สารานุกรมเสรี

Tags:
Node Thumbnail

Wikimedia Foundation มูลนิธิผู้ดูแลเว็บไซต์ Wikipedia เปิดตัวเว็บ Wikimedia Public Policy ประกาศแนวทางของทาง Wikimedia ต่อนโยบายสาธารณะ มี 5 ประเด็นหลักที่ทางมูลนิธิแสดงท่าทีชัดเจน ได้แก่ การเข้าถึง (access), การปิดกั้นเนื้อหา (censorship), ลิขสิทธิ์ (copyright), การปกป้องตัวกลาง (intermediary protection), และความเป็นส่วนตัว (privacy)

Tags:
Topics: 
Node Thumbnail

ทีมงาน Wikipedia ภาษาอังกฤษ โดยทีม Checkuser แถลงผลปฏิบัติการ Orangemoody ตรวจจับผู้ใช้ที่มีความเชื่อมโยงกันและมีพฤติกรรมสร้างบทความและแก้ไขบทความเพื่อการโฆษณา

ทางชุมชน Wikipedia เชื่อว่าผู้ใช้ที่ถูกแบนไป ถูกควบคุมโดยกลุ่มเดียวกัน ผู้ใช้กลุ่มนี้มักจะแก้ไขเล็กๆ น้อยๆ ไม่มีประโยชน์เพื่อให้ได้สถานะ autoconfirmed แล้วนำบัญชีเหล่านี้ไปสร้างเพจที่เป็นโฆษณา หลายครั้งมักใช้เนื้อหาที่ละเมิดลิขสิทธิ์

Tags:
Node Thumbnail

ศาลรัสเซียมีคำสั่งแบนหน้าหนึ่งของ Wikipedia จากการที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับกัญชา แต่เนื่องจาก Wikipedia เข้าใช้ HTTPS เข้ารหัสทั้งเว็บทำให้ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตไม่มีทางเลือกแบนบางหน้าตามคำสั่ง ทำให้ต้องแบนทั้งเว็บไป

ผู้ใช้บริการอินเทอร์เน็ตในรัสเซียบางส่วนเริ่มใช้งาน Wikipedia ไม่ได้ในวันจันทร์ที่ผ่านมา แต่ผ่านไปไม่ถึงวันทางการรัสเซียก็ยกเลิกคำสั่งบล็อคเว็บ โดยระบุว่าทาง Wikipedia ได้ลบเนื้อหาส่วนที่มีคำสั่งแบนออกไปแล้ว แต่ทาง Wikipedia ระบุว่าไม่มีการเปลี่ยนแปลงเนื้อหาตามที่อ้าง แม้จะมีการแก้ไขชื่อบทความไปก็ตาม

Tags:
Node Thumbnail

Wikimedia Foundation ผู้ดูแลเว็บไซต์ Wikipedia และเว็บอื่นๆ ในเครือจำนวนมากประกาศว่าตอนนี้การย้ายเว็บทั้งหมดไปใช้ HTTPS ตั้งแต่ปี 2013 เริ่มเข้ามาถึงช่วงสุดท้าย

นอกจากการเปิด HTTPS แล้ว ทาง Wikimedia จะเปิดใช้ HSTS เพื่อบังคับให้เบราว์เซอร์เข้าเว็บแบบ HTTPS ตลอด

ทาง Wikimedia คาดว่าจะใช้เวลาไม่กี่สัปดาห์เพื่อให้เว็บทั้งหมดบังคับใช้ HTTPS ตอนที่เขียนอยู่นี้ผมทดสอบ th.wikipedia.org พบว่ายังไม่บังคับ แต่ en.wikipedia.org บังคับแล้ว ตอนนี้ถ้าใครเข้าเว็บภาษาอังกฤษก็จะพบว่าเบราว์เซอร์ไม่ส่งข้อมูลที่ไม่เข้ารหัสออกจากเบราว์เซอร์แล้ว

