โครงการ Deno รันไทม์ JavaScript/TypeScript ที่เขียนด้วยภาษา Rust ของผู้สร้าง Node.js เปิดตัวเวอร์ชัน 1.0 ไปเมื่อเดือนพฤษภาคม

ตอนนี้ Deno เดินทางมาถึงเวอร์ชัน 1.5 โดยปรับปรุงทั้งเรื่องฟีเจอร์และประสิทธิภาพอย่างรวดเร็ว ของใหม่ในเวอร์ชันนี้คือ Deno เปลี่ยนมาใช้คอมไพเลอร์ชื่อ swc ที่เขียนด้วยภาษา Rust เช่นกัน ทำให้ประสิทธิภาพตอนเช็คชนิดของตัวแปร (type-check) เพิ่มขึ้น 3 เท่า (หรือ 15 เท่าถ้าระบุว่าไม่ต้องเช็คเลย)

ในฝั่งของขนาดโค้ด ทีม Deno ปรับวิธีการจัดการไฟล์ bundle ใหม่ ให้ลดขนาดโค้ดลงได้มาก บาง bundle อาจมีขนาดลดลงได้ถึง 35%

Firefox ออกเวอร์ชัน 83 โดยถือเป็นรุ่นที่มีของใหม่หลายอย่าง ฟีเจอร์สำคัญคือการอัพเกรดเอนจินจาวาสคริปต์ SpiderMonkey ครั้งใหญ่ อัพเดตตัวนี้มีชื่อว่า Warp (หรือ WarpBuilder) เป็นการปรับปรุงกระบวนการทำงานของคอมไพเลอร์ just-in-time (JIT) ใหม่ ผลที่ได้คือประสิทธิภาพดีขึ้น 20% ในการโหลดหน้าเว็บ Google Docs, เฉลี่ยแล้ว 15%, ตอบสนองดีขึ้น 12% และใช้หน่วยความจำน้อยลง 8% โดยเฉลี่ย (รายละเอียดเรื่อง Warp สำหรับผู้สนใจ)

Next.js เฟรมเวิร์คเว็บ React แบบ server side render (SSR) ออกเวอร์ชั่น 10.0 โดยมีฟีเจอร์ใหม่เพิ่มขึ้นหลายอย่าง เช่น

โครงการ ReactJS ประกาศออกเวอร์ชั่น 17 ที่ระบุชัดว่าไม่มีฟีเจอร์ใหม่ แต่เป็นการปรับโครงสร้างเพื่อรองรับการอัพเกรดทีละส่วน และฟีเจอร์ใหม่ทั้งหมดถูกดันออกไปใน ReactJS 18

เดิมแอปที่พัฒนาด้วย ReactJS จะต้องอัพเกรดตัวเฟรมเวิร์คพร้อมกันทั้งแอป แต่หลายครั้งโค้ดบางส่วนไม่ได้พัฒนามานานทำให้ไม่สามารถอัพเกรดได้ ใน ReactJS 17 จะเปิดทางให้แอปสามารถดาวน์โหลด React เวอร์ชั่นเก่าขึ้นมาใช้งานบางส่วนได้ ทาง React เตรียมแอปสาธิตเอาไว้ โดยสามารถรัน React JS 17.0 ในแอปหลัก และรัน ReactJS 16.8 หรือเก่ากว่านั้นในบาง component ได้

AWS โอเพนซอร์สโครงการ Diagram Maker ไลบรารีจาวาสคริปต์สำหรับสร้างตัววาดแผนภาพ ที่แอปพลิเคชั่นจำนวนมากก็ต้องใช้งานกันอยู่แล้ว โดย AWS ระบุว่าไลบรารีที่มีอยู่เดิมไม่เหมาะกับงาน IoT เนื่องจากไลบรารีบางตัวก็เป็นระดับล่างเกินไปหรือบางตัวมี API ระดับสูงก็อินทิเกรดกับแอปพลิเคชั่นได้ยาก

Diagram Maker ของ AWS มีฟีเจอร์มาให้ในตัวค่อนข้างครบ ได้แก่

เก็บตกข่าวความเคลื่อนไหวฝั่ง React Native นะครับ ตัวโครงการ React Native ที่พัฒนาโดย Facebook รองรับเพียงแค่ 2 แพลตฟอร์มมือถือคือ Android และ iOS

