก NASA และโฮสติ้งรายใหญ่ Rackspace (ข่าวเก่า)

หลังจากเปิดตัวโครงการมาได้ครึ่งปี OpenStack ก็ออกซอฟต์แวร์รุ่นที่สอง 2011.1 หรือโค้ดเนม "Bexar" และก็มีข่าวดีเพิ่มเติมว่า Canonical จะนำ OpenStack เข้ามารวมใน Ubuntu รุ่นถัดไป 11.04 ที่จะออกเดือนเมษายนด้วย

ในรุ่นแรก 11.04 ทาง Canonical จะนำ OpenStack เข้ามาเป็น technology preview และยังไม่ถูกสนับสนุนเต็มรูปแบบ แต่ในอนาคต Canonical สัญญาว่าจะปรับปรุง OpenStack รุ่นบน Ubuntu Server ให้ทำงานร่วมกันได้ดียิ่งขึ้น

Bruno Maag นักออกแบบฟอนต์ ผู้ก่อตั้งบริษัท Dalton Magg ซึ่งมีผลงานเด่นล่าสุดคือออกแบบ Ubuntu Font ตัวใหม่ใน Ubuntu 10.10 (ข่าวเก่า: Ubuntu เริ่มทดสอบฟอนต์ใหม่) ได้รับเชิญให้ไปแสดงผลงานที่ Design Museum พิพิธภัณฑ์ด้านการออกแบบที่กรุงลอนดอน

ประมาณ 4 เดือนกว่าๆ หลัง KDE 4.5 ทางโครงการ KDE ก็ออกรุ่น 4.6 ตามมา

ของใหม่รุ่นนี้มีไม่เยอะนัก ที่เด่นๆ ได้แก่ปรับปรุงระบบจัดการพลังงาน, เพิ่มประสิทธิภาพของตัวจัดการหน้าต่าง, เพิ่มการฟิลเตอร์ไฟล์ใน Dolphin, เพิ่มการแชร์รูปภาพลงใน social network ของโปรแกรมกราฟิกหลายตัว

คนที่ใช้ KDE ผ่านระบบดิสโทรต้องรอรุ่นถัดๆ ไป ส่วนใครใจร้อนก็สามารถใช้ผ่าน PPA ได้อยู่แล้ว

ที่มา - KDE, OMG Ubuntu

ต่อจากข่าว Ubuntu จะออก Unity 2D สำหรับเครื่องที่ไม่รองรับ OpenGL ทาง David Barth ผู้จัดการฝ่ายวิศวกรรมของ Canonical ออกมายืนยันว่า Unity 2D ยังไม่พร้อมสำหรับ Ubuntu 11.04 Natty Narwhal ที่จะออกในเดือนเมษายนนี้

Barth บอกว่า Natty จะใช้ Unity 3D เป็นระบบเดสก์ท็อปหลัก และถ้าฮาร์ดแวร์รองรับไม่ไหว ก็จะถอยกลับไปใช้ GNOME รุ่นมาตรฐานแทน แต่ถ้า Unity 2D เดินหน้าไปตามแผน ก็อาจพิจารณาเพิ่มเข้ามาเป็นทางเลือกที่สามด้วย

Unity 2D นั้นเขียนด้วย Qt และแชร์โค้ดบางส่วนกับ Unity 3D (ซึ่งเป็น GTK+) นี่จึงเป็นเหตุผลหนึ่งว่าทำไม Canonical อยากรวมไลบรารี Qt เข้ามาในดิสโทร

Mark Shuttleworth ประกาศผ่านบล็อกว่า Ubuntu กำลังจะรวมไลบรารี Qt เข้ามาใน Ubuntu 11.10 และจะพิจารณาว่าควรรวมโปรแกรมที่สร้างด้วย Qt เข้ามาในซีดีหรือไม่

