จากที่ผมลงข่าวเรื่อง VESA ประกาศใช้มาตรฐาน Mini DisplayPort (ดูข่าวเก่า) และคุณ lew ก็ได้คอมเมนท์ถามถึงว่าตกลง HDMI มันต่างกับ DisplayPort ยังไงบ้าง ซึ่งผมเองก็สงสัยเหมือนกัน ในวันนี้ผมเลยลองรื้อๆ ข้อมูลดู และพบประเด็นที่น่าสนใจหลายๆ อย่างเหมือนกัน ผมได้พยายามสรุปเป็นข้อๆ จะได้เข้าใจง่ายๆ นะครับ แต่คิดว่าถ้าใครอยากรู้ละเอียด อ่านใน Wikipedia ก็มีเยอะครับ (HDMI, DisplayPort)

- รูปลักษณ์ของพอร์ทมีรูปแบบและขนาดที่ใกล้เคียงกันมาก แต่ DisplayPort จะมีหัวล็อก เวลาจะดึงจะต้องกดด้านบนของหัวต่อก่อนถึงจะดึงออก ในขณะที่ HDMI ดึงได้เลย
- HDMI มี 19 พิน ในขณะที่ DisplayPort มี 20 พิน
- การส่งข้อมูล HDMI ส่งข้อมูล 3 ช่องทาง แบ่งเป็นสีแดง เขียว น้ำเงิน โดยมีอีกหนึ่งช่องสัญญาณเป็นสัญญาณนาฬิกา มีความถี่ 340 MHz ในขณะที่ช่องสัญญาณของ DisplayPort มี 4 ช่องสัญญาณ แต่ข้อมูลทั้งหมดจะถูกส่งเป็น packet ดังนั้นการจะใช้กี่ช่องสัญญาณขึ้นอยู่กับความละเอียดของหน้าจอ หรือข้อมูลอื่นๆ ที่ต้องส่ง โดยแต่ละช่องสัญญาณมีการควบคุมสัญญาณนาฬิกาแยกกันเลย และแล้วแต่ว่าจะใช้ความถี่เท่าไหร่
- แบนด์วิดท์สูงสุดของข้อมูล HDMI อยู่ที่ 10.2 Gbit/s ในขณะที่ DisplayPort มี 8.64 Gbit/s ทั้งนี้ไม่รวมข้อมูลที่ส่งเป็นอนาล็อกผ่านพอร์ท auxiliary ที่ทั้งสองมาตรฐานก็มีทั้งคู่
- ทั้ง HDMI และ DisplayPort สามารถพูดคุยกับอุปกรณ์จอภาพเพื่อหาความละเอียดของจอภาพที่เหมาะสมได้ แต่ใช้โปรโตคอลต่างกัน
- พอร์ท auxiliary ของ HDMI เป็นแบบทางเดียว สามารถใช้ส่งข้อมูลอนาล็อกอื่นๆ เช่นลำโพงได้ ในขณะที่ auxiliary ของ DisplayPort เป็นแบบสองทิศทาง สามารถใช้กับอุปกรณ์ที่ส่งข้อมูลกลับอย่างไมโครโฟน หรือเว็บแคมได้ด้วย
- ด้วยการที่ auxiliary ของ DisplayPort เป็นสองทิศทาง ทำให้สามารถบรรจุ USB เข้าไปใน DisplayPort ได้ จึงสามารถทำให้จอเป็น USB hub ได้ โดยใช้สาย DisplayPort อันเดียว
- DisplayPort สามารถปรับให้ส่งข้อมูลแบบ LVDS ซึ่งเป็นอินเตอร์เฟซที่คอนโทรเลอร์ในจอภาพ (display) ใช้พูดคุยกับตัวจอ (panel) กล่าวคือ DisplayPort สามารถทำให้จอภาพเล็กและถูกลงได้ เพราะไม่ต้องมีวงจรแปลงสัญญาณอีก สามารถควบคุมจอ (panel) ได้โดยตรง
- HDMI มีการอิมพลีเมนต์การควบคุมอุปกรณ์ A/V ข้ามกันได้แล้วเรียบร้อย (ใช้รีโมตทีวีควบคุมดีวีดีได้) แต่ DisplayPort มีขีดความสามารถที่จะทำได้ แต่ยังไม่ได้ทำ
- DisplayPort ใช้ไฟน้อยกว่า
- ทั้ง HDMI และ DisplayPort มี DRM ทั้งคู่ โดยใช้ชื่อว่า HDCP และ DPCP ตามลำดับ อย่างไรก็ตาม DisplayPort เวอร์ชัน 1.1 ขึ้นไปจะรองรับ HDCP ด้วย
- ความยาวสายทั้งคู่สูงสุดที่ประมาณ 15 เมตร แต่ถ้าให้ได้ความสามารถสูงสุด HDMI ต้องไม่ยาวกว่า 5 เมตร และ DisplayPort ต้องไม่ยาวกว่า 3 เมตร
- มาตรฐาน DisplayPort สามารถเปลี่ยนสายเป็นใยแก้วนำแสงได้ ซึ่งจะช่วยเพิ่มระยะของสายให้ไกลขึ้นได้
- HDMI รองรับมาตรฐานสี xvYCC ที่ DisplayPort ไม่รองรับ เป็นมาตรฐานสีที่มีใน HDTV ราคาแพงๆ ทั่วไป
- HDMI มีค่าสิทธิ์สัญญาอนุญาตตามอุปกรณ์ที่ใช้อยู่ $0.04 ต่อชิ้น และต้องเสียค่ารายปีปีละ $10,000 ในขณะที่ DisplayPort สามารถผลิตได้ฟรี
- ในทางเทคนิคแล้ว DisplayPort สามารถทำให้รองรับเป็น Single Link HDMI ได้ แต่ทำไม่ได้ในเชิงกฎหมาย
- HDMI มีฐานอุปกรณ์ที่รองรับแล้วสูงกว่ามาก

ในภาพรวมแล้ว DisplayPort ถือว่าเหนือกว่า HDMI ในเกือบทุกด้าน ในด้านหนึ่งก็เพราะ DisplayPort ถือว่าเป็นมาตรฐานที่ช้ากว่า HDMI อยู่ 3 - 4 ปี ซึ่งก็เป็นธรรมดาที่ของใหม่กว่าจะดีกว่าของเก่า และของเก่าจะมีฐานผู้ใช้และอุปกรณ์ที่รองรับมากกว่าของใหม่ อย่างไรก็ตามนักวิเคราะห์หลายๆ ที่ก็มองว่า HDMI และ DisplayPort ต่างมีที่อยู่ของมัน และไม่น่าจะมีใครมาตีใครให้ตายกันไปข้างหนึ่งได้ เพราะ HDMI เองก็ถูกออกแบบมาให้ใช้กับอุปกรณ์ A/V เป็นหลัก ในขณะที่ DisplayPort ก็ออกแบบมาเพื่อใช้กับ PC เป็นหลัก และเราคงจะเห็นอุปกรณ์ A/V ที่มี DisplayPort กับ PC ที่มี HDMI เฉพาะในตลาดระดับกลางขึ้นไปเท่านั้น

อ้างอิง - Wikipedia (HDMI, DisplayPort), MaximumPC, EDN, Bright Hub