Tags:
Node Thumbnail

สมัยก่อน ถ้าอยากจะเปิดโลกฟังเพลงกระแสใหม่ๆ อาจต้องฟังรายการ ซอนนี่แอนด์นอร์ คลื่นแฟต 104.5 หรือใหม่หน่อยก็เข้ากรุ๊ปแชร์เพลง ซึ่งส่วนใหญ่จะแปะลิงก์เพลงบนยูทูบ, SoundCloud แลกกันฟัง

ตอนนี้เรามาถึงยุค Music Streaming เป็นใหญ่ ฟังก์ชั่นแนะนำเพลงที่ตรงจริตผู้ฟังอย่าง Discover Weekly ของ Spotify (หรือแท็บ For You ใน Apple Music) ก็เริ่มมีบทบาทกับนักฟังที่ชอบเปิดโลกตัวเองอยู่เสมอๆ และวันนี้มีเรื่องราวเผยไต๋ของ Spotify จาก QZ มาเล่าสู่กันฟังครับ ว่าระบบเลือกเพลงเด็ดรายสัปดาห์ เขาทำงานกันอย่างไร

ที่มา - QZ

ในบทความ The magic that makes Spotify’s Discover Weekly playlists so damn good เล่าถึงระบบ Discover Weekly ใน Spotify ที่จะเลือกเพลง 30 เพลงให้ผู้ใช้ทุกวันจันทร์ทำอย่างไร ในเมื่อทั้งโลกนี้มีเพลงเป็นล้านๆ ที่เกิดมาชีวิตหนึ่งก็คงฟังไม่หมด แล้วมีเหตุผลกลใดบ้างถึงเลือกเพลงเหล่านี้ให้ผู้ใช้ฟัง แถมยังถูกใจเสียด้วย แล้วผู้ใช้มีกว่า 75 ล้านคน จะเลือกเพลงให้ถูกใจทุกคนพร้อมกันในวันจันทร์ เขาทำได้อย่างไร?

alt="upic.me"

ฟังก์ชั่น Discover Weekly เพิ่งมีแบบเงียบๆ เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา ถึงวันนี้มีตัวเลขการฟังเพลงจากเพลย์ลิสต์นี้แล้วกว่า 1.7 พันล้านครั้ง (ตามตัวเลขของบริษัทฯ) จนมีอยู่วันหนึ่งฟังก์ชั่นนี้ขัดข้อง ก็มีคนถึงขั้นทวีตบ่นเลยทีเดียว

เพลย์ลิสต์+รสนิยม

กลเม็ดของ Spotify อยู่ที่การศึกษาพฤติกรรมผู้ใช้ที่สร้างกว่า 2 พันล้านเพลย์ลิสต์ในระบบ ซึ่งเพลย์ลิสต์แต่ละอันก็พอจะเดาทางรสนิยมและความหลงใหลในดนตรีบางแนวของแต่ละผู้ใช้ได้ รวมถึงให้น้ำหนักความสำคัญกับเพลย์ลิสต์ของผู้ใช้ที่หรือ music curator ที่มีผู้ติดตามมากๆ มาประกอบ

alt="upic.me"

ผนวกกับอีกสิ่งที่ซับซ้อนกว่านั้น Spotify ได้จัดกลุ่มผู้ใช้ตามแนวเพลงและแนวย่อย (micro-genre) ซึ่งเป็นเทคโนโลยีของ Echo Nest (ที่เพิ่งซื้อเข้ามาเมื่อปี 2014) ที่เป็นบอทคอยตามอ่านเรื่องราวแนวดนตรีใหม่ๆ ตามเว็บไซต์เพลง และวิเคราะห์ว่าศิลปินรายใดเข้าข่ายแนวดนตรีแนวไหนบ้าง

