เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา มีแอคเคาท์ทวิตเตอร์ โพสต์ว่า PornHub บล็อกผู้เข้าชมจากประเทศรัสเซีย และแสดงภาพธงยูเครนเพื่อเป็นการสนับสนุนยูเครน จนสื่อบางสำนักอาจไม่ได้ตรวจสอบข่าวให้ดี และลงข่าวว่าเป็นเรื่องจริง แต่หลังจาก Blognone ตรวจสอบเรื่องนี้ พบว่าน่าจะเป็นการโพสต์เต้าข่าวขำขันของผู้ใช้ทวิตเตอร์มากกว่า
รองนายกรัฐมนตรียูเครน Mykhailo Fedorov โพสต์ทวิตเตอร์ เรียกรวมพลผู้ที่มีความสามารถด้านดิจิทัล ให้มารวมตัวเป็นหน่วยรบไอทีเฉพาะกิจ และสื่อสารในแอป Telegram ปัจจุบันในแชนแนล มีผู้เข้าร่วมกว่า 1.9 แสนคน
เป้าหมายหลักคือการใช้วิธีการใดก็ได้ในการโจมตีทางไซเบอร์อย่างการโจมตีแบบ DDoS กับเว็บไซต์บริษัทและหน่วยงานรัฐรัสเซียรวม 31 เว็บไซต์ เช่น เว็บไซต์รัฐบาลรัสเซีย (เครมลิน) เว็บกระทรวงกลาโหมรัสเซีย บริษัทพลังงาน Gazprom และ Lukoil, เว็บไซต์ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต Yandex, ธนาคาร Sberbank, VTB, และ Gazprombank
เมื่อวานนี้ (27 ก.พ.) ช่วงหัวค่ำตามเวลาประเทศไทย รัสเซียเริ่มบล็อค Facebook แล้ว หลังจากบล็อค Twitter ไปก่อนเมื่อวันเสาร์
NetBlocks บริษัทที่รายงานการบล็อคเว็บทั่วโลก รายงานว่า ISP หลายรายในรัสเซียเริ่มปิดกั้นการเข้าถึง Facebook จากในประเทศแล้ว
สำนักข่าว RBC ของรัสเซีย รายงานข่าวโดยอ้างข้อมูลจากแหล่งข่าวในแวดวงไอทีของรัสเซียว่า บริษัทผลิตชิปสัญชาติอเมริกันอย่างอินเทลและ AMD ได้ "แจ้งข่าวด้วยวาจา" ว่าจะหยุดส่งชิปให้กับผู้ผลิตคอมพิวเตอร์ในรัสเซียชั่วคราว
ข่าวนี้ได้รับการยืนยันจากสมาคมผู้ผลิตคอมพิวเตอร์ของรัสเซีย (Association of Russian Developers and Electronics Manufacturers - ARPE) แต่โฆษกของอินเทลในรัสเซีย ยังตอบคำถามนี้อ้อมๆ ว่ากำลังเฝ้าดูสถานการณ์อย่างใกล้ชิด และจะปฏิบัติตามคำสั่งของกระทรวงการคลังสหรัฐ ที่มีอำนาจห้ามส่งออกสินค้าไปขายให้กับบุคคลหรือหน่วยงานที่ระบุชื่อ
ธนาคารกลางรัสเซียออกแถลงเมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมาว่า บัตรที่ออกโดยธนาคารรัสเซียหลายแห่งไม่สามารถใช้งานผ่าน Apple Pay หรือ Google Pay ได้แล้ว เนื่องจากมาตรการแบนของฝั่งชาติตะวันตก
สำหรับสถาบันการเงินที่ได้รับผลกระทบจากการแบนครั้งนี้ มีทั้ง VTB Group, Sovcombank, Novikombank, Promsvyazbank และ Otkritie FC Bank โดยจะมีผลทำให้ลูกค้าไม่สามารถทำธุรกรรมในประเทศที่ออกมาตรการแบนรัสเซียได้ ทั้งออนไลน์และการใช้บัตรในต่างประเทศ ซึ่งการใช้งาน Apple Pay หรือ Google Pay อยู่ในหมวดนี้ แต่ลูกค้ายังคงใช้บัตรในประเทศรัสเซียได้ตามปกติ รวมถึงการใช้งาน contactless ผ่านตัวบัตรก็จะยังไม่ได้รับผลกระทบแต่อย่างใด