แต่เมื่อปีที่แล้ว ไมโครซอฟท์อาสาเข้ามาทำ React Native for Windows โดยรองรับทั้งการสร้างแอพแบบ WPF และ UWP

Vue.js เฟรมเวิร์คจาวาสคริปต์ยอดนิยมอีกตัวประกาศออกรุ่น 3.0 One Piece หลังจากพัฒนามานานถึงสองปี มีการปรับปรุงตามข้อเสนอทั้งหมด 37 รายการ นักพัฒนาที่เกี่ยวข้องรวม 99 คน

โครงสร้างภายในของ Vue 3.0 ถูกแตกออกเป็นโมดูลย่อยๆ จำนวนมากเพื่อให้ระยะเวลาโหลดน้อยลงและการดูแลง่ายขึ้น รวมถึงการใช้ API ระดับล่างสำหรับงานเฉพาะทางก็ทำได้แล้วในเวอร์ชั่นนี้

จุดเด่นคือประสิทธิภาพการรัน Vue ดีขึ้นทุกกรณีเทียบกับ Vue 2 และการใช้แรมก็ลดลงเหลือครึ่งเดียวเท่านั้น

Moment.js ไลบรารีแสดงวันและเวลาในภาษาจาวาสคริปต์ที่ได้รับความนิยมสูง (ดาวบน GitHub มากกว่า 44,000 ดาว และยอดดาวน์โหลดสัปดาห์ละ 12 ล้านครั้ง) ประกาศหยุดพัฒนาโดยระบุเหตุผลว่าโครงสร้างเดิมไม่เหมาะกับนักพัฒนาใหม่ และตัวจาวาสคริปต์เองก็มีออปเจก์ Intl เพื่อรองรับวิธีการแสดงวันและเวลาแล้ว แต่ Moment.js ไม่รองรับ

กระบวนการหยุดพัฒนาของ Moment.js จะแก้ไขช่องโหว่ร้ายแรงต่อไป และจะเพิ่ม timezone ใหม่ๆ ตามฐานข้อมูลของ IANA แต่จะไม่มีการเพิ่มฟีเจอร์ใดๆ รวมถึงไม่มีการแก้ไขพฤติกรรมแปลกๆ (quirk) และไม่มีการออกเวอร์ชั่น 3 อีก

ทาง Moment.js แนะนำไลบรารีทดแทนหลายตัว ได้แก่

Josh Larson วิศวกร Vox Media สร้างเฟรมเวิร์ค Flareact เป็นเฟรมเวิร์คทดลองที่ได้รับแรงบันดาลใจมาจาก Next.js เพื่อให้แอปพลิเคชั่นแบบ React สามารถเรนเดอร์ด้วย Cloudflare Workers ได้

ปกติแล้ว React ออกแบบสำหรับสร้างแอปพลิเคชั่นที่เรนเดอร์ฝั่งเบราว์เซอร์ทั้งหมด หลายครั้งประสิทธิภาพบนเบราว์เซอร์ไม่ดีนัก และบริการหลายตัวที่ต้องการอ่าน HTML โดยไม่สามารถเรนเดอร์ React ได้ก็จะได้ข้อมูลไม่ครบ การทำ server side rendering (SSR) จึงเป็นฟีเจอร์สำคัญที่หลายเว็บใช้งานกัน เช่น Next.js ที่ได้รับความนิยมสูง

Bootstrap เฟรมเวิร์คสำหรับเขียนเว็บชื่อดัง ประกาศออกเวอร์ชัน 5.0 Alpha 1 มีการเปลี่ยนแปลงสำคัญคือเลิกใช้เฟรมเวิร์ค jQuery ที่ใช้มายาวนาน เปลี่ยนมาใช้โค้ด JavaScript ปกติแทน ด้วยเหตุผลว่าฟีเจอร์ของ JavaScript และเบราว์เซอร์รุ่นใหม่ๆ สามารถทดแทน jQuery ได้แล้ว

ผลของการเลิกใช้ JQuery ช่วยให้ขนาดไฟล์เว็บที่สร้างด้วย Bootstrap เล็กลง และเว็บเพจโหลดได้เร็วขึ้น ทีมงาน Bootstrap บอกว่ายังต้องปรับปรุงแก้ไขการแสดงผลอีกหลายจุดหลังถอด jQuery ออกไป ซึ่งก็จะค่อยๆ แก้ไขในรุ่นทดสอบถัดๆ ไป

