GNOME 3.34 ออกแล้ว ใช้โค้ดเนมว่า Thessaloniki (อิงจากชื่อเมือง Thessaloniki ในประเทศกรีซ ซึ่งจัดประชุม GNOME GUADEC ประจำรุ่นนี้)

ของใหม่ใน GNOME 3.34 ได้แก่

• ลากไอคอนแอพมาชนกันเพื่อสร้างโฟลเดอร์ได้ (แบบเดียวกับ Android)
• ปรับปรุงหน้าจอเลือกภาพพื้นหลังใหม่
• ประสิทธิภาพโดยรวมดีขึ้น ทำงานลื่นไหลกว่าเดิม
• เบราว์เซอร์ GNOME Web ทำงานใน Sandbox เพื่อความปลอดภัย, ปักหมุดแท็บได้แล้ว

ที่มา - GNOME

อะไรก็เกิดขึ้นได้กับไมโครซอฟท์ยุคนี้ ล่าสุดเราจะได้เห็นงานสัมมนาด้านลินุกซ์ WSLconf ไปจัดขึ้นที่สำนักงานใหญ่ของไมโครซอฟท์ที่เมือง Redmond ช่วงเดือนมีนาคม 2020

งานสัมมนา WSLconf เป็นงานที่จัดขึ้นโดยชุมชน (ไม่ใช่งานของไมโครซอฟท์เอง) แต่ก็มีพนักงานของไมโครซอฟท์เข้าร่วมด้วย โดยเนื้อหาหลักเกี่ยวกับ Windows Subsystem for Linux (WSL) ของไมโครซอฟท์

จากกำหนดการเบื้องต้นของงานมีการนำเสนอจากทีม WSL, ดิสโทร Pengwin ซึ่งเป็นการนำ Debian มารันบน WSL และการนำเสนอจากทีม Ubuntu ด้วย

งานเข้าฟังได้ฟรี ใครสนใจไปร่วมงานสามารถดูรายละเอียดได้จาก เว็บเพจ

Google ประกาศโอเพ่นซอร์สไลบรารีสำหรับการทำ differential privacy ที่ใช้งานในกลุ่มสินค้าหลักของ Google เพื่อให้นักพัฒนาหรือองค์กรที่สนใจนำไลบรารีไปใช้งานต่อได้โดยไม่ต้องเริ่มตั้งแต่ต้น

differential privacy เป็นกระบวนการรักษาความเป็นส่วนตัวต่อข้อมูลก่อนนำข้อมูลมาใช้งาน ซึ่งมีหลายวิธีในการทำ เช่น แฮช หรือใส่ noise เข้าไป ซึ่งนักพัฒนาจะได้ประโยชน์จากไลบรารีใหม่นี้เพราะไม่ต้องทำ differential privacy เองตั้งแต่ต้น

Richard Stallman หรือ RMS ผู้ก่อตั้งโครงการ GNU อาจเป็นสัญลักษณ์ของวงการ Open Source Free Software มายาวนาน และในอดีตนั้น ขั้วตรงข้ามของ RMS คือบริษัทซอฟต์แวร์ "ผู้ชั่วร้าย" นามว่า "ไมโครซอฟท์"

แต่โลกปี 2019 เปลี่ยนไปจากอดีตมาก ตัว Richard Stallman อาจเหมือนเดิม แต่ไมโครซอฟท์กลับเป็นมิตรกับโอเพนซอร์สขึ้นมาก และเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ไมโครซอฟท์ก็เชิญ Stallman ไปพูดที่สำนักงานใหญ่ของตัวเอง

Alessandro Segala พนักงานไมโครซอฟท์ที่อยู่ในเหตุการณ์ ได้ถ่ายภาพโพสต์ลงทวิตเตอร์ และใช้คำว่าเป็นเหตุการณ์ที่ยิ่งใหญ่ระดับโลกแตก (world ends) เลยทีเดียว