เมื่อสองสิ่งนี้ผนวกรวมกันก็จะทำงานเป็นอัลกอริธึมให้ Spotify เลือกเพลงออกมาได้ ทำงานคล้ายๆ Amazon ที่จะบอกท้ายเพจของสินค้าแต่ละชิ้นว่า "ผู้ใช้ที่ซื้อสินค้านี้ไปจะซื้ออะไรอีกติดมือไปด้วย" ซึ่งข้อมูลมหึมาเหล่านี้ Spotify ใช้ Kafka ซึ่งเป็นโอเพ่นซอร์ซช่วยดูแลแบบเรียลไทม์

ลองดูแผนภาพนี้ครับ คือเอาเพลงที่คุณฟังและเซฟเก็บมาประมวลรสนิยม และหาเพลงเทียบเคียงจากเพลย์ลิสต์อื่นทั่วระบบ มาจัดเรียงออกมาเป็น Discover Weekly นั่นเอง

alt="upic.me"

เรื่องราวถลำลึกลงไปถึงเรื่องของ big data ที่มีคนสอนให้ระบบเรียนรู้แพทเทิร์นของข้อมูล ซึ่งเป็นผลงานของ Sander Dieleman อดีตนักศึกษาฝึกงานที่ Spotify ปัจจุบันเป็น reseach scientist ให้กับบริษัท DeepMind ที่ทำงานด้าน AI ของกูเกิล

alt="upic.me"

อันนี้คือภาพผังข้อมูลของผู้เขียนบทความนี้ใน QZ ที่ระบบกรองมาว่ารสนิยมการฟังเพลงเป็นแบบไหน มีบางเพลงแปลกแยกออกไปเพราะอาจเปิดฟังด้วยเหตุผลอื่น เช่นเปิดให้ลูกฟัง /มี Passion Pit กับ Jose Gonzalez นะครับที่ฟังเหมือนผม

มีการเล่าโยงไปถึงการเรียนรู้นิสัยหรือรสนิยมแต่ละคนผ่าน Discover Weekly นี้ด้วย และปิดท้ายบทความด้วยวิธีแฮกฟังก์ชั่นนี้ให้ทำงานได้ตรงใจมากขึ้น ด้วยการสร้างเพลย์ลิสต์เฉพาะเพลงที่คุณชอบ เพื่อให้ระบบได้เรียนรู้, กดข้ามเพลงที่คุณไม่ชอบ, ค้นหาศิลปินใหม่ๆ และคุ้ย discography พวกเขามาฟัง ระบบก็จะเรียนรู้และเลือกเพลงดังๆ ของศิลปินรายนี้ และให้เวลาระบบเรียนรู้สักนิด ฯลฯ

Get latest news from Blognone

Comments

By: peacedev
AndroidUbuntuWindows
on 27 December 2015 - 09:04 #871398

เจ๋งอ่ะ

By: panurat2000
ContributorSymbianUbuntuIn Love
on 27 December 2015 - 09:22 #871402
panurat2000's picture

เพิ่งมีแบบเงียบๆ เมื่อเดินมิถุนายนที่ผ่านมา

เมื่อเดิน => เมื่อเดือน

By: tana
ContributorSymbianWindows
on 27 December 2015 - 09:33 #871404
tana's picture

อธิบายซะอยากกลับไปสมัครอีกครั้ง (ตอนนี้ย้ายมา JOOX )

By: ltthckr
iPhoneAndroidWindows
on 27 December 2015 - 18:14 #871436 Reply to:871404

ผมใช้ JOOX เวลากดแชร์ลงเฟส เพลงสะดุด
ออกไปใช้แอพอื่น เครื่องค้าง เพลงเงียบ แอพเปิดใหม่
เป็นเปล่าครับ

By: tana
ContributorSymbianWindows
on 27 December 2015 - 19:10 #871438 Reply to:871436
tana's picture

เพิ่งลองเมื่อกี้ ...เป็นเหมือนกันเลยครับ

By: qweret
AndroidWindowsIn Love
on 28 December 2015 - 01:21 #871455 Reply to:871436
qweret's picture

