Meta เปิดตัวชิปเร่งการประมวลผล AI รุ่นใหม่ ที่เป็นรุ่นถัดจาก MTIA v1 (Meta Training and Inference Accelerator) ที่เปิดตัวเมื่อปีที่แล้ว ซึ่งเรียกชื่อว่า MTIA รุ่นถัดไป (Next Gen) โดยยังโฟกัส ที่การปรับแต่งสำหรับใช้งานในโมเดล AI แนะนำเนื้อหาบนแพลตฟอร์ม

MTIA Next Gen เพิ่มสเป็กให้แรงขึ้น โดยเป็นชิปคัสตอมเทคโนโลยีการผลิต 5nm TSMC, สัญญาณนาฬิกา 1.35GHz, สมรรถนะสูงสุด 708 TOPS (INT8 แบบ sparse) หรือ 354 TOPS (FP16/BF16 แบบ sparse) อัตราใช้พลังงานเพิ่มเป็น TDP 90W การออกแบบยังใช้หน่วยประมวลผลย่อย PE 64 ตัว เรียงแบบ 8x8 เหมือนเดิม เพิ่ม SRAM เป็น 384KB ต่อตัว แบนด์วิทหน่วยความจำเพิ่มเป็น 1TB/s ต่อตัว

Scaleway บริษัทคลาวด์ฝรั่งเศสประกันนำชิป T-HEAD TH1520 SoC ที่อยู่ในกลุ่ม Alibaba มาให้บริการคลาวด์ ทำให้ได้เซิร์ฟเวอร์ที่ราคาค่อนข้างประหยัดเมื่อเทียบกับขนาดแรมที่ได้รับ 16GB

ตอนนี้เซิร์ฟเวอร์แบบ EM-RV1 มีขนาดเดียวคือ ซีพียู 4 คอร์ 1.85GHz แรม 16GB สตอเรจ 128GB เน็ตเวิร์ค 100Mbps ราคาอยู่ที่ 0.042 ยูโรต่อชั่วโมง หรือประมาณเดือนละ 16 ยูโร เทียบกับเครื่อง x86 ที่มี 4 คอร์และแรม 16GB มักจะเกิน 60 ยูโรต่อเดือน ทาง Scaleway ออกแบบตัวเซิร์ฟเวอร์เองทำให้ตู้ขนาด 52U ใส่เครื่อง EM-RV1 ได้ 672 เครื่อง และแต่ละเครื่องกินพลังงานสูงสุด 1.9 วัตต์ต่อคอร์

เปิดให้ใช้งานแล้วในศูนย์ข้อมูลปารีส รองรับระบบปฎิบัติการ Debian, Ubuntu, และ Alpine

Vlad Tomoiagă นักเรียนวิศวกรรมไฟฟ้าจากโรมาเนีย พอร์ตเคอร์เนลลินุกซ์ลงไปยังชิป CH32V003 ไมโครคอนโทรลเลอร์สถาปัตยกรรม RISC-V ที่มีจุดเด่นคือราคาถูกมากๆ ราคาต่อชิปอยู่ที่ประมาณ 4 บาทเท่านั้น หรือหากซื้อบอร์ดพัฒนาสำเร็จรูปก็ยังมีราคาไม่ถึงร้อยบาท

แม้จะพอร์ตลินุกซ์สำเร็จ แต่ชิป CH32V003 นั้นมีแรมเพียง 2KB ไม่สามารถบูตลินุกซ์ขึ้นได้ ต้องใช้ชิป PSRAM ที่เป็นแรมผ่านพอร์ต SPI ขนาด 8MB เพื่อให้มีแรมเพียงพอ และยังต้องจำลอง memory management unit (MMU) ขึ้นมาด้วยโครงการ mini-rv32ima ที่พอร์ตลินุกซ์ลงชิป RISC-V ตัวอืนๆ ที่ใช้สถาปัตยกรรม RV32 เหมือนกันมาหลายตัว

โครงการ Android ประกาศรับโค้ดสำหรับ RISC-V มาตั้งแต่ปี 2022 และเริ่มใช้งานได้ใน AOSP เมื่อต้นปีที่ผ่านมา ตอนนี้ทางโครงการก็ออกมาประกาศความคืบหน้า โดยระบุว่าแพตช์สำหรับ RISC-V นั้นเริ่มนิ่งแล้ว