Bootstrap 5 ยังเลิกซัพพอร์ต Internet Explorer แล้ว ทำให้เรียกใช้ฟีเจอร์เว็บใหม่ๆ ได้ เช่น CSS custom properties

JetBrains ผู้พัฒนา IDE และสร้างภาษา Kotlin เปิดเผยผลสำรวจ The State of Developer Ecosystem ประจำปี 2020 ซึ่งเป็นการรายงานปีที่ 4 จากการสอบถามนักพัฒนา 19,696 คน ใน 18 ประเทศ มีประเด็นที่น่าสนใจดังนี้

• Python แซง Java ในแง่ภาษาที่มีการใช้งานในช่วง 12 เดือน แต่ถ้าวัดภาษาหลักที่ใช้งาน Java ยังสูงกว่า
• JavaScript ยังเป็นภาษาอันดับหนึ่งที่มีการใช้งาน (70% ของผู้ตอบแบบสำรวจ)
• Go, Kotlin และ Python เป็น 3 อันดับภาษา ที่นักพัฒนามีแผนจะใช้งานในอนาคตมากที่สุด

ทีมงานซอฟต์แวร์ของ SpaceX ตั้งกระทู้ตอบคำถามบน Reddit ให้คนทั่วไปตั้งคำถามใดๆ ก็ได้ ทำให้ทีมงานมีโอกาสเปิดเผยข้อมูลเพิ่มเติม โดยประเด็นที่สำคัญคือหน้าจอสัมผัสของยาน Dragon นั้นรันอยู่บน Chromium โดยมีไลบรารีจาวาสคริปต์แบบ reactive ที่พัฒนาขึ้นเองเป็นการภายใน โดยหน้าจอนี้ไม่เกี่ยวอะไรกับหน้าจอรถของ Tesla

ทีมงานยืนยันว่าหน้าจอบนยานไม่ได้มีอะไรเกี่ยวข้องกับเกมจำลองการเชื่อมต่อแคปซูลเข้ากับสถานีอวกาศนานาชาติ แม้จะพัฒนาโดยทีมงานเดียวกันแต่ก็เป็นโปรเจคทำเอาสนุกของทีมงานบางคนและสุดท้ายบริษัทตัดสินใจพัฒนาต่อเปิดให้คนทั่วไปเข้ามาเล่น

Ryan Dahl ผู้เริ่มโครงการ Nodejs เมื่อปี 2009 และออกจากโครงการไปเมื่อปี 2012 กลับมาพัฒนาโครงการ Deno ที่เป็นรันไทม์สำหรับรันจาวาสคริปต์นอกเบราว์เซอร์เหมือนกัน แต่พัฒนาขึ้นด้วยแนวคิดที่ต่างออกไป โดยเลือกใช้ภาษา Rust ในการพัฒนา และสร้างโครงการ rust_v8 สำหรับนำเอาเอนจิน V8 มาใช้งาน และตอนนี้ Deno ก็ออกเวอร์ชั่น 1.0 พร้อมสำหรับการใช้งานจริงแล้ว

ฟีเจอร์สำคัญของ Deno ได้แก่

โมดูล is-promise เป็นโมดูลง่ายๆ บน npm ที่ใช้ตรวจสอบว่าออปเจกต์ใดเป็น Promise บ้าง โดยตัวโมดูลเองมีความยาวเพียง 5 บรรทัดเท่านั้น (โค้ดอยู่ในภาพ) แต่การอัพเดตครั้งล่าสุดในเวอร์ชั่น 2.2.0 กลับทำให้โมดูลจำนวนมากไม่ทำงาน

ความผิดพลาดเกิดจากความพยายามซัพพอร์ต ES module แต่คอนฟิกที่ใส่มากลับไม่สมบูรณ์ ทำให้คำสั่งสำคัญๆ เช่น create-react-app หรือ firebase-tools ติดตั้งใหม่ไม่ได้

แพ็กเกจที่ติดตั้งไปก่อนแล้วยังคงทำงานได้ และคำแนะนำแรกๆ หลังมีปัญหานี้คือให้ย้อนกลับไปใช้เวอร์ชั่น 2.1.0 ส่วนตอนนี้ทาง is-promise ออกเวอร์ชั่น 2.2.1 ที่แก้ปัญหาแล้ว