เป็นเหมือนกัน

By: tom1491
Android
on 27 December 2015 - 13:37 #871420

มิน่าละ ฟังเพลย์ลิสต์ไหนก็โดนใจไปเสียหมด

ดีจริงๆ

By: tontpong
Contributor
on 28 December 2015 - 01:14 #871454

แปลและเรียบเรียงได้กระชับและเข้าใจง่ายดี, ชอบๆๆ :) .. แต่ช่วงที่เอ่ยถึง amazon กับ Kafka, อยากให้เอ่ยถึง NLP แถมไว้ด้วยอีกอย่าง

อิงจากช่วงนี้ของบทความต้นทาง.. Their approaches include collaborative filtering, most commonly seen in Amazon’s “customers who bought this item also bought…” feature, and natural language processing, which is how Echo Nest understands music blogs and the titles of playlists. The company uses the open-source software Kafka to manage the data in real-time.

collaborative filtering ที่เอามาใช้กับ recommendation engine อย่างที่ amazon นั้น, มีใช้กันมานานและเยอะมากแล้ว รวมถึงในไทยด้วย.. สิ่งที่ค่อนข้างเด่นกว่ารายอื่นคือการเอา NLP มาทำ semantic processing เพราะช่วยให้เข้าใจเนื้อหาจิงๆ ไม่ใช่แค่การจับคุ่ keyword จึงทำให้โดนหลอกได้ยากและผลลัพธไม่เปนขยะมากนัก, ซึ่งความสามารถด้านนี้ยังใช้กันจิงจังและได้ผลดีค่อนข้างน้อย โดยเฉพาะกับภาษาไทยนี่ยิ่งเหนได้ขัด แม้แต่กับกุเกิลเองหากค้นด้วยคำไทยจะมีผลลัพธเปนขยะเยอะกว่าเวลาค้นด้วยภาษาอังกฤษมาก :/

By: twometre
WriterAndroidWindows
on 28 December 2015 - 06:28 #871459 Reply to:871454
twometre's picture

บางศาสตร์ผมยังลงไม่ถึงเหมือนกัน ขอบคุณที่ช่วยเปิดโลกครับ :)

By: HoMm
AndroidWindows
on 28 December 2015 - 08:51 #871478
HoMm's picture

Spotify is not available in your country...

กรำไปลองสมัครมาตะกี้

By: nessuchan
iPhoneAndroidWindows
on 28 December 2015 - 10:25 #871505 Reply to:871478
nessuchan's picture

ส่วนตัว มุด VPN ไปฟิลิปปินส์ไปสมัครครับ และจ่ายด้วย Paypal ที่ใช่ที่อยู่ที่ฟิลิปปินส์ (บัตรเครดิตไทยใช้ได้ครับ) ตกอยู่ที่เดือนละ 100 นิด ๆ
ซึ่งหลังจากสมัครแล้ว จ่ายเงินแล้ว ไม่ต้องมุดฟังครับ ลอกอินปกติได้เลย (ตัวฟรีต้องมุดฟัง)

By: AlianceFreedom
Android
on 28 December 2015 - 13:37 #871539 Reply to:871505

บน PC ก็ไม่ต้องมุดหรอครับ

By: bboyearth
AndroidWindows
on 28 December 2015 - 14:55 #871557 Reply to:871505

US top 50 ฟังได้ทุกเพลงไหมครับ

By: moborarl on 28 December 2015 - 21:13 #871601 Reply to:871505

สมัคคแบบ Singapore โดยจ่ายผ่านpaypal ที่ใช้มี่อยู่ในไทยได้ไหมครับ

By: pittaya
WriterAndroidUbuntuIn Love
on 28 December 2015 - 14:42 #871553
pittaya's picture

For You ของ Apple Music นี่ห่วยมาก เลือกเพลงมาไม่ตรงจริตผมเลย


pittaya.com

By: alph501
iPhoneWindowsIn Love
on 29 December 2015 - 10:08 #871670
alph501's picture

ยอมรับเลยว่า เพลยลิสพี่แก เทพสุดแล้ว