เมื่อกลางเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา Feross Aboukhadijeh ผู้ดูแลแพ็กเกจ standard ใน npm ประกาศทดลองโมเดลรายได้ใหม่ ด้วยการสร้างแพ็กเกจ funding ที่จะแสดงโฆษณาบนเทอร์มินัลของผู้ที่ติดตั้งแพ็กเกจ เป็นรายได้เสริมอีกทางหนึ่งของนักพัฒนา

ผู้ใช้แพ็กเกจ standard แสดงความไม่พอใจเป็นวงกว้างหลังจากพบแบนเนอร์ข้อความเมื่อติดตั้งโมดูลบนในแอป โดยกระบวนการแสดงโฆษณาคือการดึงแพ็กเกจ funding เข้าเป็น dependency ของ standard และแบนเนอร์จะแสดงบนเทอร์มินัลในช่วง post install

เมื่อสัปดาห์ที่แล้วไอบีเอ็มปล่อยสถาปัตยกรรม POWER ให้ทุกคนสามารถเข้าถึงได้ฟรี เปิดทางให้บริษัทอื่นๆ สามารถผลิตชิป POWER มาใช้งานได้ โดยระบุว่ามีไฟล์ softcore ที่พัฒนาได้ในเวลาไม่นานนักจะเปิดออกมาด้วย ตอนนี้ไฟล์ชุดนี้ก็ปล่อยให้ดาวน์โหลดบน GitHub แล้วในชื่อโครงการ Microwatt

ตัวโค้ดเป็น VHDL 2008 สามารถใช้งานได้ทั้งการจำลองระบบบน ghdl หรือการสังเคราะห์ลงชิป FPGA จริง (ต้องใช้ Xilinx Webpack ซึ่งฟรีแต่ไม่โอเพนซอร์ส)

อะไรก็เกิดขึ้นได้กับไมโครซอฟท์ยุคนี้ ล่าสุดไมโครซอฟท์ประกาศเปิดเอกสารสเปกของ exFAT ระบบไฟล์ที่ไมโครซอฟท์พัฒนาขึ้นเพื่อใช้กับสตอเรจแบบเสียบได้ เช่น SD card หรือ USB drive เพื่อให้เคอร์เนลลินุกซ์สามารถทำงานกับระบบไฟล์นี้ได้ราบรื่นกว่าเดิม

ระบบไฟล์ exFAT เป็นสิทธิบัตรของไมโครซอฟท์มาตั้งแต่เริ่มใช้งานในปี 2006 และไมโครซอฟท์ก็ประกาศให้สิทธิการคุ้มครองสิทธิบัตรตัวนี้กับองค์กร Open Invention Network (OIN) ที่ทำหน้าที่คอยคุ้มครองโลกโอเพนซอร์สจากการถูกฟ้องสิทธิบัตรด้วย

ตัวเอกสารสามารถอ่านได้จาก Microsoft

ท่ามกลางประเด็นเรื่องการปกป้องข้อมูลและความเป็นส่วนตัวที่เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ARM, Baidu, Google Cloud, Intel, Microsoft, Red Hat, Swisscom และ Tencent รวมตัวกันภายใต้ Linux Foundation จัดตั้ง Confidential Computing Consortium องค์กรที่จะดูแล พัฒนาและผลักดันเทคโนโลยี Confidential Computing แบบโอเพนซอร์ส

เบื้องต้นเทคโนโลยีที่ถูกมอบให้กับ Consortium มี Confidential Consortium Framework ของไมโครซอฟท์ สำหรับการสร้างแอปบน TEE, ชุด SDK จาก Intel สำหรับปกป้องข้อมูลหรือโค้ดในระดับฮาร์ดแวร์และแพลตฟอร์ม Enarx สำหรับรันแอปบน TEE แบบ serverless

กูเกิลเปิดตัวโปรแกรม Live Transcribe มาตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมา ตอนนี้โปรแกรมก็เปิดเป็นโอเพนซอร์สให้นำไปคอมไพล์ (และจ่ายเงินค่า API) กันเองได้แล้ว