กูเกิลประกาศมาตรการที่เกี่ยวข้องกับสงครามยูเครน-รัสเซีย ประเด็นสำคัญคือ YouTube หยุดรับโฆษณาที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ และจะแสดงคลิปวิดีโอจากแหล่งข่าวที่เชื่อถือได้ให้เด่นชัดขึ้น เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของข่าวปลอม
กูเกิลบอกว่าในช่วง 2-3 วันมานี้ แบนคลิปปลอมและช่องข่าวปลอมไปแล้วจำนวนมาก ซึ่งกูเกิลจะเฝ้าระวังเรื่องนี้ต่อไป
หลังจากถกเถียงกันมาหลายวัน ชาติตะวันตกทั้งสหรัฐ แคนาดา สหราชอาณาจักร และยุโรปได้ลงมติตัดการเชื่อมต่อของธนาคารรัสเซีย (จำนวนหนึ่ง) ออกจากเครือข่ายจ่ายเงินข้ามประเทศ SWIFT แล้ว
SWIFT หรือชื่อเต็ม Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication เป็นระบบการส่งเงินข้ามประเทศที่วงการธนาคารใช้กันมายาวนาน และมีสมาชิกเป็นธนาคารกว่า 11,000 แห่งทั่วโลก
ผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตรายใหญ่ในรัสเซียบล็อคทวิตเตอร์ทั้งประเทศ หลังกองทัพรัสเซียบุกยูเครนเป็นวันที่สาม และทางการรัสเซียพยายามจำกัดเนื้อหาเกี่ยวกับยูเครนอย่างหนัก
ผู้ให้บริการรายหลักๆ เช่น Rostelecom, MTS, Beeline, และ MegaFon ล้วนตัดการเชื่อมต่อกับทวิตเตอร์ ผู้ใช้บางรายระบุว่าบางทีก็ส่งข้อความได้บ้าง แต่ช้ามาก การแบนทวิตเตอร์ครั้งนี้มาก่อนการแบนเฟซบุ๊กที่ทางการรัสเซียประกาศออกมาเสียอีก
จากสถานการณ์ในยูเครน ล่าสุดบัญชี Twitter Safety ประกาศว่า Twitter ได้หยุดการลงโฆษณาในยูเครนและรัสเซียชั่วคราว เพื่อให้ข้อมูลที่จำเป็นและสำคัญถูกแสดงผลก่อน โดยไม่มีโฆษณาเข้ามาแทรก และลดความเสี่ยงจากปัญหาข้อมูลในพื้นที่
Twitter ยังบอกว่าได้ปิดการทำงานของระบบแนะนำต่าง ๆ เช่นการแสดงทวีตที่ผู้ใช้งานไม่ได้ติดตามอีกด้วย เพื่อป้องกันการใช้เป็นช่องทางเผยแพร่ข้อมูลที่ไม่ถูกต้อง นอกจากนี้ Twitter ยังบอกว่าได้ดูแลเนื้อหาใน Topics, Lists และ Spaces อย่างใกล้ชิด เพื่อให้ข้อมูลที่เผยแพร่ในนั้นเป็นแหล่งข่าวที่เชื่อถือได้ รวมทั้งดูแลบัญชีผู้ใช้งานที่มีผู้ติดตามสูง เนื่องจากเป็นเป้าการถูกโจมตีบัญชี
Mykhailo Fedorov รองนายกรัฐมนตรีของประเทศยูเครน ออกจดหมายทางการถึง Tim Cook ในฐานะซีอีโอของแอปเปิล ร้องขอให้ช่วยหยุดขายสินค้าของแอปเปิลในประเทศรัสเซีย รวมถึงหยุดบริการของแอปเปิลอย่าง App Store ในรัสเซียด้วย
Fedorov ให้เหตุผลว่ารัสเซียส่งกำลังทหารบุกยูเครน ซึ่งวิธีการตอบโต้รถถังหรือมิสไซล์ในยุคปี 2022 คือการหยุดให้บริการเทคโนโลยีสมัยใหม่ และเขามองว่าหากแอปเปิลหยุดให้บริการในรัสเซีย จะช่วยให้ประชาชนชาวรัสเซียออกมาต่อต้านสงครามได้มากขึ้น