Shuttleworth บอกว่าโปรแกรมที่สร้างด้วย Qt ไม่มีปัญหาเรื่องคุณภาพ แต่มีปัญหาในเรื่องการทำงานร่วมกับเดสก์ท็อปของ GNOME (เช่น การตั้งค่าที่ใช้คนละแบบ ไม่ใช่ระบบตั้งค่ากลางของ GNOME) ทางแก้ของ Canonical ก็คือเชื่อมระบบตั้งค่า dconf เข้ากับ Qt เพื่อให้โปรแกรมที่สร้างด้วย Qt สามารถใช้ระบบตั้งค่าของ GNOME ได้ (ถ้านักพัฒนาสนใจจะทำ)

Xfce ระบบเดสก์ท็อปที่ได้รับความนิยมแบบเงียบๆ (หลายคนอาจรู้จักมันจาก Xubuntu) ออกรุ่น 4.8 แล้ว ซึ่งทิ้งห่างจากรุ่นก่อน 4.6 ถึงสองปี

การเปลี่ยนแปลงสำคัญได้แก่ ปรับปรุง panel โดยเขียนใหม่หมด, เพิ่มฟีเจอร์ให้กับตัวจัดการไฟล์ Thunar, และปรับปรุงเรื่องการตั้งค่าของระบบ ดูรายละเอียดพร้อมภาพประกอบจาก Xfce Tour

ที่มา - Xfce, OMG Ubuntu

Ubuntu 11.04 มีแผนจะเปลี่ยนอินเทอร์เฟซมาใช้ Unity ซึ่งเรียกใช้กราฟิก 3 มิติผ่าน OpenGL ปัญหาก็คือคอมพิวเตอร์จำนวนไม่น้อยยังไม่รองรับ OpenGL (เช่น ARM) แปลว่าไม่สามารถใช้ Unity ได้

ทางแก้ของ Canonical คือสร้างโปรแกรมที่หน้าตาเหมือน Unity ขึ้นมาอีกตัวหนึ่ง เพียงแต่ไม่ต้องรันบน OpenGL ชื่อของมันคือ "Unity 2D"

Unity 2D เขียนด้วย Qt (ต่างจาก Unity ที่เขียนบน GTK+) สามารถติดตั้งพร้อมกับ Unity ได้ และจะมาพร้อมกับ Ubuntu 11.04 เช่นกัน เว็บไซต์ Web Upd8 ทดสอบแล้วบอกว่า "มันเร็วมาก"

ที่มา - Web Upd8

ฟีเจอร์สำคัญอันหนึ่งของ Firefox 4 คือ hardware acceleration หรือการใช้การ์ดจอช่วยประมวลผลทั้ง 2 มิติและ 3 มิติ

แต่ข่าวร้ายก็คือผู้ใช้ลินุกซ์จะไม่ได้ฟีเจอร์เร่งความเร็ว 3 มิติ เพราะไดรเวอร์การ์ดจอ 3 มิติบนลินุกซ์เกือบทุกตัวอุดมไปด้วยบั๊ก ทาง Mozilla ทำฟีเจอร์นี้เสร็จหมดแล้ว แต่ต้องปิดการใช้งานเอาไว้ ตอนนี้วิธีเดียวที่จะได้ใช้คือการ์ดจอ NVIDIA พร้อมไดรเวอร์ NVIDIA แบบปิดซอร์ส

อย่างไรก็ตาม ชาวลินุกซ์จะยังได้ใช้ฟีเจอร์เร่งความเร็ว 2 มิติบางส่วน เช่น การวาด canvas ซึ่งในบางกรณีมีประสิทธิภาพดีกว่าบนแมคเสียอีก

ที่มา - OSNews

ปัญหาอมตะอย่างหนึ่งของลินุกซ์คือการ์ดจอ เหตุเพราะไดรเวอร์การ์ดจอ (ทั้งของ ATI และ NVIDIA) ถูกแยกเป็นสองรุ่น คือ รุ่นไม่โอเพนซอร์สซึ่งมีประสิทธิภาพดีกว่าแต่รวมมากับดิสโทรลำบาก กับรุ่นโอเพนซอร์สที่รวมมากับเคอร์เนลแต่ประสิทธิภาพด้าน 3 มิติย่ำแย่