ประเด็นหนึ่งที่ตกผลึกแล้วคือชุดคำสั่งที่จะรองรับในแอนดรอยด์ เนื่องจาก RISC-V นั้นมีชุดคำสั่งส่วนขยายเยอะมากจึงต้องตีวงไว้ก่อนว่าจะรองรับชุดคำสั่งใดบ้าง ชุดที่เลือกแล้วคือ rva22, vector, และ vector crypto

แม้ตัวแอนดรอยด์จะรันได้ แต่กระบวนการออปติไมซ์ยังไม่เสร็จ เช่น การพอร์ต Android Runtime (ART) ก็ยังอยู่ระหว่างการพัฒนา คาดว่าภายในปลายปีนี้ NDK ABI จะนิ่ง และอีมูเลเตอร์ก็น่าจะปล่อยให้คนทั่วไปทดสอบได้ภายในปี 2024

Qualcomm ประกาศจับมือกับกูเกิลทำชิป Snapdragon Wear สำหรับอุปกรณ์สวมใส่ ด้วยสถาปัตยกรรม RISC-V เพิ่มเติมจากเดิมที่เป็น Arm

ความร่วมมือนี้จะทำให้เราเห็นนาฬิกาอัจฉริยะที่ใช้ชิป RISC-V รันระบบปฏิบัติการ Wear OS ของกูเกิล แต่ตอนนี้ยังไม่มีรายละเอียดของชิปตัวนี้ออกมา

กูเกิลมีความร่วมมือกับ Qualcomm อยู่ก่อนแล้ว โดยนาฬิกา Pixel Watch 2 รุ่นใหม่ที่เพิ่งเปิดตัวใช้ชิป Snapdragon SW5100 (Pixel Watch รุ่นแรกใช้ Samsung Exynos) ส่วนระบบปฏิบัติการ Android AOSP ประกาศรองรับ RISC-V มาตั้งแต่ต้นปี 2023 แต่ยังไม่ครบถ้วนทุกชิ้นส่วน สถานะล่าสุดดูได้จาก GitHub Android/riscv64

SiFive บริษัทผู้ออกแบบชิป RISC-V เจ้าดัง เปิดตัวซีพียูใหม่สองรุ่นคือ Performance P870 และ Intelligence X390

SiFive Performance P870 เป็นซีพียูระดับเรือธงรุ่นท็อปสุดของ SiFive ซึ่งเป็นการอัพเกรดใหญ่จาก P650 ของปี 2021 และ P670 ของปี 2022 โดยประสิทธิภาพสูงสุด (peak performance) แบบเธร็ดเดียวเพิ่มจากรุ่นก่อนถึง 50%

กลุ่มสส./สว. สหรัฐฯ จากทั้งพรรครีพับลิคกันและเดโมแครตเสนอให้ประธานาธิบดีโจ ไบเดน เพิ่มมาตรการแบนการส่งออกเทคโนโลยีชิปให้รวมไปถึงเทคโนโลยีโอเพนซอร์สอย่าง RISC-V ด้วย เนื่องจากพบว่าจีนอาศัยช่องทางนี้ในการหลบเลี่ยงมาตรการแบนการส่งออกเทคโนโลยีของสหรัฐฯ

กลุ่มสส./สว. ที่แสดงท่าทีครั้งนี้ เช่น สว. Marco Rubio รีพับลิคกัน, สว. Mark Warner เดโมแครต, สส. Mike Gallagher รีพับลิคกัน

ซัมซุงประกาศทิศทางของระบบปฏิบัติการ Tizen ของตัวเองหลังเปิดตัวมาครบ 10 ปี โดยใช้คำว่า Tizen Reboot วางรากฐานของ Tizen เพื่ออนาคตในอีก 10 ปีข้างหน้า

แนวทางของ Tizen ในอดีตเริ่มต้นจากสมาร์ททีวี ภายหลังขยายมายังเครื่องใช้ไฟฟ้าอื่นที่มีหน้าจอ (เช่น จอมอนิเตอร์, ป้ายดิจิทัล, ตู้เย็น)