Nick Clegg หัวหน้าฝ่ายนโยบายสาธารณะของ Meta (เขาเคยเป็นอดีตรองนายกรัฐมนตรีอังกฤษก่อนมาอยู่กับ Facebook/Meta) ออกมาเปิดเผยว่า รัฐบาลรัสเซียออกคำสั่งให้ Facebook หยุดการแปะป้าย (labelling) แจ้งเตือนเนื้อหาที่สร้างโดยสื่อของรัฐบาลรัสเซีย ซึ่ง Facebook ปฏิเสธคำสั่งนี้
สิ่งที่เกิดขึ้นคือ รัสเซียจะแบนการเข้าถึง Facebook ซึ่งหน่วยงานโทรคมนาคมของรัสเซีย Roskomnadzor ออกประกาศแล้วว่า Facebook แบนโพสต์ของสื่อรัสเซีย ถือเป็นการละเมิดสิทธิเสรีภาพของประชาชนรัสเซีย และจะจำกัดการเข้าถึง Facebook ในประเทศ แต่ยังไม่มีข้อมูลแน่ชัดว่าจะแบนเมื่อไร และแบนอย่างไรบ้าง
Yegor Aushev ผู้ร่วมก่อตั้ง Cyber Unit Technologies โพสประกาศระดมแฮกเกอร์ชาวยูเครนเพื่อตอบโต้รัสเซีย พร้อมกับป้องกันระบบออนไลน์ของยูเครนเอง
ตัว Aushev ระบุว่าถูกขอร้องจากกระทรวงกลาโหมให้ระดมคนครั้งนี้ ให้ และบุคลากรที่หาได้แบ่งออกเป็นทั้งฝั่งป้องกันโครงสร้างของยูเครนเองและฝ่ายบุก
ก่อนหน้านี้มีรายงานว่ายูเครนถูกโจมตีด้วยมัลแวร์ และลบข้อมูลออกจากเว็บไซต์หลายแห่ง ในช่วงเวลาเดียวกับที่รัสเซียบุกโจมตีภาคพื้นดิน
ที่มา - Reuters
หลังก่อนหน้านี้ธนาคารรัสเซียแนะนำให้แบนทั้งการขุดและการใช้งาน Bitcoin โดยอ้างเหตุว่าอาจเป็นอันตรายต่อสเถียรภาพทางการเงินของประชาชนและนโยบายการเงินของประเทศ แต่ก็ถูกเบรกโดยนาย วลาดิเมียร์ ปูติน ที่ออกมาคัดค้านแนวทางของธนาคารกลาง และสนับสนุนให้รัฐเก็บภาษีและควบคุมเงินคริปโตแทนที่จะแบนทั้งหมด
Federal Security Service (FSB) หน่วยงานความมั่นคงรัฐบาลกลางรัสเซียแถลงจับกุมผู้ต้องสงสัยว่าอยู่เบื้องหลังมัลแวร์เรียกค่าไถ่ REvil ที่บุกเครือข่ายบริษัททั่วโลก โดยเฉพาะการแฮกบริษัท Kaseya ผู้ผลิตซอฟต์แวร์จัดการระบบไอที ทำให้มีบริษัทที่ใช้บริการตกเป็นเหยื่ออีกนับพันราย
การจับกุมครั้งนี้ทาง FSB บุกค้นสถานที่ 25 แห่ง จับกุมผู้ต้องสงสัยได้ 14 คน พร้อมกับยึดทรัพย์สินเป็นเงินคริปโตและเงินสดมูลค่าหลายร้อยล้านบาท, รถหรู 29 คัน, คอมพิวเตอร์, และกระเป๋าเงินคริปโต
ศาลมอสโก สั่งปรับ Google และ Meta เนื่องจากไม่ยอมลบเนื้อหาต้องห้ามที่ผิดกฎหมายของรัสเซีย โดย Google โดนสั่งปรับ 7.2 พันล้านรูเบิล (ราว 3.3 พันล้านบาท) และ Meta โดนปรับ 2 พันล้านรูเบิล (ราว 900 ล้านบาท)
Roskomnadzor หน่วยงานด้านการสื่อสารและสื่อมวลชนของรัสเซีย (คล้ายๆ กสทช. ของบ้านเรา) ระบุว่าได้แจ้งให้กูเกิลลบเนื้อหาผิดกฎหมาย เช่น ยาเสพติด ความรุนแรง การก่อการร้าย ฯลฯ ออกจากแพลตฟอร์มมากกว่า 26,000 รายการ แต่ไม่ได้รับการตอบสนอง เลยต้องยื่นคำร้องให้ศาลตัดสินสั่งปรับ ส่วน Facebook และ Instagram ของบริษัท Meta ก็ได้รับคำร้องลักษณะเดียวกัน แต่ไม่ได้ระบุจำนวน
