Ubuntu ออกเวอร์ชัน 23.04 โค้ดเนม Lunar Lobster กุ้งมังกรแห่งดวงจันทร์ มีของใหม่ดังนี้

• ตัวติดตั้ง Subiquity Installer ใช้งานกับฝั่งเดสก์ท็อปแล้ว (ก่อนหน้านี้ใช้เฉพาะฝั่งเซิร์ฟเวอร์) สามารถทำ autoinstall configuration ช่วยให้การติดตั้ง Ubuntu Desktop กับพีซีจำนวนมากๆ ในองค์กรทำได้ง่ายขึ้น
• รองรับการล็อกอินของผู้ใช้งานผ่าน Azure Active Directory (Azure AD) ได้ในตัว สำหรับองค์กรที่ใช้ Microsoft 365 หรือ Azure อยู่แล้ว ก็นำบัญชีเหล่านี้มาล็อกอินเดสก์ท็อป Ubuntu ได้เลยทันที
• GNOME 44, แพ็กเกจ Snap รองรับการอัพเดตอัตโนมัติ โดยจะดาวน์โหลดไฟล์มาเบื้องหลัง และรออัพเดตหลังปิดแอพแล้ว, แอดมินสามารถสั่งหยุดการอัพเดตอัตโนมัติของแอพเป็นรายตัวได้
• แพ็กเกจ Steam แบบ snap เข้าสถานะเสถียร และรวมแพ็กเกจที่จำเป็นให้รันเกมได้ โดยไม่ต้องเพิ่มแหล่งซอฟต์แวร์ PPA ภายนอก

ที่มา - Ubuntu

ไมโครซอฟท์เปิดบริการโมเดล GPT-4 บน Azure OpenAI Service อย่างรวดเร็ว คล้อยหลังการเปิดตัวของ OpenAI เพียงหนึ่งสัปดาห์

ค่าใช้บริการคิดเป็น token โดยแยกเป็น token ในการสั่งงาน (prompt) และการรันงานจนเสร็จ (completion) ราคาแบบรุ่นเล็ก (8k content) คือ 0.03 ดอลลาร์ต่อ 1,000 tokens (prompt) และ 0.06 ดอลลาร์ต่อ 1,000 tokens (completion) หากต้องการใช้รุ่นใหญ่ (32k content) ราคาจะเพิ่มขึ้นอีกเท่าตัว

บริการ Azure OpenAI Service ให้บริการโมเดลของ OpenAI หลายตัว เช่น GPT-3.5, Dall-E 2, ChatGPT และล่าสุดคือ GPT-4

ไมโครซอฟท์เล่าเบื้องหลังการสร้างซูเปอร์คอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่บน Azure เพื่อให้บริการ OpenAI เทรนโมเดล AI ขนาดใหญ่จนกลายมาเป็น ChatGPT แบบที่เราเห็นกันทุกวันนี้

จุดเริ่มต้นของเรื่องนี้มาจากข้อตกลงระหว่างไมโครซอฟท์กับ OpenAI ในปี 2019 ตอนนั้นไมโครซอฟท์มีระบบเซิร์ฟเวอร์สำหรับเทรนโมเดล AI ของตัวเองอยู่แล้ว (เช่น โมเดลที่ใช้ใน Microsoft Translator หรือตัวตรวจสะกดใน Word) แต่ขีดความสามารถนั้นไม่พอกับที่โมเดลขนาดใหญ่มากๆ ของ OpenAI ต้องการใช้งาน ทำให้ไมโครซอฟท์ต้องหาวิธีออกแบบระบบใหม่

Microsoft Azure เปิดพรีวิวเครื่อง VM เวอร์ชันใหม่ที่ใช้จีพียู NVIDIA H100 รุ่นใหม่ล่าสุด สถาปัตยกรรม Hopper ที่พัฒนาขึ้นจากจีพียู NVIDIA A100 (Ampere) รุ่นที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน หากอิงจากตัวเลขของ NVIDIA เองคือเทรนโมเดลบางประเภทได้เร็วขึ้น 9 เท่า