บริษัทด้านเซมิคอนดักเตอร์ชั้นนำ 5 ราย ได้แก่ Bosch, Infineon, Nordic Semiconductor, NXP
Semiconductors, Qualcomm ประกาศร่วมทุน (joint venture) ตั้งบริษัทใหม่ในเยอรมนี เพื่อพัฒนาการใช้งานซีพียูสถาปัตยกรรม RISC-V ให้กว้างขวางขึ้น

บริษัทใหม่แห่งนี้ยังไม่มีชื่อ และไม่ได้บอกสัดส่วนหุ้นว่ารายไหนถือหุ้นเท่าไร บอกแค่ว่าจะเน้นซีพียู RISC-V สำหรับอุตสาหกรรมรถยนต์ก่อน แต่ระยะยาวจะขยายไปยังอุปกรณ์พกพาและ IoT ด้วย

โครงการ Debian ประกาศรองรับซีพียูสถาปัตยกรรม RISC-V อย่างเป็นทางการ (riscv64 is now an official Debian architecture) หลังจากมีให้ใช้งานแบบพอร์ต (Debian port) มาระยะหนึ่งแล้ว

ประกาศนี้มาไม่ทัน Debian 12 Bookworm ที่ออกเมื่อเดือนที่แล้ว ดังนั้นเราจะได้ใช้ RISC-V ใน Debian stable เวอร์ชันหน้าคือ Debian 13 Trixie ที่จะออกในปี 2025 แต่ถ้าใครรีบด่วนก็สามารถทดลองใช้จาก Debian Sid ก่อนได้

Milk-V ผู้ผลิตคอมพิวเตอร์ที่ใช้ชิปในกลุ่ม RISC-V เริ่มวางตลาดบอร์ด Milk-V Duo บอร์ดลินุกซ์ขนาดเล็กรูปแบบคล้ายกับ Raspberry Pi Zero แต่ภายในเป็นชิป CVITEK CV1800B ภายในเป็นซีพียู RISC-V สองคอร์ และแรม 64MB

ตัวบอร์ดมีพอร์ต USB Type-C หนึ่งช่อง, microSD, MIPI 2-lane สำหรับต่อกล้อง, GPIO 21 ขา ตัวซีพียูมีวงจรเร่งความเร็วการประมวลผลภาพสำหรับใช้งานกับ OpenCV สามารถต่อแลนได้หากเพิ่มชิป PHY ภายนอก

ตอนนี้จำหน่ายเฉพาะในจีนราคา 35 หยวน หรือประมาณ 170 บาท ทาง Milk-V ระบุว่าเตรียมจะขายนอกจีนทาง Aliexpress ในอนาคต

ที่มา - Milk-V

Meta เปิดตัวชิปเร่งการประมวลผล AI รุ่นแรกของบริษัท ใช้ชื่อว่า MTIA v1 ย่อมาจาก Meta Training and Inference Accelerator

Meta ให้เหตุผลว่างานประมวลผล AI ของบริษัทในปัจจุบัน โดยเฉพาะงานกลุ่ม recommendation ในบริการโซเชียลต่างๆ ไม่ได้เหมาะกับ GPU มากนัก จึงออกแบบชิป ASIC ขึ้นมาใหม่ให้สอดคล้องกับโมเดล recommendation ของบริษัทเอง และเน้นการปรับแต่งมาเพื่อ PyTorch ซึ่งเป็นไลบรารีประมวลผล AI ที่เกิดจาก Meta ด้วย

Lars Bergstrom ผู้อำนวยการฝ่ายวิศวกรรมของกูเกิลบรรยายในงาน RISC-V Summit ปีที่ผ่านมาว่าโครงการ Android ส่วนโอเพนซอร์สหรือ AOSP นั้นเริ่มรองรับสถาปัตยกรรม RISC-V แล้วบางส่วนตั้งแต่เดือนกันยายน 2022 ที่ผ่านมา และน่าจะรองรับได้เกือบครบถ้วนภายในต้นปีนี้

