ญี่ปุ่นเป็นประเทศหนึ่งที่หน่วยงานกลาง ค่อนข้างไฟเขียวในการเปิดตลาดซื้อขายเงินสกุลดิจิทัล อย่างไรก็ตามเมื่อถามว่าประเทศญี่ปุ่นจะไปถึงมีการออกสกุลเงินดิจิทัลขึ้นมาใช้เองหรือไม่ ตัวแทนจากธนาคารกลางญี่ปุ่นหรือ BOJ บอกว่า คงไม่เกิดขึ้นง่ายๆ

Yuko Kawai หัวหน้าฝ่ายศูนย์ FinTech ของ BOJ บอกว่าปัจจัยสำคัญคือในญี่ปุ่นไม่ได้มีความต้องการใช้เงินดิจิทัลมากนัก ถ้าขยายความก็คือแม้แต่การเป็นสังคมไร้เงินสด ญี่ปุ่นเองก็พูดได้ไม่เต็มปากว่าไปถึงจุดนั้นแล้ว

จากประเด็น Coincheck ถูกขโมยเหรียญครั้งใหญ่ ถึงแม้บริษัทประกาศชดใช้ค่าเสียหายทั้งหมด แต่เรื่องนี้ก็กลายเป็นประเด็นถกเถียงเรื่องการกำกับดูแลเงิน cryptocurrency และวงการ Fintech ในญี่ปุ่น เพราะมีความเสียหายถึง 5.8 หมื่นล้านเยน (ราว 1.7 หมื่นล้านบาท)

Financial Services Agency (FSA) หน่วยงานกำกับดูแลด้านการเงินของญี่ปุ่น จะเข้ามาสอบสวนกรณีนี้ โดยสั่งให้ Coincheck ส่งรายละเอียดการแฮ็ก และประกาศให้บริษัทซื้อขายเหรียญทุกรายในญี่ปุ่น ส่งแผนประเมินความปลอดภัยของตัวเองมาให้พิจารณา โดยระบุชัดเจนว่าให้ฝ่ายบริหารของบริษัทต้องลงมาดูแลเรื่องนี้ด้วยตัวเอง ไม่ใช่สั่งพนักงานอย่างเดียว

วิวัฒนาการทางด้านเทคโนโลยี ทำให้วงการธนาคารต้องรีบปรับตัวให้ทันยุคทันสมัยเปลี่ยนแปลงไป วงการธนาคารไทยเอง ก็ต้องรีบปรับตัว โดยล่าสุด ธนาคารแห่งประเทศไทย ได้ออกหนังสือเวียนระบุแนวทางการอนุญาต ให้ธนาคาร(หรือบริษัทในเครือ) สามารถดำเนินธุรกิจ e-Marketplace Platform ได้

น่าสนใจว่า จากแนวทางดังกล่าว จะเพิ่มช่องทางในการดำเนินธุรกิจใหม่ๆของวงการธนาคารได้เพิ่มขึ้น ดังนั้นอย่าแปลกใจ ถ้าปีนี้หรือปีหน้า พอเข้าโมบายแอปพลิเคชั่นของแต่ละธนาคารจะสามารถ ซื้อของ และจ่ายเงินได้เลยในแอปพลิเคชั่นเดียว

แนวคิดเบื้องหลังของการอนุญาตเรื่องดังกล่าวคือ ธนาคารแห่งประเทศไทย มองว่า

ธนาคารกรุงศรีเพิ่งเปิดตัวฟีเจอร์กดเงินไม่ใช้บัตรตั้งแต่ปลายปีที่ผ่านมา โดยใช้ KMA แอพทำธุรกรรมทางมือถือของกรุงศรีทำการรับรหัสเพื่อกดเงินสดที่ตู้เอทีเอ็มกรุงศรีที่ไหนก็ได้โดยไม่ต้องใช้บัตรเอทีเอ็ม ซึ่งผมได้มีโอกาสทดลองใช้งานฟีเจอร์นี้เลยจะนำมาเล่าสู่กันฟังครับ

จากเหตุการณ์ที่ สกุลเงิน Ripple (XRP) พุ่งแรง กลายเป็นเงินดิจิทัลอันดับ 2 ของโลก แซงหน้า Ethereum (ขณะที่เขียนข่าว มูลค่ารวมทั้งตลาดประมาณ 123 พันล้านดอลลาร์)

ผลที่ตามมาคือผู้ถือเงินสกุล XRP ต่างกลายเป็นเศรษฐี (ตามตัวเลขในกระดาษ) กันถ้วนหน้า โดยเฉพาะกลุ่มผู้ก่อตั้งบริษัท Ripple ที่ถือครอง XRP สัดส่วนมหาศาล คิดเป็น 61.3% ของปริมาณเงินสกุล XRP ทั้งหมด