VM รุ่นนี้ใช้ชื่อว่า ND H100 v5 เลือกจีพียูได้ต่ำสุด 8 ตัว สเกลขึ้นไปได้เป็นหลักพันตัว (ต่อกันผ่าน InfiniBand) สเปกเครื่องมีดังนี้

หลายคนอาจคุ้นเคยกับชื่อ Progressive Web App (PWA) แนวทางการพัฒนาเว็บแอพที่ใช้นอกเบราว์เซอร์ได้ ล่าสุดไมโครซอฟท์เสนอแนวคิดชื่อคล้ายๆ กันคือ Reliable Web App (RWA)

จุดแตกต่างคือ RWA ไม่ได้เป็นเทคโนโลยีใหม่ แต่เป็น "แพทเทิร์น" การเขียนเว็บแอพที่ไมโครซอฟท์แนะนำว่าดี (best practice ซึ่งไม่จำเป็นต้องทำตาม) สำหรับการใช้ .NET สร้างเว็บแอพไปรันบนคลาวด์ Azure ให้เสถียร (SLO 99.9%) ดูแลง่าย ปลอดภัย ต้นทุนค่าคลาวด์ต่ำ

Microsoft เริ่มให้บริการ ChatGPT ผ่าน Azure OpenAI Service ตามที่เคยประกาศไว้เมื่อเดือนมกราคม 2023

ก่อนหน้านี้ Azure OpenAI Service ยังรองรับเฉพาะโมเดลบางตัวของค่าย OpenAI เช่น GPT-3.5, Codex, DALL-E 2 แต่ยังขาดโมเดลยอดฮิตอย่าง ChatGPT ซึ่งไมโครซอฟท์สัญญาไว้ว่าจะตามมา และตอนนี้เปิดบริการแล้วแบบพรีวิว

ราคาใช้งานอยู่ที่ 0.002 ดอลลาร์ต่อ 1,000 tokens

ที่มา - Microsoft

Azure Quantum เปิดฟีเจอร์ Integrated Hybrid เปิดทางให้ลูกค้ารันอัลกอริธึมผสมระหว่างคอมพิวเตอร์ปกติและคอมพิวเตอร์ควอนตัม ไมโครซอฟท์สาธิตฟีเจอร์นี้ด้วยโค้ดภาษา Q# ทดสอบคุณสมบัติ entanglement จำนวน 10 รอบ หากระบบทำงานได้ถูกต้องก็จะตอบค่า 0 เสมอ แต่ในความเป็นจริงเมื่อรันไปหลายๆ รอบก็จะได้ค่าที่ผิดไปออกมาบ้าง

ตอนนี้คอมพิวเตอร์ควอนตัมที่รองรับฟีเจอร์ Integrated Hybrid ยังใช้ได้กับ Quantinuum H-Series เท่านั้นทางไมโครซอฟท์ระบุว่าจะรองรับคอมพิวเตอร์ของ QCI เพิ่มเติมในอนาคต

ไมโครซอฟท์ออกรายงานฉบับเต็มถึงเหตุการณ์ศูนย์ข้อมูลในสิงคโปร์ล่ม จนทำให้บริการจำนวนหนึ่งใช้งานไม่ได้เป็นเวลานานประมาณหนึ่งวันเต็ม โดยต้นตอของปัญหาเกิดจากเหตุไฟตก (power dip) จนทำให้ระบบทำความเย็นทำงานไม่เต็มที่ สร้างปัญญาต่อๆ มาอย่างต่อเนื่อง

หลังจากไมโครซอฟท์จัดงานเปิดตัวฟีเจอร์แชตบอทใน Bing ทางไมโครซอฟท์ประเทศไทยก็จัดงานพบปะกับองค์กรในประเทศเพื่อสาธิตถึงการใช้ Azure OpenAI ที่เพิ่งเปิดตัวเป็นทางการเมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมา ผมได้คุยกับคุณเชาวลิต รัตนกรไกรศรี เชาวลิต รัตนกรไกรศรี CTO ของไมโครซอฟท์ประเทศไทย ถึงการใช้งานปัญญาประดิษฐ์กับธุรกิจในไทยในอนาคต