ตัวโครงการ AOSP ตอนนี้คอมไพล์โค้ดรายวันโดยจะคอมไพล์ออกมารองรับสถาปัตยกรรม RISC-V ด้วย แต่จำกัดเฉพาะชุดคำสั่งแบบ 64 บิตเท่านั้น ทาง AOSP ไม่มีแผนจะรับแพตช์ RISC-V แบบ 32 บิตเข้าโครงการ สิ่งที่ยังขาดก้อนใหญ่คือ Android Emulator สำหรับชุดคำสั่ง RISC-V ที่คาดว่าจะใช้งานได้ในเดือนมกราคม 2023 และน่าจะพอร์ตรันไทม์ ART มาด้วยภายในไตรมาสแรก

Tencent บริษัทเทคโนโลยีจีนรายใหญ่ประกาศเข้าสมาชิกระดับพรีเมียร์ของ RISC-V International ผู้ออกมาตรฐานชุดคำสั่งสำหรับซีพียูแบบโอเพนซอร์ส ทำให้ตอนนี้องค์กรสมาชิกระดับเดียวกันกลายเป็นองค์กรจากจีนแล้ว 13 องค์กรจาก 25 องค์กร บริษัทเทคโนโลยีชั้นนำของจีนล้วนเป็นสมาชิกระดับนี้ เช่น Huawei, Alibaba Cloud, ZTE

ค่าสมาชิกระดับพรีเมียร์อยู่ที่ปีละ 250,000 ดอลลาร์ต่อปี บริษัทจะได้ที่นั่งในบอร์ดและกรรมการควบคุมด้านเทคนิค (technical steering committee) แต่ตอนนี้บนเว็บไซต์ RISC-V ยังไม่มีชื่อบอร์ดจาก Tencent แต่อย่างใด

อินเทลประกาศลงทุนในบริษัทด้านเซมิคอนดักเตอร์ 3 บริษัท เป็นชุดแรกในการลงทุนพันล้านดอลลาร์เพื่อการพัฒนาอุตสาหกรรมชิปที่ประกาศไว้ตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมา โดยบริษัทหนึ่งในสามบริษัทคือ SiFive ผู้พัฒนาซีพียูสถาปัตยกรรม RISC-V

นอกจาก SiFive แล้ว อินเทลยังลงทุนในบริษัท Astera ผู้พัฒนาระบบเชื่อมต่อข้อมูลเข้ากับหน่วยความจำ ทำให้เร่งความเร็วงานบางประเภทเช่นงานปัญญาประดิษฐ์ และบริษัท Movellus ผู้พัฒนาระบบกระจายสัญญาณนาฬิกาในชิป ทำให้ชิปโดยรวมมีประสิทธิภาพดีขึ้น และประหยัดพลังงานลง

SiFive บริษัทผู้ผลิตซีพียู RISC-V ชื่อดัง เปิดเผยว่าซีพียูของตัวเองรุ่น SiFive Intelligence X280 ถูกนำไปใช้ในศูนย์ข้อมูลของกูเกิล เพื่อช่วยเร่งการประมวลผล AI/ML แล้ว

สิ่งที่กูเกิลทำคือนำ X280 ไปรันคู่กับหน่วยประมวลผล Tensor Processing Unit (TPU) ของตัวเอง เพื่อแบ่งเบาภาระงานบางอย่างออกจากหน่วยประมวลผลหลัก

ซีพียู SiFive X280 มีส่วนขยายชุดคำสั่งแบบเวกเตอร์ และรองรับการรวมรีจิสเตอร์เวกเตอร์เข้าด้วยกัน (รีจิสเตอร์ 512-bit x 32 ตัว) เพื่อให้ได้เวกเตอร์ยาวขึ้น (สูงสุดเป็น 4096 บิต) รวมถึงมีชุดคำสั่งคัสตอมสำหรับงาน AI/ML โดยเฉพาะด้วย จึงช่วยให้งานประมวลผล AI/ML มีประสิทธิภาพดีขึ้น

Oracle ออก Java 19 ตามรอบการออกทุก 6 เดือน โดย Java 19 เป็นรุ่นซัพพอร์ตระยะสั้นแบบเดียวกับ Java 18 ต่างจาก Java 17 ที่เป็น LTS ซัพพอร์ตยาว 8 ปี