แม้โปรแกรมจะใช้ฟีเจอร์แปลงเสียงเป็นข้อความของ Cloud Speech API เป็นหลัก แต่ตัวโปรแกรมเองก็มีความสามารถเพิ่มเติมหลายอย่าง ได้แก่

เมื่อครั้งที่ ไมโครซอฟท์ประกาศย้ายมาใช้ Chromium แทนเอนจิน EdgeHTML เดิม ก็สัญญาว่าจะเข้าร่วมพัฒนา Chromium ด้วย และเคยเสนอแก้ปัญหา scrollbar กระตุกมาแล้ว

ล่าสุดทีมงานของไมโครซอฟท์ เสนอแพตช์ปรับปรุงการทำงานของ Chromium ให้ลดการใช้งานแบตเตอรี่ลง ในประเด็นว่า Chrome จะแคชไฟล์วิดีโอลงในดิสก์เสมอ แม้บางครั้งไม่จำเป็นต้องแคชก็ตาม ทำให้ดิสก์ทำงานตลอดเวลาและสิ้นเปลืองพลังงานโดยใช่เหตุ

LibreOffice ออกเวอร์ชัน 6.3 ตามรอบการออกทุก 6 เดือน ของใหม่ได้แก่

ประเด็นปัญหาอันยาวนานของโลกโอเพนซอร์สคือ NVIDIA ไม่เปิดซอร์สโค้ดจีพียูของตัวเอง (ปล่อยเฉพาะไบนารีให้ดาวน์โหลด) ส่วนไดรเวอร์ Nouveau ที่ชุมชนโอเพนซอร์สพยายามสร้างขึ้นเอง ก็มีประสิทธิภาพด้าน 3D ไม่ดีนัก เพราะ NVIDIA ไม่เปิดสเปกการทำงานของฮาร์ดแวร์ให้มากนัก (ต้อง reverse engineer กันเอง)

แต่ล่าสุด NVIDIA เหมือนกลับลำนโยบายเรื่องนี้ โดยเปิดเอกสารสเปกฮาร์ดแวร์จีพียูออกมาเป็นบางส่วนแล้ว ตัวเอกสารนี้เป็นโอเพนซอร์ส (ใช้สัญญาแบบ MIT) ดูได้จากบน GitHub

และแล้วก็มีคนสามารถนำ Android ไปรันบน Nintendo Switch ได้สำเร็จ โดยสมาชิกบอร์ด xda ชื่อ langer hans และ bylaws ประสบความสำเร็จในการนำรอม LineageOS 15.1 บูตขึ้นบน Switch แล้ว

เงื่อนไขของการรัน Android บน Switch จำเป็นต้องใช้ฮาร์ดแวร์รุ่นแรกๆ (วางขายก่อนเดือนกรกฎาคม 2018) ที่ไม่ล็อคเครื่อง และติดตั้งไฟล์ผ่าน SD card เพื่อใช้บูตเข้าระบบ

ข้อดีของ Android บน Switch คือมันรองรับแอพพลิเคชันของเครื่องเกม NVIDIA Shield ด้วย (เพราะใช้ชิป Tegra เหมือนกัน) ทำให้เราสามารถนำเกมบน Shield (เช่น Half-Life) ไปเล่นแบบพกพาบน Switch ได้เลย และหากเรามีบัญชีเกมสตรีมมิ่ง GeForce Now ก็สามารถเล่นบน Switch ได้เช่นกัน

Apache NetBeans ซึ่งปัจจุบันกลายเป็นโครงการภายใต้ Apache Software Foundation (ASF) และเปลี่ยนระบบออกรุ่นใหม่ทุกไตรมาส (3 เดือน - ก่อนหน้านี้เคยประกาศไว้ว่าจะออกทุก 6 เดือน แต่เปลี่ยนใจ)

ระบบออกรุ่นใหม่ของ NetBeans จะออกรุ่นที่ลงท้ายด้วย .0 ที่เป็นรุ่นซัพพอร์ตยาวนาน (LTS) ในเดือนเมษายนของทุกปี และออกรุ่นย่อย .1, .2, .3 ทุกไตรมาส