ไมโครซอฟท์รายงานถึงความคืบหน้าของเหตุ Azure ที่สิงคโปร์ล่มไปหนึ่ง Availability Zone ทำให้ลูกค้าจำนวนมากได้รับผลกระทบ โดยตอนนี้สามารถกู้ระบบทำความเย็นได้สำเร็จแล้ว และอุณหภูมิในศูนย์ข้อมูลก็อยู่ในระดับปกติ แต่ความยากคือการเปิดระบบกลับมาจากศูนย์

กระบวนการเปิดศูนย์ข้อมูลกลับมาจะเริ่มจากระบบสตอเรจเป็นอย่างแรก จากนั้นจึงเริ่มเปิดระบบ compute ทั้งหลายซึ่งจะทำให้ระบบกลับมาเต็มรูปแบบ

ระบบทำความเย็นเริ่มมีปัญหาตั้งแต่ช่วงตีสามของไทยเมื่อคืนที่ผ่านมา จนตอนนี้ก็กินเวลาเกือบเต็มวันแล้ว และทางไมโครซอฟท์ระบุว่ายังไม่สามารถบอกได้ว่าจะมีกำหนดเปิดระบบกลับคืนได้เมื่อใด

หนึ่งในศูนย์ข้อมูลของ Microsoft Azure ที่สิงคโปร์เกิดเหตุการณ์ไฟกระชาก จนทำให้ระบบทำความเย็นไม่ทำงาน ทาง Microsoft จึงต้องสั่งลดการทำงานศูนย์ข้อมูลลง เป็นเหตุให้ 1 Available Zone ของ South East Asia Region ล่ม ไม่สามารถให้บริการได้ (จากทั้งหมด 3 AZ)

เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นตั้งแต่เวลาประมาณตี 3 เมื่อเช้าบ้านเราที่ผ่านมา จนตอนนี้ยังไม่สามารถกู้ระบบทำความเย็นกลับมาได้

ที่มา - Azure Status

ไมโครซอฟท์เปิดบริการ Azure OpenAI Service อย่างเป็นทางการ เข้าสถานะ General Availability (GA) หลังจากเปิดทดสอบมาตั้งแต่ปลายปี 2021

ไมโครซอฟท์เข้าลงทุน 1 พันล้านดอลลาร์ใน OpenAI มาตั้งแต่ปี 2020 และได้สิทธิการใช้งาน GPT-3 แต่เพียงผู้เดียว (ล่าสุดมีข่าวลือว่าจะลง 1 หมื่นล้านดอลลาร์แลกกับหุ้น 49%) ไมโครซอฟท์จึงนำโมเดลหลายตัวของ OpenAI เช่น GPT-3.5, Codex, DALL-E 2 มาให้บริการกับลูกค้าภายนอกบน Azure

ไมโครซอฟท์ประกาศซื้อกิจการ Fungible Inc. ผู้ผลิตชิป DPU (Data Processing Unit) สำหรับงานประมวลผลข้อมูล โดยไม่ได้เปิดเผยมูลค่าของดีลดังกล่าว

ไมโครซอฟท์บอกว่าเทคโนโลยีของ Fungible จะเข้ามาเสริมประสิทธิภาพการทำงานของเครือข่ายและสตอเรจในศูนย์ข้อมูล ให้ยังมีความเสถียรและปลอดภัย โดยทีมงานของ Fungible จะเข้ามาร่วมทีมวิศวกรรมโครงสร้างศูนย์ข้อมูลของไมโครซอฟท์ เพื่อพัฒนาโซลูชัน DPU เสริมประสิทธิภาพของฮาร์ดแวร์

Fungible ก่อตั้งในปี 2016 โดยมีเป้าหมายเพื่อแก้ไขปัญหาสเกลที่เกิดขึ้นในศูนย์ข้อมูล คือการประมวลผลข้อมูลระหว่างโนดที่ไม่มีประสิทธิภาพ จึงพัฒนา DPU และซอฟต์แวร์ที่ทำงานแก้ไขปัญหาดังกล่าว