Twitter ได้ทำการปิดหรือลบบัญชีที่สร้างขึ้นเพื่อการทำปฏิบัติการข้อมูลข่าวสารของประเทศต่าง ๆ รวมแล้วกว่า 3,465 บัญชี ทั้งเม็กซิโก, สาธารณรัฐประชาชนจีน, รัสเซีย, แทนซาเนีย, อูกันดา และเวเนซุเอลา
Twitter ระบุว่าบัญชีเหล่านี้ถูกระงับเนื่องจากผิดข้อกำหนดของแพลตฟอร์ม และคอนเทนต์ทั้งหมดที่เชื่อมโยงกับปฏิบัติการทั้งหมดนี้ได้ถูกลบออกจาก Twitter ถาวร โดย Twitter แจงรายละเอียดตามประเทศดังนี้
เมื่อช่วงเช้าวันจันทร์ตามเวลาสหรัฐฯ หรือคืนวันจันทร์บ้านเรา เกิดเหตุการณ์ที่นักบินอวกาศทั้ง 7 คนบนสถานีอวกาศนานาชาติถูกสั่งให้ย้ายไปประจำที่ในยานอวกาศทั้ง Soyuz และ Crew Dragon เพื่อเตรียมพร้อมอพยพ หลังสถานีอวกาศนานาชาติตรวจพบการชนกับกลุ่มขยะอวกาศจำนวนมากกระทันหัน
เคราะห์ดีที่การชนกับขยะอวกาศไม่รุนแรงจนเกิดเหตุอะไร และนักบินอวกาศก็ได้กลับไปนอน โดยได้คำแนะนำจากศูนย์บังคับการในฮิวสตันว่าให้ปิดฝาส่วนเชื่อมต่อของสถานีอวกาศไว้ให้มากที่สุดก่อนในช่วงนี้ เผื่อมีการชนอื่นเกิดตามมา
ค่ายมือถือรัสเซีย MegaFon เตรียมทำโฆษณาโดยมี Bruce Willis นำแสดง แต่คราวนี้ Bruce Willis ไม่ต้องบินไปเล่นเองไกลถึงรัสเซีย เพราะบริษัทใช้นักแสดงคนอื่นเล่น แล้วซื้อลิขสิทธิ์ใบหน้าไปทำ DeepFake ใส่เป็นหน้า Bruce Willis แทน
การจัดการข่าวปลอมวัคซีนดูเป็นเรื่องที่ต้องต่อสู้ไม่มีวันจบสิ้น Facebook ออกมาเผยว่าได้ระงับบัญชีจำนวนหลักร้อย ที่มีความเกี่ยวข้องกับเอเจนซี่รายหนึ่ง ที่ให้เงินอินฟลูเอนเซอร์ให้พูดดิสเครดิตวัคซีน COVID-19 โดยเฉพาะ Pfizer และ AstraZeneca
กระแสความนิยมในซีพียูสถาปัตยกรรม RISC-V มาแรงขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะจากประเทศที่ไม่ใช่โลกตะวันตก เช่น อินเดีย หรือ จีน
ล่าสุดสื่อรัสเซียรายงานข่าวว่า Rostec บริษัทลงทุนด้านเทคโนโลยีของรัฐบาลรัสเซีย เซ็นสัญญากับบริษัทผู้ผลิตเซิร์ฟเวอร์สัญชาติรัสเซีย Yadro ให้พัฒนาซีพียู RISC-V สำหรับพีซีและเซิร์ฟเวอร์ของรัสเซียแล้ว มูลค่าโครงการอยู่ที่ 30,000 ล้านรูเบิล (ประมาณ 13,000 ล้านบาท) เป้าหมายคือการสร้างซีพียู 8 คอร์ รันที่ 2GHz และใช้กระบวนการผลิต 12 นาโนเมตร
วลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซียเซ็นผ่านกฎหมายบังคับให้บริษัทโซเชียลมีเดียจากต่างประเทศ ถ้าเปิดใช้งานในรัสเซีย จะต้องตั้งสำนักงานที่รัสเซียด้วย ตัวกฎหมายนอกจากจะกระทบโซเชียลมีเดียแล้ว ยังกระทบเว็บไซต์อีคอมเมิร์ซด้วย