NetBeans เวอร์ชันล่าสุดคือ 11.1 ถือเป็นรุ่นย่อย .1 ครั้งแรกของระบบการออกรุ่นแบบใหม่ ของใหม่ที่สำคัญคือ รองรับ Java EE 8 ที่ออกในเดือนกันยายน 2017

หลัง Red Hat ซื้อกิจการ CoreOS ในปี 2018 ก็ประกาศยุบรวมดิสโทร CoreOS Container Linux เข้าเป็นส่วนหนึ่งของโครงการ Fedora โดยจะใช้แทน Fedora Atomic Host ที่เลิกทำไปเพราะทับซ้อนกัน

เวลาผ่านมาประมาณปีครึ่ง Fedora CoreOS ทำเสร็จเรียบร้อย เข้าสถานะพรีวิวให้คนทั่วไปทดสอบได้แล้ว

Fedora CoreOS เป็นดิสโทรลินุกซ์ขนาดเบาที่ออกแบบมาเพื่อรันในคอนเทนเนอร์ และมีฟีเจอร์ด้านบริหารจัดการ คอนฟิก อัพเดต เพื่อให้ง่ายต่อการดูแล VM จำนวนมากๆ ตัวอย่างฟีเจอร์เหล่านี้คือการอัพเดตตัว OS เวอร์ชันใหม่อัตโนมัติ ติดตั้งและรีบูตเองให้เสร็จสรรพ ลดภาระการดูแลของแอดมินลง

หลายคนอาจลืมกันไปแล้วว่า Oracle ก็ทำดิสโทรลินุกซ์ด้วย โดยใช้ชื่อว่า Oracle Linux ซึ่งแท้จริงแล้วมันคือการนำเอาซอร์สโค้ดของ Red Hat Enterprise Linux (RHEL) มาดัดแปลงเป็นเวอร์ชันของตัวเอง (ลักษณะเดียวกับ CentOS) โดยรักษาความเข้ากันได้ของไบนารี แต่เกทับด้วยการออกอัพเดตให้ฟรี (RHEL ต้องเสียค่า subscription)

หลังจาก RHEL 8 ออกตัวจริงในเดือนพฤษภาคม ฝั่งของ Oracle Linux ก็ออกเวอร์ชัน 8 ตามมาด้วย ฟีเจอร์ใหม่ส่วนใหญ่คล้ายกัน เช่น Application Streams หรือการอนุญาตให้ติดตั้งแพ็กเกจซอฟต์แวร์หลายเวอร์ชันได้พร้อมกัน (แยกจากแพ็กเกจหลักของระบบ), Yum และ RPM เวอร์ชันใหม่, เปิดใช้ TLS 1.3 เป็นดีฟอลต์

ไมโครซอฟท์เป็นอีกบริษัทที่ลงทุนกับเทคโนโลยีควอนตัมไม่น้อย และเปิดตัวชุดพัฒนา Quantum Development Kit (QDK) มาตั้งแต่ปี 2017 ซึ่งประกอบด้วยภาษาโปรแกรม Q#, คอมไพเลอร์, โค้ดตัวอย่าง, ซิมูเลเตอร์ และเอกสารต่างๆ

ก่อนหน้านี้ไมโครซอฟท์เคยเปิดซอร์สโค้ดของภาษา Q# และแบบเรียนวิชาควอนตัม Katas มาแล้ว ล่าสุดบริษัทประกาศเปิดซอร์สโค้ดของ QDK ทั้งหมดบน GitHub เพื่อกระตุ้นให้นักพัฒนาภายนอกบริษัทเข้ามาเรียนรู้ควอนตัมคอมพิวเตอร์มากขึ้น

สัญญาอนุญาตของโครงการเป็น MIT license

เฟซบุ๊กประกาศเปิดซอร์สโครงการ Hermes JS Engine เอนจินจาวาสคริปต์สำหรับรันโค้ดบนโทรศัพท์มือถือ โดยเฉพาะแอนดรอยด์และเฟรมเวิร์ค React Native