ไมโครซอฟท์ประกาศเปิดตัวโครงการ Skills for Jobs เพื่อเสริมสร้างทักษะดิจิทัลที่จำเป็นต่อตำแหน่งงานยอดนิยม พร้อมทักษะพื้นฐาน ได้แก่ Digital Literacy & Productivity, Soft Skills และ Entrepreneurship โดยเปิดให้เรียนรู้หลักสูตรออนไลน์เพิ่มเติมอีกกว่า 350 คอร์สผ่าน LinkedIn Learning ได้ฟรีจนถึงปี 2568 พร้อมประกาศนียบัตร Career Essentials เพิ่มโอกาสในการได้รับจ้างงาน

โดยนับเป็นการต่อยอดจากโครงการ Global Skills Initiative (GSI) ที่ได้ให้การสนับสนุนกับผู้คนกว่า 80 ล้านคนทั่วโลกตั้งแต่ปี 2563 (มีผู้เรียนชาวไทยรวมกว่า 534,000 ราย)

The Register รายงานว่าไมโครซอฟท์ปรับเงื่อนไขการใช้งาน Azure แบบเงียบๆ ห้ามการเช่าเครื่องไปขุดเหมืองคริปโตก่อนได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษร

นโยบายนี้อยู่ภายใต้เงื่อนไขการใช้งานที่ยอมรับได้ (Acceptable Use Policy) มีผลต่อบริการออนไลน์ของไมโครซอฟท์ทั้งหมด บริษัทให้เหตุผลว่าการขุดเหมืองอาจส่งผลกระทบต่อผู้ใช้คนอื่นๆ และเงินคริปโตมักถูกนำไปใช้กับอาชญากรรมไซเบอร์ ไมโครซอฟท์จึงต้องปกป้องลูกค้าคนอื่นๆ และลดความเสี่ยงจากปัญหาเหล่านี้

The Register ยังระบุว่านโยบายนี้ไม่ใช่ของใหม่ในวงการคลาวด์ เพราะผู้ให้บริการอื่นๆ เช่น Google Cloud, Oracle, Digital Ocean มีนโยบายแบบเดียวกันอยู่ก่อนแล้ว ส่วน AWS ห้ามขุดเหมืองเฉพาะบัญชีแบบฟรีเท่านั้น บัญชีแบบจ่ายเงินยังสามารถขุดเหมืองได้

ไมโครซอฟท์ประกาศเป็นพันธมิตรกับกลุ่มตลาดหลักทรัพย์ลอนดอน (London Stock Exchange Group - LSEG) โดยไมโครซอฟท์จะเข้าซื้อหุ้นของ LSEG จากผู้ถือหุ้นเดิม คือ Blackstone/Thomson Reuters Consortium สัดส่วนรวม 4% ขณะที่ LSEG ก็จะหันมาใช้บริการของไมโครซอฟท์ทั้ง Microsoft 365 และ Azure

LSEG สัญญาว่าช่วงสิบปีข้างหน้าจะใช้บริการคลาวด์และซัพพอร์ตจากไมโครซอฟท์ รวมอย่างน้อย 2.8 พันล้านดอลลาร์ ขณะที่มีโอกาสอื่นๆ รวมด้วย เช่น การเชื่อม LSEG Workspace เข้ากับ Microsoft 365 ก็น่าจะทำให้รายได้ของไมโครซอฟท์จากดีลนี้รวมสูงกว่า 5 พันล้านดอลลาร์

NVIDIA ประกาศความร่วมมือกับ Microsoft Azure สร้างซูเปอร์คอมพิวเตอร์สำหรับประมวลผล AI ที่คุยว่าจะเป็นหนึ่งในซูเปอร์คอมพิวเตอร์ AI ที่แรงที่สุดในโลก

ตอนนี้ยังไม่มีข้อมูลว่าซูเปอร์คอมพิวเตอร์เครื่องนี้ใช้ชื่อว่าอะไร และจะเสร็จเมื่อไร แต่ระบุว่าใช้จีพียู H100 สถาปัตยกรรม Hopper รุ่นใหม่ล่าสุด และจีพียู A100 รุ่นก่อนหน้า รวมกันเป็นจำนวนหลายหมื่นตัว (tens of thousands) ส่วนเครือข่ายใช้ Quantum-2 InfiniBand รุ่นใหม่ อัตราส่งข้อมูล 400Gb/s เพิ่มขึ้นเท่าตัวจากรุ่นที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน

เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2021 Microsoft ได้ประกาศเพิ่มฟีเจอร์ SFTP ให้ Azure Blob Storage โดยที่ผ่านมาให้ใช้งานฟรีระหว่างที่ยังอยู่ในสถานะ public preview (คิดค่าบริการเฉพาะการเก็บข้อมูล, ค่าเขียนอ่าน, ค่าแบนด์วิดท์ ตามปกติ)

ขณะนี้ผ่านมา 1 ปี Microsoft ได้ประกาศให้ฟีเจอร์ SFTP บน Azure Blob Storage เข้าสู่สถานะ Generally Available (GA) แล้ว และจะเริ่มคิดค่าบริการการเปิดใช้งาน SFTP endpoint ที่ 0.30 ดอลลาร์สหรัฐต่อชั่วโมง หรือตกเดือนละราว 219 ดอลลาร์สหรัฐ (ราว 8,300 บาท) เท่ากันทุก region ตั้งแต่วันที่ 1 ธันวาคม 2022 เป็นต้นไป

SOCRadar บริษัทด้านความปลอดภัยไซเบอร์ได้เปิดเผยรายงานระบุว่า Microsoft ทำข้อมูลภายในรั่วไหล ซึ่งเป็นข้อมูลที่เก็บตั้งแต่ปี 2017 มาจนถึงเดือนสิงหาคมปีนี้ รวมปริมาณ 2.4 TB

ข้อมูลที่หลุดออกมามีทั้งเอกสารภายในเกี่ยวกับการดำเนินของบริษัท, ข้อมูลผู้ใช้, รายละเอียดการสั่งซื้อและการเสนอขายผลิตภัณฑ์, รายละเอียดโครงการต่างๆ, ข้อมูลส่วนบุคคลที่ใช้ระบุตัวตนได้ รวมทั้งเอกสารอื่นที่อาจนำไปสู่การเปิดเผยทรัพย์สินทางปัญญาของบริษัท ทั้งนี้ SOCRadar ระบุว่าข้อมูลชุดนี้มาจากการปรับแต่งที่ผิดพลาดของ Azure Blob Storage

ไมโครซอฟท์เปิดบริการ Database Migration Assessment for Oracle เครื่องมีเสริมในบริการ Azure Data Studio ที่ช่วยประเมินว่าฐานข้อมูลในองค์กรสามารถย้ายมาใช้งานบน PostgreSQL ได้ยากง่ายเพียงใด

PostgreSQL พัฒนาโดยมีแนวทางพยายามทำให้รัน SQL จากฐานข้อมูล Oracle ได้ตั้งแต่แรก ทำให้การรองรับโค้ด SQL ข้ามกันได้ค่อนข้างมาก

เครื่องมือนี้ไม่ได้ช่วยแปลงฐานข้อมูลให้ แต่จะเข้าไปวิเคราะห์ว่ามีส่วนที่ย้ายได้ง่ายจุดใดบ้าง และมีจุดที่ย้ายได้ยาก หรือต้องเปลี่ยนสถาปัตยกรรมซอฟต์แวร์ไปเลยตรงไหนบ้าง ไมโครซอฟท์ใช้โครงการโอเพนซอร์ส ora2pg มาสร้างบริการนี้

ไมโครซอฟท์เริ่มให้บริการ Azure Arc บริการจัดการคลาวด์แบบไฮบริด ให้กับลูกค้าในประเทศไทย ผ่านพาร์ทเนอร์ในไทยคือ AIS Cloud X

Azure Arc เปิดตัวครั้งแรกในปี 2019 นิยามตัวเองว่าเป็นระบบจัดการ Azure ที่อยู่ในเครื่องต่างถิ่นฐานกัน ไม่ว่าจะเป็นเครื่องบนคลาวด์ไมโครซอฟท์ หรือเครื่อง on-premise ในองค์กร (ที่ติดตั้งซอฟต์แวร์ของ Azure เช่น Azure Stack) โดยบริหารงานจากที่เดียว ข้อดีจากการมีระบบจัดการกลางคือเรื่องความปลอดภัยแบบรวมศูนย์ และการจัดการทั้งเซิร์ฟเวอร์-คอนเทนเนอร์ไปพร้อมๆ กัน