กรณีของค่าย AMD/ATI จะแบ่งเป็นรุ่นไม่โอเพนซอร์สใต้แบรนด์ Catalyst และรุ่นโอเพนซอร์สที่รวมมากับเคอร์เนล ที่ผ่านมารุ่นโอเพนซอร์สตามหลัง Catalyst ไกลมากในเรื่องประสิทธิภาพ แต่พัฒนาการในเคอร์เนล 2.6.38 ก็ดีขึ้นกว่าเดิมมาก แม้จะยังตามหลัง Catalyst อยู่บ้างแต่ก็ใกล้เคียงขึ้นเยอะ

เว็บไซต์ Phoronix มีผลเบนช์มาร์คทดสอบครับ กราฟจะดูงงๆ หน่อย Catalyst คือรุ่นไม่โอเพนซอร์ส, Ubuntu 10.10 คือโอเพนซอร์สรุ่นก่อน, Gallium3D คือโอเพนซอร์สรุ่นล่าสุด

ข่าวนี้ แม้ผมจะไม่ได้ใช้ Linux TLE เพราะติด Lubuntu เสียแล้ว แต่หลายๆคนที่ลุ้นเรื่อง OS ประจำชาติ คงดีใจไปไม่น้อยกว่าผม ครับ.

Linux TLE เป็นโอเอสที่ถูกปั้นขึ้นมา ด้วยหวังจะเป็น OS ประจำชาติไทย.

แต่ดูเหมือนว่าจะไม่สำเร็จ เพราะอะไรที่ขึ้นชื่อว่าแห่งชาติๆ ในยุคประชาธิปไตยฟีเวอร์อย่างนี้ มักจะต้องล้มเหลว เพราะไม่ผ่านความเห็นชอบจากประชากรส่วนใหญ่ (?) ของสมาชิกประเทศ เช่น OS ประจำชาติ, พระพุทธศาสนาประจำชาติ เป็นต้น.

อย่างไรก็ตาม ด้วยความที่มีแฟนคลับเก่าเป็นฐานให้ ทำให้ทีมพัฒนา Linux TLE ไม่ท้อแท้. ในที่สุด Linux TLE v. 10 ก็ได้ออก ออก release candidate มาให้เราได้ยลโฉมกัน.

ลินุกส์มินต์เป็นชื่อ โอเอสดิสโทรหนึ่ง ทางฝั่งลินุกส์.

หลังจากฟูมฟักตัวเองอยู่นาน จากที่เดิมใช้ อูบุนตู เป็นแกนหลัก ซึ่งมีอุปกรณ์เสริมอยู่มากมาย ง่ายดายในการผลิต, พัฒนามาจนนำเอา เดเบียน ที่เป็นพื้นฐานของ อูบุนตู อีกทีหนึ่ง มาใช้เป็นแกนในการผลิต เพื่อให้จัดการระบบได้ละเอียด ถึงแก่นแท้ของ โอเอส คุณภาพเข้าไปอีก...

วันนี้ มิ้นต์ ก็แข็งแกร่งขึ้นมามาก มีผู้ใช้จำนวนมากขึ้น และมีผู้ให้ความสนใจเพิ่มขึ้น, เราจึงเริ่มได้เห็นภาพ ลินุกส์มินต์ ขึ้นมาแซง ฟีโดร่า บ้างแล้ว.

ในโลกของ X Window นั้น โปรแกรมสำหรับล็อกอินมีชื่อเรียกว่า display manager โดยกรณีของ Ubuntu (และลินุกซ์สาย GNOME ส่วนมาก) เลือกใช้โปรแกรม GDM ทำหน้าที่นี้

แต่ในแผนการของ Ubuntu 11.04 มีข้อเสนอให้เปลี่ยนจาก GDM มาเป็นโปรแกรมอีกตัวคือ LightDM โดยให้เหตุผลว่า LightDM มีขนาดเล็กกว่า ทำงานเร็วกว่า และมีจำนวนโค้ดสั้นกว่า GDM