จุดสำคัญของ Hermes คือมันไม่ได้โหลดโค้ดจาวาสคริปต์มาคอมไพล์ขณะที่รันครั้งแรกเหมือนเอนจินอื่นๆ แต่อาศัยการคอมไพล์ไว้ล่วงหน้าเป็นไบต์โค้ด เมื่อติดตั้งแอปแล้วตัวเอนจินจึงโหลดไบต์โค้ดมารัน ทำให้กระบวนการเปิดแอปเร็วขึ้น นอกจากความเร็วในการรันครั้งแรก Hermes ยังปรับการใช้หน่วยความจำให้ประหยัดหน่วยความจำขึ้น ลดเวลาการรัน garbage collection (GC) เพื่อให้แอปตอบสนองเร็ว

เป้าหมายของ Hermes คือรองรับ ECMAScript 6 แต่ตอนนี้ยังมีบางฟีเจอร์ที่ React Native ไม่ได้ใช้จึงเลือกที่จะไม่อิมพลีเมนต์ โดยเฉพาะฟังก์ชั่น eval ที่ถูกตัดออกไป

ปัจจุบัน Debian ออกเวอร์ชันใหญ่ทุก 2 ปี โดยออกในช่วงกลางปีของปีที่เป็นเลขคี่ รุ่นที่แล้วคือ Debian 9.0 Stretch ล่าสุดคือ Debian 10.0 "Buster" (ชื่อหมาของพระเอก Toy Story ที่เป็นหมาจริงๆ ไม่ใช่ตุ๊กตา)

ของใหม่ใน Debian 10

คุณพ่อบ้าน Jenkins เป็นเครื่องมือโอเพนซอร์สเพื่อทำ automation สำหรับโครงการพัฒนาซอฟต์แวร์ที่ได้รับความนิยมสูง และเป็นองค์ประกอบสำคัญของการทำ CI/CD หรือ DevOps ในยุคปัจจุบัน

เราสามารถนำ Jenkins มาใช้กับ infrastructure ยุคใหม่อย่าง Kubernetes ได้อยู่แล้ว แต่การเซ็ต Jenkins เองอาจมีความยุ่งยากอยู่บ้าง ผู้ให้บริการคลาวด์บางรายจึงเริ่มผนวก Jenkins เข้ามากับบริการ Kubernetes กันบ้างแล้ว

ข่าวนี้เป็นฝั่งกูเกิล ที่เปิดตัว Jenkins Plugin สำหรับการประสานระบบของ Jenkins เข้ากับ Google Kubernetes Engine (GKE) จุดเด่นของมันคือเราสามารถสั่ง deploy ซอฟต์แวร์ที่เขียนไปยังเครื่องบน GKE ได้ทันที

คนสายทำเว็บคงรู้จักไฟล์ robots.txt ที่ใช้บอกบ็อตของเครื่องมือค้นหาว่า เพจไหนบ้างที่ไม่ต้องอ่านข้อมูลไปทำดัชนีค้นหา

ฟอร์แมตของไฟล์ robots.txt เรียกว่า Robots Exclusion Protocol (REP) ใช้งานกันแพร่หลายมายาวนาน (de facto) แต่สถานะของมันไม่เคยถูกยกระดับขึ้นเป็นมาตรฐานอินเทอร์เน็ตที่มีองค์กรกลางรับรองมาตลอด 25 ปี (ถูกคิดขึ้นในปี 1994)

ล่าสุดกูเกิลประกาศผลักดัน REP ให้เป็นมาตรฐานอินเทอร์เน็ตภายใต้การดูแลของ Internet Engineering Task Force (IETF) ซึ่งเป็นผู้ดูแลมาตรฐานหลายๆ ตัวที่ใช้กันในปัจจุบัน เช่น OAuth สถานะตอนนี้คือกูเกิลส่งร่างมาตรฐานไปยัง IETF แล้ว และอยู่ในช่วงรับฟังความคิดเห็นตามกระบวนการออกมาตรฐานปกติ