Tags:
Node Thumbnail

Wikimedia Foundation องค์กรผู้ดูแล Wikipedia และเว็บอื่นในเครือ ยื่นฟ้อง National Security Agency (NSA) และกระทรวงยุติธรรมของสหรัฐ (DOJ) ในประเด็นว่า NSA สอดส่องประชาชนเป็นวงกว้าง โดยเฉพาะกรณี 'upstream surveillance' หรือการเจาะเข้าไปในโครงข่ายหลักของอินเทอร์เน็ตเพื่อดักข้อมูลระดับ ISP

เป้าหมายของ Wikimedia คือใช้กระบวนการทางศาลสั่งให้ NSA ยุติโครงการสอดส่องนี้ เพื่อปกป้องสิทธิของผู้ใช้งานทั่วโลก ส่วน Jimmy Wales ผู้ก่อตั้ง Wikipedia แถลงว่าการสอดส่องทำลายคุณประโยชน์ของอินเทอร์เน็ตในเรื่องพื้นที่เปิดที่ทุกคนมีเสรีภาพและไม่ต้องกลัวใคร

Tags:
Topics: 
Node Thumbnail

ปีนี้เป็นปีแรกที่ Wikipedia โดยมูลนิธิ Wikimedia Foundation ได้ทำคลิปวิดีโอสรุปเรื่องราวตลอดทั้งปีที่สะท้อนผ่านบทความและการแก้ไขเนื้อหาบน Wikipedia โดยใช้ชื่อคลิปว่า #Edit2014

Victor Grigas รับหน้าที่ตัดต่อและเรียบเรียงเนื้อหาของคลิป #Edit2014 โดยเลือกใช้ภาพประกอบและวิดีโอสอดแทรกจากสื่อที่ส่งเข้ามาจากผู้ร่วมแก้ไขบทความบนสารานุกรมออนไลน์ หรืออนุญาตให้ใช้งานเพื่อการเผยแพร่ โดยตลอดเนื้อหา 2 นาทีของคลิป #Edit2014 นั้นอาจไม่ได้สะท้อนความเป็นไปทั้งหมดบนโลกใบนี้ตลอดทั้งปีที่ผ่านมา หากแต่เลือกหยิบยกเอาบทความที่มีผู้อ่านและแก้ไขเนื้อหามากที่สุดมานำเสนอ

Tags:
Topics: 
Node Thumbnail

วิทยาลัย Collegium Polonicum ในเมือง Slubice ของประเทศโปแลนด์ ตัดสินใจสร้าง "อนุสาวรีย์วิกิพีเดีย" เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่ผู้ร่วมสร้างความรู้ให้มนุษยชาติ

เจ้าของไอเดียนี้คือ Krzysztof Wojciechowski ผู้อำนวยการวิทยาลัย และได้รับการสนับสนุนจากนายกเทศมนตรีของเมือง ตัวอนุสาวรีย์สูงประมาณเกือบ 2 เมตร เป็นรูปคน 4 คนกำลังยก "ลูกโลกจิ๊กซอ" สัญลักษณ์ของวิกิพีเดีย ผู้ปั้นอนุสาวรีย์คือ Mihran Hakobjan ศิลปินชาวอาร์เมเนียที่เป็นศิษย์เก่าของวิทยาลัยแห่งนี้

รูปปั้นจะตั้งอยู่ที่จัตุรัสกลางเมือง Slubice โดยจะมีพิธีฉลองในวันที่ 22 ตุลาคมนี้ และมีตัวแทนจากวิกิพีเดียโปแลนด์มาร่วมแสดงความยินดีด้วย

Tags:
Node Thumbnail

ช่วงบ่านวันนี้ (19 ก.ย.) มีรายงานว่าเว็บไซต์วิกิพีเดียภาคภาษาไทย (ใต้โดเมน th.wikipedia.org) ไม่สามารถใช้งานได้ผ่านอินเทอร์เน็ต 3BB โดยจะเห็นหน้าจอสีเขียวของกระทรวงไอซีทีที่ระบุว่าเป็นเว็บไซต์ไม่เหมาะสม