Wikipedia ถือกำเนิดมาตั้งแต่ปี 2001 โดยใช้ซอฟต์แวร์ MediaWiki ที่เขียนขึ้นในยุคนั้น ซึ่งปัจจุบันก็มีหลายส่วนที่เริ่มล้าสมัยแล้ว

มูลนิธิ Wikimedia Foundation ในฐานะผู้ดูแลโครงการ Wikipedia จึงพยายาม "ยกเครื่อง" ซอฟต์แวร์ MediaWiki ให้ทันสมัยขึ้น หนึ่งในแผนการคือเปลี่ยนมาใช้เฟรมเวิร์คจาวาสคริปต์ตัวใหม่ๆ แทน jQuery ที่ใช้มานาน และเฟรมเวิร์คของตัวเองที่ชื่อ OOUI

คณะทำงานมีเกณฑ์การคัดเลือกเฟรมเวิร์คหลายข้อ เช่น ต้องนิยาม UI แบบ declarative, ตัว UI ต้องอัพเดตแบบ reactive (ตามการป้อนข้อมูลของผู้ใช้), เป็นโครงการโอเพนซอร์สที่มีชุมชนเหนียวแน่น, ประสิทธิภาพสูง, ยืดหยุ่นต่อการใช้งานหลายสถานการณ์

เฟซบุ๊กเปิดซอร์สโครงการ Rome ชุดเครื่องมือพัฒนาจาวาสคริปต์ โดยรวมเอาทั้ง compiler, linter, formatter, bundler, และเฟรมเวิร์คทดสอบโค้ดในชุดเดียวกัน

จุดพิเศษของโครงการ Rome คือการตั้งเป้าว่าชุดเครื่องมือทั้งหมดจะสมบูรณ์ในตัวเอง ไม่ต้องใช้ dependency ภายนอกอีก ตัวโครงการเองใช้ compiler ในโครงการมา compile ตัวเอง ขณะที่การพัฒนาทั้งหมดใช้ภาษา TypeScript

โครงการพัฒนาโดยทีม React Native และตอนนี้ยังอยู่ในระดับทดลองเท่านั้นยังไม่มีไบนารีออกมาให้ดาวน์โหลด แต่ทางเฟซบุ๊กระบุว่าโครงการนี้จะพัฒนาร่วมกับภายนอกอย่างชัดเจน การสื่อสารในโครงการจะใช้ GitHub, Discord, และ Twitter ไม่มีช่องทางสื่อสารหลังบ้าน

Node.js ออกเวอร์ชัน 13.0 (และออกรุ่นแก้บั๊ก 13.0.1 ตามมาในวันถัดมา) ถือเป็นเวอร์ชันแรกของ Node.js สาย 13.x

ระบบการออกรุ่นของ Node.js ในปัจจุบันคือออกเวอร์ชันใหญ่ทุก 6 เดือน โดยแบ่งเป็นรุ่นเลขคี่ (ไม่เสถียร) และรุ่นเลขคู่ (เสถียร) และมีเงื่อนไขว่าเมื่อออกรุ่นเลขคี่แล้ว จะปรับเวอร์ชันของรุ่นเลขคู่เป็นรุ่นซัพพอร์ตระยะยาว (LTS) ทันที และเลื่อนรุ่น LTS สองรุ่นก่อนหน้าเป็นสถานะ Maintenance

การออก Node.js 13.0 จึงมีผลทำให้ Node.js 12 มีสถานะเป็น LTS (เริ่มนับที่ 12.13.0) และส่งผลให้ Node.js 8 LTS เข้าสถานะ Maintenance

ณ ปัจจุบัน เราจึงมี Node.js ที่เป็น LTS ทั้งหมด 3 รุ่นคือ

กูเกิลประกาศบริจาคโครงการ AMP (Accelerated Mobile Page) เข้าเป็นส่วนหนึ่งของมูลนิธิ OpenJS Foundation เพื่อให้เป็นโครงการโอเพนซอร์สอิสระ ไม่ขึ้นกับกูเกิลอีกต่อไป