ของใหม่ใน Java 19 มีด้วยกัน 7 อย่าง (นับตามข้อเสนอ JDK Enhancement Proposals - JEP) แบ่งเป็น 4 หมวดดังนี้

NASA ประกาศเลือกชิป RISC-V จาก Microchip สำหรับโครงการ High Performance Spaceflight Computing (HPSC) คอมพิวเตอร์สำหรับภารกิจในอวกาศรุ่นต่อไป โดยเตรียมใช้คอร์ซีพียูเป็น SiFive X280 เป็นคอร์หลัก ส่วนตัวซีพียูจะออกแบบโดย Microchip

โครงการ HPSC เคยให้ Boeing ออกแบบคอมพิวเตอร์แบบเดียวกันโดยใช้สถาปัตยกรรม Arm มาตั้งแต่ปี 2017 ในตอนนั้น Boeing เลือกใช้คอร์ Arm Cortex-A53 เป็นแกนหลัก

RISC-V International หน่วยงานที่ดูแลมาตรฐานซีพียู RISC-V เผยแพร่ข่าวโครงการโน้ตบุ๊ก RISC-V รุ่นแรกของโลก ที่พัฒนาโดยกลุ่มบริษัทจากจีน

โน้ตบุ๊กตัวนี้ชื่อว่า ROMA เป็นโครงการร่วมของบริษัทจีนหลายแห่ง นำโดยบริษัทซอฟต์แวร์จีน Xcalibyte ร่วมกับบริษัทวิศวกรรมในเครือชื่อ DeepComputing

สเปกของมันใช้ซีพียู RISC-V แบบควอดคอร์ที่ยังไม่ระบุรุ่น (ชิปยังไม่เปิดตัว) มีหน่วยเก็บข้อมูลความปลอดภัย (secure enclave), จีพียูไม่ระบุรุ่น, แรมสูงสุด 16GB, สตอเรจสูงสุด 256GB, ส่วนระบบปฏิบัติการบอกว่ารองรับลินุกซ์หลายดิสโทร

นอกจากจุดขายเรื่อง RISC-V แล้ว โน้ตบุ๊ก ROMA ยังเกาะกระแสวงการ Web3, NFT โดยรองรับวอลเล็ต MetaMask ด้วย

อินเทล สมัครเป็นสมาชิกระดับ Premier ของ RISC-V International หน่วยงานที่รับผิดชอบการพัฒนาสเปกซีพียูสถาปัตยกรรม RISC-V โดยผู้บริหารอินเทล Bob Brennan จะได้ตำแหน่งบอร์ดของ RISC-V International ด้วย

ความเคลื่อนไหวนี้แสดงให้เห็นถึงท่าทีของอินเทลที่ต้องการผลักดัน RISC-V นอกเหนือจาก x86 ของตัวเองที่มีอยู่แล้ว (อินเทลมีซีพียู RISC-V ขนาดเล็กของตัวเองอยู่แล้วชื่อ Nios V/m)

Chinese Academy of Sciences หน่วยงานวิจัยของรัฐบาลจีน หันมาทำซีพียูที่ใช้สถาปัตยกรรมเปิด RISC-V โดยประกาศว่าจะออกดีไซน์ซีพียูรุ่นใหม่ทุก 6 เดือน ตามรอบการปรับสเปกของ RISC-V Foundation ซึ่งเป็นองค์กรกลางที่ดูแลมาตรฐานชุดคำสั่งของ RISC-V

ก่อนหน้านี้ CAS เคยพัฒนาซีพียูจีน Loongson มาตั้งแต่ปี 2010 โดยใช้สถาปัตยกรรม MIPS แต่เมื่อภายหลัง CAS เป็นหนึ่งในหน่วยงานวิจัยของรัฐบาลจีนที่โดนสหรัฐอเมริกาแบนการทำการค้าด้วย ทำให้ CAS ต้องหันมาพัฒนาซีพียูบนสถาปัตยกรรมเปิดอย่าง RISC-V ที่ใครก็มาใช้งานได้

บริษัท SiFive ผู้ออกแบบซีพียู RISC-V เปิดตัวคอร์ประสิทธิภาพสูงตัวใหม่ SiFive Performance P650 อย่างเป็นทางการ หลังออกมาโชว์ตัวเลขไปรอบหนึ่งเมื่อเดือน ต.ค.