ผมลองดูแล้วพบว่าพบข้อความระงับการเข้าถึงจากกระทรวงไอซีทีจริง (ตอนนี้ยังไม่มีสาเหตุแน่ชัดว่าเกิดจากอะไร) คนที่ใช้ 3BB และต้องการเข้าถึงวิกิพีเดียยังสามารถใช้ได้ผ่าน HTTPS (https://th.wikipedia.org) ครับ

สำหรับผู้ที่ใช้งาน ISP รายอื่นๆ รบกวนแจ้งสถานะด้วยนะครับว่ายังเข้าวิกิพีเดียกันได้หรือไม่

Tags:
Node Thumbnail

ข่าวลิขสิทธิ์ภาพเซลฟี่ลิงกลายเป็นประเด็นสำคัญทั่วโลก แต่ที่จริงแล้วเรื่องนี้เป็นข่าวขึ้นมาได้เพราะทาง Wikimedia หน่วยงานผู้ดูแลเว็บไซต์ Wikipedia และเว็บในเครือได้เปิดรายงานความโปร่งใส (transparency report) ออกมาต่อสาธารณะ

รายงานมีหัวข้อสำคัญคือการขอข้อมูลผู้ใช้ ปรากฎว่า Wikipedia มีการข้อข้อมูลผู้ใช้น้อยมากเมื่อเทียบกับกูเกิลหรือเฟซบุ๊ก และตั้งแต่กลางปี 2012 จนถึงตอนนี้ทาง Wikimedia เคยให้ข้อมูลเป็นข้อมูลที่เกี่ยวกับคดีแพ่งและอาญาเพียง 8 กรณีในสหรัฐฯ เท่านั้น ที่เหลือถูกปฎิเสธทั้งหมด

ที่เป็นประเด็นคือกรณีการเปลี่ยนแปลงข้อมูลจากการร้องขอของผู้เกี่ยวข้อง นอกจากกรณีภาพเซลฟี่ของลิงแล้ว ยังมีกรณีอื่นๆ

Tags:
Node Thumbnail

เรื่องมีอยู่ว่าช่างภาพ David Slater ไปเดินป่าในอินโดนีเซียเมื่อปี 2011 และถูกลิงกังดำ (celebes crested macaque) ขโมยกล้องไป ลิงตัวนี้กดถ่ายภาพเป็นจำนวนหลายร้อยภาพ ภาพส่วนใหญ่เบลอหรือถ่ายพื้น แต่มี "ภาพถ่ายตัวเอง" สุดสวยออกมาหนึ่งภาพ กลายเป็นภาพ "ลิงเซลฟี่" ที่สร้างชื่อให้ David Slater เป็นอย่างมาก

Tags:
Node Thumbnail

Wikipedia ออกแอพเวอร์ชัน iOS ที่เขียนใหม่ทั้งหมดเป็นแบบ native และปรับปรุงขึ้นในทุกด้าน

Tags:
Node Thumbnail

วิกิพีเดียได้แบนการแก้ไขบทความผ่าน IP address ของสภาคองเกรสเมื่อวันที่ 24 ก.ค. ที่ผ่านมาเป็นเวลา 10 วัน เนื่องจากพบการแก้ไขบทความที่ไม่เป็นไปตามนโยบายและวัตถุประสงค์ของวิกิพีเดีย (ทางแอดมินเรียกการกระทำนี้ว่าเป็น disruptive editing)

Tags:
Node Thumbnail

ข่าวใหญ่บนสื่อทั่วโลกเมื่อสัปดาห์ที่แล้วคงหนีไม่พ้นเรื่องของสายการบินมาเลเซียแอร์ไลน์เที่ยวบินที่ MH17 ที่ถูกยิงตกที่ยูเครน ซึ่งโศกนาฏกรรมครั้งนี้ได้ถูกบันทึกไว้บนบทความเกี่ยวกับอุบัติเหตุทางการบินบน Wikipedia ของรัสเซียไว้ด้วย แต่ล่าสุดทวิตเตอร์บอทของรัสเซียได้ทวีตว่ามีการเปลี่ยนแปลงข้อมูลที่เก