OpenJS Foundation เป็นโครงการลูกของมูลนิธิ Linux Foundation โดยมีซอฟต์แวร์โอเพนซอร์สสาย JavaScript อยู่ในสังกัดทั้งหมด 32 ตัว ที่ดังๆ ก็อย่างเช่น Dojo, jQuery, Node.js เป็นต้น

กูเกิลอธิบายว่าโครงการ AMP เปิดเป็นโอเพนซอร์สแต่แรกอยู่แล้ว ตลอด 4 ปีที่ผ่านมาก็มีนักพัฒนาเกือบ 1,000 รายเข้ามาช่วยพัฒนา และตอนนี้ก็ได้เวลาที่ AMP จะหาโมเดลโครงสร้างองค์กรที่เปิดกว้างมากขึ้น ไม่ขึ้นกับกูเกิลเพียงรายเดียว ซึ่ง OpenJS Foundation ก็เป็นตัวเลือกที่เหมาะสมที่สุด

เฟซบุ๊กประกาศเปิดซอร์สโครงการ Hermes JS Engine เอนจินจาวาสคริปต์สำหรับรันโค้ดบนโทรศัพท์มือถือ โดยเฉพาะแอนดรอยด์และเฟรมเวิร์ค React Native

จุดสำคัญของ Hermes คือมันไม่ได้โหลดโค้ดจาวาสคริปต์มาคอมไพล์ขณะที่รันครั้งแรกเหมือนเอนจินอื่นๆ แต่อาศัยการคอมไพล์ไว้ล่วงหน้าเป็นไบต์โค้ด เมื่อติดตั้งแอปแล้วตัวเอนจินจึงโหลดไบต์โค้ดมารัน ทำให้กระบวนการเปิดแอปเร็วขึ้น นอกจากความเร็วในการรันครั้งแรก Hermes ยังปรับการใช้หน่วยความจำให้ประหยัดหน่วยความจำขึ้น ลดเวลาการรัน garbage collection (GC) เพื่อให้แอปตอบสนองเร็ว

เป้าหมายของ Hermes คือรองรับ ECMAScript 6 แต่ตอนนี้ยังมีบางฟีเจอร์ที่ React Native ไม่ได้ใช้จึงเลือกที่จะไม่อิมพลีเมนต์ โดยเฉพาะฟังก์ชั่น eval ที่ถูกตัดออกไป

Chrome for iOS อาจเป็น Chrome เวอร์ชันที่คนไม่ค่อยนึกถึงสักเท่าไรนัก แต่ก็มีผู้ใช้งานเป็นจำนวนไม่น้อย (สถิติของ Blognone อยู่ราว 8% ของผู้ใช้ iOS ทั้งหมด)

ด้วยข้อจำกัดของแอปเปิลเอง ทำให้ Chrome for iOS (รวมถึงเบราว์เซอร์อื่นทุกตัว) ไม่สามารถใช้เอนจิน Blink ของตัวเองได้ และต้องใช้เอนจิน WebKit ที่มากับตัวระบบปฏิบัติการแทน

อย่างไรก็ตาม ตัวไบนารี WKWebView ของแอปเปิลกลับไม่ซัพพอร์ตฟีเจอร์ Safari Remote Debugging ทำให้การทดสอบเว็บเพจบน Chrome for iOS ทำได้ยากพอสมควร (สามารถทำได้หากคอมไพล์ Chrome for iOS เองทั้งหมดจากซอร์สโค้ด แต่ก็ยุ่งยากไม่น้อย)

อาจเป็นสัญญาณที่ดีสำหรับนักพัฒนาสาย JavaScript เมื่อ Yang Guo หนึ่งในนักพัฒนาของโครงการ Node.js ประกาศออกทวิตว่ากำลังช่วย Google หาคนทำงานอยู่ โดยเป็นนักพัฒนาที่สามารถพอร์ต (port) โครงการ Node.js ลง Fuchsia ได้

รายละเอียดของทวิตระบุว่า นักพัฒนาที่ได้ตำแหน่งนี้จะได้ทำงานในตำแหน่งวิศวกรซอฟต์แวร์ที่ Google ประจำสำนักงานเมืองมิวนิค ประเทศเยอรมนี และจะต้องทำงานในสถานที่จริงเท่านั้น โดยจะต้องมีประสบการณ์ในการพัฒนา Node.js ส่วนแกนที่สำคัญ (core), C++ และ C++ toolchain ด้วย

