IBM ร่วมกับเมอส์ก บริษัทขนส่งสินค้าทางเรือ และกรมศุลกากรของไทย สร้างแพลตฟอร์ม "เทรดเลนส์" นำบล็อคเชนเข้ามาจัดการระบบขนส่งสินค้าทางเรือ เริ่มนำร่องโครงการที่ท่าเรือแหลมฉบัง

"เทรดเลนส์" คือ แพลตฟอร์มดิจิทัลติดตามการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศทางเรือให้มีความแม่นยำ แลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างผู้ใช้แพลตฟอร์มได้แบบ near real time ลดการใช้เอกสาร และลดขั้นตอนให้รวบรัดยิ่งขึ้น เจ้าหน้าที่กรมศุลกากรจะทราบข้อมูลการส่งสินค้าเกือบจะในทันทีที่ตู้สินค้าออกจากท่าเรือต้นทาง ทำให้เจ้าหน้าที่มีเวลาในการเตรียมรับมือกับสินค้าที่กำลังจะมาถึง ทำให้การตรวจสอบสินค้าผิดกฎหมายและสินค้าเลี่ยงภาษีเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

นายชูชัย อุดมโภชน์ ที่ปรึกษาด้านการพัฒนาระบบสิทธิประโยชน์ศุลกากร ระบุว่า วันหนึ่งๆ ท่าเรือต้องรับสินค้าเป็นหลักหมื่นตู้คอนเทนเนอร์ แต่เดิมกว่าเจ้าหน้าที่ที่ท่าเรือปลายทางผู้รับสินค้าจะรู้ข้อมูลสินค้าที่เข้ามาถึงก่อนเพียง 48 ชั่วโมง ระบบใหม่จะช่วยให้เจ้าหน้าที่รู้ก่อนตั้งแต่เรือออกจากท่า ได้ข้อมูลสินค้าของตู้คอนเทนเนอร์ต่างๆ มากขึ้น ตู้ไหนมากับเรืออะไร เอาข้อมูลมาวิเคราะห์หาว่ามีสินค้าต้องห้ามหรือต้องขออนุญาตหรือไม่ ทำให้การปล่อยสินค้าสะดวกรวดเร็ว และเพิ่มความโปร่งใสในการจัดเก็บภาษีสินค้าได้

ปฐมา จันทรักษ์ รองประธานด้านการขยายธุรกิจในกลุ่มประเทศอินโดจีน และกรรมการผู้จัดการ​ไอบีเอ็ม ประเทศไทยระบุว่า การขนส่งสินค้ามีโจทย์ที่บล็อคเชนสามารถเข้ามาแก้ปัญหาได้หลายอย่าง เพราะมีกระบวนการและข้อมูลมาก ในการดูสินค้าแต่ละท่าเรือ ต้องดูว่าสินค้าไปอยู่ที่ท่าไหน คอนเทนเนอร์ตัวไหน เรือลำไหน และในคอนเทนเนอร์ก็ไม่ได้มีสินค้าเพียงชนิดเดียว โดจทย์สำคัญคือ ทำอย่างไรให้โลจิสติกส์ภายในให้เชื่อมต่อกับท่าเรือต่างๆ ได้ และทำอย่างไรไม่เกิดสินค้าสูญหาย

ข้อมูลจากการแถลงของ IBM ระบุว่า ในแต่ละปีสินค้ามูลค่ากว่า 4 แสนล้านบาทถูกขนส่งระหว่างประเทศ โดย 80% ของสินค้าส่งผ่านทางเรือ ต้องผ่านเอกสารและขั้นตอนต่างๆ มากมาย สร้างความไม่แน่นนอนของความถูกต้องของข้อมูล ก่อห้เกิดความล่าช้าหรือการหยุดชะงักในขั้นตอนการตรวจสอบสินค้าได้