Tags:
Node Thumbnail

จะเรียกว่าเป็นการตรวจสอบความโปร่งใสในรูปแบบหนึ่งก็ได้ เมื่อแอคเคาท์ทวิตเตอร์ @parliamentedits ซึ่งเป็นแอคเคาท์บอทที่คอยทวีตหากมีใครสักคนในรัฐสภาของอังกฤษ เข้าไปเปลี่ยนแปลงข้อมูลบนวิกิพีเดีย ถูกสร้างและพัฒนาขึ้นโดยนักพัฒนาที่ชื่อว่า Tom Scott โดยใช้คำสั่งในลักษณะของ IFTTT (If This Then That)

และเมื่อ Ed Summer นักพัฒนาเว็บโอเพนซอร์สไปพบเข้า จึงจุดประกายให้เขาเลียนแบบและสร้างแอคเคาท์ @congressedits สำหรับทวีตการเปลี่ยนแปลงในลักษณะเดียวกัน ผ่าน IP address ของสภา Congress ของสหรัฐ

Tags:
Topics: 
Node Thumbnail

PediaPress สำนักพิมพ์พันธมิตรกับ Wikipedia เปิดโครงการพิมพ์ Wikipedia ภาษาอังกฤษรวมบทความกว่าสี่ล้านบทความเป็นสารานุกรมขนาดใหญ่ คาดว่าน่าจะต้องพิมพ์ชุดละกว่าพันหน้า งบประมาณโครงการ 50,000 ดอลลาร์ โดยระดมทุนใน indiegogo

โครงการนี้ไม่ได้พิมพ์หนังสือออกมาเพื่อจำหน่าย แต่พิมพ์ออกมาเพื่อจัดแสดงตามนิทรรศการ โดยตอนนี้ทาง Pedia Press พิมพ์เล่มตัวอย่างออกมาแล้วหนึ่งเล่ม จากหมวด A ถึง A76 ถ้าโครงการนี้ระดมทุนสำเร็จ ทาง Pedia Press จะนำไปจัดแสดงที่งาน Wikimania London เดือนสิงหาคมนี้เป็นงานแรก

แต่ดูอัตราระดมทุนแล้ว โครงการนี้อาจจะลำบากเพราะเพิ่งระดมทุนได้สองพันดอลลาร์แม้จะเป็นข่าวมาตั้งแต่เมื่อคืน อาจจะเพราะผู้ร่วมลงทุนไม่ได้อะไรตอบแทนมากนัก นอกจากชื่อและโลโก้ตามหนังสือเล่มต่างๆ

Tags:
Node Thumbnail

Wikipedia เริ่มโครงการใหม่ที่ชื่อ WikiVIP (ย่อมาจาก Wikipedia Voice Intro Project) ซึ่งจะรวบรวมและบันทึกเสียงของเหล่าคนดัง และบุคคลสำคัญต่างๆ เพื่อเก็บเอาไว้ให้ผู้คนในยุคหน้าได้รู้จักตัวตนของคนเหล่านั้นได้ดียิ่งขึ้น

โครงการนี้ได้แนวคิดมาจาก Andy Mabbett และ Andrew Gray ซึ่งเป็นผู้ร่วมสร้างและแก้ไขบทความของ Wikipedia พวกเขามองว่าสารานุกรมออนไลน์สามารถทำอะไรได้มากกว่าการบันทึกข้อความหรือรูปภาพเท่านั้น ดังนั้นพวกเขาจึงเริ่มติดต่อเหล่าเซเลบคนดังเพื่อขอร้องให้ร่วมบันทึกคลิปเสียงสำหรับ Wikipedia

Tags:
Topics: 
Node Thumbnail

Wikipedia เพิ่มฟีเจอร์การร่างเอกสาร เพื่อให้ผู้สร้างบทความมีเวลาในการเรียบเรียงและขัดเกลาบทความให้มีคุณภาพมากยิ่งขึ้นก่อนเผยแพร่บทความนั้น