ตำรวจญี่ปุ่นในเมือง Kariya ได้เข้าจับกุมเด็กนักเรียนหญิงวัย 13 ปีในคดีอาชญากรรมข้อหากระจายโค้ดอันตราย หลังจากที่เธอนำลิงก์ที่ใส่โค้ด infinite loop ที่เขียนด้วย JavaScript แปะลงเว็บบอร์ด

ภายในลิงก์ที่เด็กหญิงแปะลงเว็บบอร์ดนั้น เป็นหน้าเว็บที่มีโค้ด JavaScript ที่เขียนแบบ infinite loop ที่จะส่ง alert เป็น kaomoji พร้อมข้อความที่แปลว่า “ไม่มีประโยชน์ที่จะปิดหลาย ๆ ครั้ง” ออกมาเรื่อย ๆ ซึ่งทุก ๆ ครั้งที่คลิก OK ข้อความจะไม่หายไปแต่จะปรากฏข้อความใหม่ขึ้นมาเรื่อย ๆ แต่เบราว์เซอร์รุ่นใหม่ ๆ ได้ป้องกันเหตุการณ์เหล่านี้ไว้แล้ว อย่างเช่น Edge สามารถติ๊กสั่งห้ามเว็บไซต์แสดง alert อีก หรือ Chrome, Safari ที่แม้จะมี alert แสดงออกมาก็กดปิดแท็บได้

กูเกิลปล่อยโครงการย่อยสำหรับ TensorFlow บนภาษาอื่นๆ เพิ่มเติมในงาน TensorFlow Dev Summit ปีนี้ โดยอัพเดต TensorFlowJS เป็นรุ่น 1.0 พร้อมใช้งานแล้ว

TensorFlowJS มาพร้อมกับเมเดลพร้อมใช้ 5 โมเดล ได้แก่

• MobileNet จัดหมวดหมู่ภาพ
• PoseNet จับท่าทางคน
• CocoSSD ตรวจจับวัตถุในภาพ
• Speech command จับคำสั่งจากเสียง 1 วินาที
• KNN Classifier จัดหมวดหมู่ข้อมูลแบบ k-nearnest

ดาวน์โหลด TensorFlowJS ได้จาก GitHub: tensorflow/tfjs-core

กูเกิลปรับนโยบายความปลอดภัยของการใช้งานบัญชี Google Account โดยบังคับว่าเบราว์เซอร์ต้องเปิดใช้งาน JavaScript ตอนล็อกอินเสมอ

เหตุผลของกูเกิลเป็นเรื่องความปลอดภัย โดยระบบตรวจสอบความเสี่ยงขณะยืนยันตัวตนของกูเกิล จำเป็นต้องใช้ JavaScript ในการทำงาน กรณีของคนส่วนใหญ่คงไม่มีปัญหาและไม่ต้องเปลี่ยนแปลงอะไร แต่กูเกิลก็ให้ข้อมูลว่ามีผู้ใช้ประมาณ 0.1% ที่ปิด JavaScript ในเบราว์เซอร์

นักพัฒนาโมดูลย่อยของโครงการ ESLint ถูกขโมยบัญชีใน npm แล้วฝังโค้ดเข้าไป กระทบ eslint-scope และ eslint-config-eslint ทำให้นักพัฒนารายอื่นๆ ที่ดาวน์โหลดโมดูลนี้ระหว่างวันที่ 11-12 ที่ผ่านมาได้รับโค้ดที่เป็นมัลแวร์ไป

ตัวโค้ดจะดาวน์โหลดโคดจาก pastebin มาอีกทีหนึ่งแล้วรันโค้ดตามนั้นทันที

ตอนนี้คาดว่ามีนักพัฒนาดาวน์โหลดโค้ดในช่วงเวลาดังกล่าวไปประมาณ 4,500 ราย ใครที่ใช้ ESLint ควรตรวจสอบว่าใช้โมดูลย่อยทั้งสองอยู่หรือไม่ และดาวน์เกรดโมดูลลงระหว่างรอทางโครงการปล่อยโมดูลเวอร์ชั่นใหม่ที่ลบโค้ดอันตรายออกแล้ว

ที่มา - Bleeping Computer