เมื่อเดือนมีนาคม ไมโครซอฟท์ประกาศโอเพนซอร์ส Windows Calculator เปิดให้คนนอกเข้ามาช่วยพัฒนา และได้ฟีเจอร์ใหม่ๆ อย่างการวาดกราฟ

การเปิดซอร์สครั้งนี้ทำให้นักพัฒนารายอื่นสามารถนำ Windows Calculator ไปต่อยอดได้ทันที และมีบริษัท Uno Platform ซึ่งทำธุรกิจเกี่ยวกับเครื่องมือพัฒนาสาย .NET (แนวเดียวกับ Xamarin) สามารถพอร์ตโค้ดของ Calculator (ในชื่อใหม่คือ Uno Calculator) ไปรันบน Android, iOS รวมถึงเวอร์ชันเว็บด้วย

ต่อเนื่องจากประเด็น Ubuntu 19.10 หยุดซัพพอร์ตสถาปัตยกรรม x86 แบบ 32 บิต (i386) จนเป็นเหตุให้ Steam เตรียมเปลี่ยนดิสโทรที่ซัพพอร์ตเวอร์ชันลินุกซ์

ล่าสุด Canonical ยอมถอยแล้ว โดย Ubuntu อีก 2 เวอร์ชันถัดไปคือ 19.10 และ 20.04 LTS จะยังซัพพอร์ต 32 บิต โดยออกแพ็กเกจซอฟต์แวร์ 32 บิต "บางส่วน" เพื่อรองรับซอฟต์แวร์เก่าที่ยังใช้งานอยู่ ส่วนกระบวนการคัดเลือกว่าจะมีแพ็กเกจอะไรบ้างนั้น เป็นกระบวนการของชุมชนในการหารือกันต่อไป และสามารถปรับเปลี่ยนได้ตามความเหมาะสม

แผนการเรื่อง .NET ของไมโครซอฟท์คือ หลอมรวมเวอร์ชันต่างๆ ของ .NET เป็นหนึ่งเดียว โดย .NET Core 3 ที่จะออกในปีนี้ เป็นการนำฟีเจอร์สำคัญๆ จาก .NET Framework เดิมมาสู่ .NET Core

ฟีเจอร์ที่ได้ย้ายจาก .NET Framework มายัง .NET Core 3 คือฟีเจอร์ด้าน UI เช่น Windows Forms และ Windows Presentation Framework (WPF)

แต่ชาว .NET คงทราบกันดีว่า สมัย .NET Framework ออกเวอร์ชัน 3.0 ไมโครซอฟท์ยังได้เพิ่มฟีเจอร์ Windows Communication Foundation (WCF) และ Windows Workflow มาพร้อมกัน รวมถึงฟีเจอร์อื่นๆ อย่าง ASP.NET Web Forms และ .NET Remoting

CERN หน่วยงานวิจัยนิวเคลียร์พลังงานสูงผู้ดูแลเครื่องเร่ง LHC ประกาศเปลี่ยนไปในซอฟต์แวร์โอเพนซอร์ส หลังจากเสียสิทธิ์การซื้อซอฟต์แวร์จากไมโครซอฟท์ในราคาสถาบันการศึกษา ทำให้ค่าใช้จ่ายด้านซอฟต์แวร์เพิ่มขึ้นระดับสิบเท่าตัว

ไมโครซอฟท์ให้สิทธิ์สถาบันการศึกษากับทาง CERN มานานถึง 20 ปี แต่เพิ่งตัดสิทธิ์ไปในปีนี้โดยสัญญาสุดท้ายที่เป็นราคาสถาบันการศึกษาสิ้นสุดไปเมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา สำหรับสัญญาใหม่ทาง CERN เจรจาขอลดค่าไลเซนส์แล้วจะค่อยๆ เพิ่มขึ้นในช่วงสิบปีข้างหน้า