จุดเด่นของ P650 คือมีประสิทธิภาพต่อรอบคล็อคเพิ่มขึ้น 40% จาก P550 รุ่นก่อน (จากปัจจัยความกว้างของการประมวลผลคำสั่งต่อรอบ) และมีประสิทธิภาพโดยรวมเพิ่มขึ้น 50% (จากปัจจัยเพิ่มคล็อคสูงสุดขึ้นอีก) ทำให้ดันเพดานของ RISC-V ให้สูงขึ้นอีกในแง่ประสิทธิภาพ

P650 สามารถต่อกันได้สูงสุด 16 คอร์ และยังมีส่วนขยาย RISC-V hypervisor สำหรับ virtualization ด้วย

Imagination Technologies บริษัทที่สร้างชื่อมาจากจีพียูตระกูล PowerVR (แอปเปิลนำไปใช้ในชิป AX ของตัวเองอยู่พักใหญ่ๆ และยังซื้อสิทธิบัตรมาใช้งานต่อ) ประกาศหวนคืนวงการซีพียู โดยเปิดตัวซีพียูสถาปัตยกรรม RISC-V ใช้แบรนด์ว่า Catapult

Imagination บอกว่าเลือกใช้สถาปัตยกรรม RISC-V ที่เป็นสถาปัตยกรรมแบบเปิด ปรับแต่งได้อิสระ ทำให้สามารถเสนอสินค้าได้หลากหลายตรงกับความต้องการของลูกค้าหลายๆ กลุ่ม และไม่ถูกล็อคกับสถาปัตยกรรมเพียงแบบเดียว แถมบริษัทเองมีสินค้ากลุ่มจีพียู, neural network, Ethernet อยู่แล้ว การได้ซีพียูเข้ามาเติมเต็มจึงช่วยให้เกิดโซลูชัน SoC แบบครบจบในตัวเอง

SiFive บริษัทออกแบบซีพียู RISC-V เผยข้อมูลกับ The Register ถึงคอร์ซีพียูรุ่นใหม่ที่ยังไม่มีชื่อ ที่มีประสิทธิภาพดีกว่าคอร์ P550 ตัวที่แรงที่สุดของบริษัทในปัจจุบันอีก 50% ทำให้ประสิทธิภาพขึ้นมาใกล้เคียงกับ Arm Cortex-A78 มากขึ้นเรื่อยๆ

คอร์ซีพียูตัวใหม่ยังใช้สถาปัตยกรรมคล้าย P550 แต่เพิ่มแคช L3 จาก 4MB เป็น 16MB และเพิ่มคล็อคสูงสุดเป็น 3.5GHz จากเดิม 2.4GHz, สามารถวางต่อกันได้สูงสุด 16 คอร์, รองรับแรม DDR5 และ PCIe 5.0 โดยจะเปิดตัวอย่างเป็นทางการในเดือนธันวาคม 2021 ซึ่งต้องรอดูตัวเลขประสิทธิภาพจริงๆ กันอีกที

หลังจากเมื่อหลายปีก่อน ทาง Alibaba ได้เปิดตัวชิปเซ็ต Xuantie 910 ของตัวเอง เพื่อป้องกันปัญหาสงครามการค้ากับสหรัฐ

ล่าสุดจากงาน Apsara Conference 2021 ของ Alibaba Cloud ที่ผ่านมา ทาง Alibaba โดย Zhang Jianfeng ผู้อำนวยการ Alibaba Cloud Intelligence ได้ประกาศโอเพนซอร์ซชิป Xuantie ซึ่งเป็นชิปบนสถาปัตยกรรม RISC-V ของตัวเองออกมา ได้แก่ชิป Xuantie E902, E906, C906 และ C910 ที่สามารถรัน Android ได้ รวมไปถึงซอฟต์แวร์และเครื่องมือต่าง ๆ สำหรับสถาปัตยกรรม RISC-V