โดยทั่วไปแล้ว เมื่อผู้ใช้สร้างบทความใหม่ใน Wikipedia ขึ้นมา หลังจากที่พิมพ์บทความเสร็จและกดปุ่มบันทึก จะถือเป็นการจัดเก็บและเผยแพร่บทความดังกล่าวในทันที ซึ่งเป็นสภาพการณ์ที่บีบบังคับให้ผู้ใช้ต้องสร้างบทความให้สมบูรณ์ถูกต้องตั้งแต่ครั้งแรกก่อนกดปุ่มบันทึก เพราะบทความที่ไม่สมบูรณ์หรือขาดความถูกต้องอาจถูกลบโดยผู้ดูแลระบบ ดังที่ Wikipedia อ้างว่าบทความโดยผู้ใช้ใหม่ราวร้อยละ 80 ถูกลบออกจากระบบด้วยเหตุผลดังกล่าว ทำให้ผู้ใช้บางรายรู้สึกกดดันและมองว่าการสร้างบทความวิชาการใน Wikipedia เป็นเรื่องยาก

Tags:
Node Thumbnail

ข่าวนี้ต่อเนื่องจาก Wikipedia ลงดาบกว่า 250 บัญชีผู้ใช้ที่เกี่ยวข้องกับการรับเงินเพื่อสร้างบทความ ที่มีบริษัทชื่อ Wiki-PR รับเงินมาสร้างบัญชีปลอมจำนวนมากในการแก้เนื้อหาใน Wikipedia ให้เป็นไปตามที่ลูกค้าต้องการ (ศัพท์เทคนิคเรียก sockpuppetry หรือ meatpuppetry)

ล่าสุด Wikimedia Foundation ในฐานะองค์กรแม่ของ Wikipedia ก็ส่งจดหมายแจ้งเตือนให้หยุดการกระทำ (cease and desist letter) ไปยังบริษัท Wiki-PR แล้ว โดยอ้างเหตุผลว่าการกระทำของ Wiki-PR นั้นผิดเงื่อนไขการใช้งานของ Wikipedia

Wikimedia Foundation บอกว่าจะจับตาดูสถานการณ์ต่อไปว่าจะได้ผลแค่ไหน ถ้ายังไม่ได้ผลอีกก็จะขยับไปใช้มาตรการอื่นๆ ต่อไป

Tags:
Topics: 
Node Thumbnail

Wikipedia เพิ่งพิจารณาระงับบัญชีผู้ใช้จำนวนมากกว่า 250 บัญชี ภายหลังการสืบสวนหาผู้เกี่ยวข้องกับการแก้ไขบทความที่น่าสงสัยว่ามีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอสินค้าและบริการรวมทั้งองค์กรต่างๆ อย่างไม่เป็นกลาง

Sue Gardner ผู้อำนวยการบริหารมูลนิธิ Wikimedia กล่าวผ่านบล็อกของมูลนิธิเมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมาว่า ดูเหมือนจะมีผู้ใช้หลายร้อยคนที่อาจจะรับเงินมาเพื่อสร้างและแก้ไขบทความโดยมีวัตถุประสงค์เพื่ออวยสินค้าและบริการรวมทั้งองค์กรบางแห่ง ซึ่งขัดกับนโยบายของ Wikipedia ที่มุ่งนำสร้างบทความเชิงสารานุกรมซึ่งต้องมีความเป็นกลางในการนำเสนอข้อมูลตามข้อเท็จจริง

Tags:
Node Thumbnail

คาดว่าแทบทุกคนล้วนเคยมีการบ้านเก็บคะแนนโดยการเขียนเรียงความ หรือทำรายงาน หากแต่คงไม่บ่อยนักที่จะเห็นการให้คะแนนผู้เรียนจากผลงานการแก้ไขบทความบน Wikipedia โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระดับการศึกษาขั้นปริญญาตรี หากแต่คณะแพทยศาสตร์แห่ง University of California เลือกที่จะเปิดโอกาสให้นักศึกษาแพทย์สามารถทำผลงานเอาคะแนนได้โดยวิธีดังกล่าว