Alexander Khinshtein หัวหน้านโยบายข้อมูลและคณะกรรมการไอที กล่าวว่ากฎหมายดังกล่าวมีผลบังคับใช้กับบริษัทอินเทอร์เน็ตที่มีผู้ใช้งานรายวันในรัสเซียอย่างน้อย 500,000 คน โดยบริษัทต้องลงทะเบียนบัญชีบนเว็บไซต์ของ Roskomnadzor ซึ่งเป็นหน่วยงานกำกับดูแลด้านการสื่อสารของรัสเซีย บริษัทที่ฝ่าฝืนจะเจอโทษแบนไม่ให้ทำโฆษณา
นอกจากสงครามการค้ากับบริษัทจีนแล้ว ล่าสุดรัฐบาลสหรัฐประกาศมาตรการตอบโต้รัสเซียหลายข้อ จากกรณีการแฮ็ก SolarWinds และการโจมตีไซเบอร์อื่นๆ
กรณีการแฮ็ก SolarWinds ครั้งใหญ่ที่ส่งผลกระทบต่อหน่วยงานจำนวนมาก ถูกพูดกันมานานแล้วว่าเป็นฝีมือของรัสเซีย แต่วันนี้รัฐบาลสหรัฐอเมริกาประกาศอย่างเป็นทางการว่า หน่วยงานข่าวกรองของรัสเซีย 3 หน่วยคือ Federal Security Service (FSB), Russia’s Main Intelligence Directorate (GRU), Foreign Intelligence Service (SVR) อยู่เบื้องการโจมตีไซเบอร์ต่อสหรัฐหลายครั้ง
สหรัฐชี้ว่า SVR คือหน่วยงานที่แฮ็กระบบ SolarWinds และยังขโมยซอฟต์แวร์ตรวจสอบการโจมตีไซเบอร์ไปจากบริษัทความปลอดภัยของสหรัฐอีกแห่งที่ไม่ระบุชื่อ
แอปเปิลยอมทำตามกฎหมายรัสเซีย แสดงการแนะนำแอปพลิเคชั่นของรัสเซียใน App Store เช่น Yandex Browser, Yandex Maps ซึ่งเป็นบราวเซอร์ที่ใช้กันแพร่หลายในรัสเซีย รวมถึงแอปอื่นๆ ที่พัฒนาโดยนักพัฒนารัสเซีย เช่น ICQ, VK, Mail.ru โดยมีข้อความที่แอปเปิลระบุไว้ก่อนแสดงแอปแนะนำว่า เพื่อให้เป็นไปตามข้อกำหนดทางกฎหมายของรัสเซีย
เมื่อปี 2019 รัฐบาลรัสเซียออกกฎหมายบังคับให้คอมพิวเตอร์ สมาร์ทโฟน และทีวี ที่ขายในประเทศรัสเซีย ต้องลงแอปที่รัฐบาลอนุมัติมาด้วย เช่น แอปเบราว์เซอร์ แอปส่งข้อความ หรือแอปแอนตี้ไวรัส
ที่ผ่านมา Apple ยังไม่ได้ทำตาม แต่ภายในเดือนเมษายนนี้ Apple จะเริ่มเพิ่มขั้นตอนแอปแนะนำจากรัฐบาลรัสเซียในช่วงตั้งค่าเริ่มต้น iPhone เครื่องใหม่ ผู้ใช้สามารถเลือกดาวน์โหลดหรือไม่ก็ได้
เจ้าหน้าที่กระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ เผยกับสำนักข่าว Wall Street Journal ว่าตอนนี้รัสเซียกำลังรันแคมเปญออนไลน์เพื่อทำลายความเชื่อมั่นในวัคซีน COVID-19 ที่เป็นคู่แข่งกับ Sputnik-V
สำนักข่าวที่รัสเซียใช้เป็นเครื่องมือที่ทางการสหรัฐฯ รับรู้แล้วมีตั้งแต่ New Eastern Outlook, News Front, Oriental Review และ Rebel Inside ซึ่งทั้งหมดนำข้อสงสัยที่ไม่มีมูลความจริงของวัคซีนอย่าง Pfitzer ออกมารายงาน และเรียกเทคโนโลยี mRNA ว่าเป็นเทคโนโลยีที่ยังอยู่ในขั้นตอนการทดลอง พร้อมระบุว่าเป็นอันตรายและไม่มีประสิทธิภาพ ซึ่งเป้าหมายคาดว่ารัสเซียต้องการเร่งยอดขายวัคซีน Sputnik-V หรืออาจต้องการใช้วัคซีนเป็นเครื่องมือสร้างการต่อรองกับประเทศอื่น ๆ ทั่วโลก