ทางมหาวิทยาลัยได้เปิดหลักสูตรการสอนเกี่ยวกับการเรียบเรียง, แก้ไข และเผยแพร่บทความผ่านทาง Wikipedia ให้แก่นักศึกษาชั้นปีที่ 1 ถึง 4 โดยหลักสูตรมีระยะเวลาราว 1 เดือน และแน่นอนว่าเกณฑ์การวัดผลนั้นย่อมต้องพิจารณาจากผลงานการแก้ไขและเผยแพร่บทความวิชาการบนเว็บไซต์สารานุกรมออนไลน์นี้เอง โดยบทความดังกล่าวจะต้องเป็นหัวข้อที่เกี่ยวกับความรู้ทางการแพทย์นั่นเอง

Tags:
Node Thumbnail

Jimmy Wales ยืนกรานว่าจะไม่ยอมให้ Wikipedia ถูกเซ็นเซอร์เนื้อหาตามคำขอของรัฐบาลจีน เพราะตั้งมั่นในปณิธานว่า สิทธิในการเข้าถึงแหล่งความรู้และการศึกษาที่ถูกต้องคือสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์

ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา Wales หนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้ง Wikipedia ได้ให้สัมภาษณ์แก่ Wall Street Journal ในฮ่องกง และมีใจความตอนหนึ่งที่บทสนทนากล่าวถึงคำขอจากรัฐบาลจีนให้เซ็นเซอร์เนื้อหาบางส่วนของเว็บไซต์สารานุกรมชื่อดัง ดังเช่นที่มีการปิดกั้นการเข้าถึงเว็บไซต์ตลอดจนเครือข่ายสังคมออนไลน์อย่าง Facebook และ Twitter ภายใต้การควบคุมของรัฐบาลจีน

Tags:
Node Thumbnail

จากข่าว โครงการ XKeyscore ของ NSA ที่ดักฟังกิจกรรมของผู้ใช้ใดๆ บนอินเทอร์เน็ตที่วิ่งอยู่บน HTTP

ทาง Wikimedia Foundation องค์กรแม่ของ Wikipedia ออกมาแสดงความกังวลในเรื่องนี้ และประกาศแผนการใช้ HTTPS เพื่อปกป้องความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้แล้ว

Tags:
Node Thumbnail

Wikimedia เพิ่มฟีเจอร์ใหม่ทำให้ผู้ใช้สามารถแก้ไขบทความใน Wikipedia ผ่านทางสมาร์ทโฟนและแท็บเล็ตได้แล้ว ทั้งนี้ผู้ใช้ที่ต้องการแก้ไขบทความผ่านช่องทางดังกล่าว จำเป็นต้องมีบัญชีผู้ใช้ของ Wikimedia

Wikimedia หันมาให้ความสนใจเรื่องการใช้งานผ่านอุปกรณ์พกพาเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากข้อมูลล่าสุดระบุว่าสัดส่วนผู้ใช้งานที่เข้าถึงข้อมูลใน Wikipedia ผ่านช่องทางนี้เพิ่มขึ้นเกินกว่า 15% แล้ว โดยในอนาคต Wikimedia ก็เตรียมเพิ่มระบบ VisualEditor ให้ใช้งานได้ง่ายเหมือนเวอร์ชันบนพีซีด้วยเช่นกัน

ที่มา - The Next Web

Tags:
Node Thumbnail

สารานุกรมที่ใครๆ ก็แก้ไขได้แบบวิกิพีเดียนั้นมีปัญหาเรื่อง edit war หรือคนที่เข้ามาแก้เนื้อหาบทความให้เป็นไปในทิศทางที่ตัวเองต้องการ และมีอีกฝ่ายมาแก้กลับ (หรือแก้ไปในทางตรงข้าม) แล้วแก้กลับไปกลับมาเรื่อยๆ ไม่รู้จักจบสิ้น

ทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยอ๊อกซฟอร์ดได้จัดอันดับบทความที่มีปัญหา edit war ในวิกิพีเดียภาษาต่างๆ 10 ภาษา (ไม่มีไทย) เพื่อศึกษารูปแบบและพฤติกรรมของ edit war

สำหรับวิกิพีเดียภาคภาษาอังกฤษ 10 บทความแรกที่มีปัญหา edit war เยอะที่สุดได้แก่

Pages