รัฐบาลฝรั่งเศสเตรียมออกกฎใหม่เพื่อให้ใช้บล็อกเชนทำการเทรดหลักทรัพย์ที่ไม่ได้จดทะเบียนอยู่ในตลาดหลักทรัพย์ เปิดช่องทางให้ธนาคารและบริษัทฟินเทคสามารถสร้างแพลตฟอร์มบล็อกเชนสำหรับเทรดหลักทรัพย์ที่ไม่ได้อยู่ในตลาด เพื่อเป็นการลดค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นจากตัวกลางอย่างโบรกเกอร์หรือธนาคารผู้รับฝากทรัพย์สิน (custodian)

Bruno Le Maire รัฐมนตรีกระทรวงการคลังฝรั่งเศสกล่าวว่า การใช้เทคโนโลยีใหม่นี้จะเปิดให้บริษัทฟินเทคและบริษัทด้านการเงินอื่น ๆ พัฒนาหนทางในการเทรดหลักทรัพย์ที่เร็วกว่า, ถูกกว่า, โปร่งใสกว่า และปลอดภัยกว่า ซึ่งกฎนี้จะเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่จะทำให้ปารีสเป็นที่น่าดึงดูดในการเป็นศูนย์กลางทางการเงิน

หลังจากคนไทยได้ใช้งาน PromptPay กันมาพักใหญ่ มาตอนนี้ธนาคารในประเทศออสเตรเลียเริ่มแจ้งลูกค้าให้ "เตรียมตัวใช้งาน" PayID แล้ว ซึ่งหลักการของ PayID ก็เหมือน PromptPay ของบ้านเรานั่นเองครับ

PayID เป็นส่วนหนึ่งของโครงการ New Payments Platform (NPP) ซึ่งโครงการนี้เริ่มต้นมาตั้งแต่ปี 2013 และมีกำหนดเปิดใช้งานอย่างเป็นทางการช่วงต้นปี 2018 ครับ

ธนาคาร China Citic และบริษัทเสิร์ชเอนจิน Baidu จับมือกันเปิดตัว AiBank เป็นธนาคารที่ตอบสนองความต้องการของผู้ใช้ในยุคฟินเทค (เป็นไปตามคู่แข่งอย่าง Alibaba และ Tencent ที่แต่ละบริษัทต่างก็มีธุรกิจส่วนให้บริการทางการเงินด้วย)

AiBank จะเน้นการให้บริการทางอินเทอร์เน็ต แทนที่จะเป็นการให้บริการผ่านสาขา โดย Li Rudong ประธานของธนาคารแห่งใหม่กล่าวว่า บริการของ AiBank จะเน้นที่การกู้ยืมแบบส่วนบุคคลและธุรกิจขนาดย่อม ซึ่งจะใช้ big data และ AI เข้ามาสร้างโมเดลควบคุมความเสี่ยง โดย 60% ของพนักงานธนาคารนี้จะเป็นพนักงานที่ทำงานในด้านเทคโนโลยี

Mastercard เปิด API ของเครือข่าย blockchain ของตัวเองให้นักพัฒนาและพาร์ทเนอร์ใช้งานแล้ว

ที่ผ่านมา Mastercard เปิด API ให้นักพัฒนาภายนอกใช้งานอยู่ก่อนแล้วบนเว็บไซต์ Mastercard Developers โดยมี API ครอบคลุมบริการหลายอย่าง เช่น ส่งเงินให้กัน, แจ้งเตือนการรูดบัตร, ตรวจสอบการปลอมบัตร ฯลฯ ข่าวนี้คือการเพิ่ม API สำหรับการใช้งาน blockchain เข้ามาอีกตัวหนึ่ง

สำนักข่าว Reuters รายงานความขัดแย้งของโครงการ Tezos ซึ่งก่อนหน้านี้ไม่นาน เพิ่งเป็นโครงการ ICO ที่ระดมเงินทุนขายเหรียญได้มากเป็นประวัติการณ์ 232 ล้านดอลลาร์ (ตอนนี้มีโครงการที่ระดมได้มากกว่าแล้ว Tezos ตกมาอยู่อันดับ 3)

สาเหตุเกิดจากความขัดแย้งภายในทีมงานกันเอง ต้องอธิบายก่อนว่าโครงสร้างองค์กรของ Tezos ค่อนข้างซับซ้อน เพราะมีองค์กรอยู่ทั้งในสหรัฐอเมริกาและสวิตเซอร์แลนด์

แรกสุด Tezos เกิดจากสองผู้ก่อตั้ง Authur และ Kathleen Breitman (เป็นสามี-ภรรยากัน) ที่ก่อตั้งบริษัท Dynamic Ledger Solutions (DLS) ในสหรัฐอเมริกาเมื่อปี 2015 เพื่อพัฒนาโค้ดของ Tezos ขึ้นมา

Ben Bernanke อดีตประธานธนาคารกลางของสหรัฐ ไปพูดที่งานสัมมนาของบริษัท Ripple และให้ความเห็นว่า Bitcoin จะไม่ประสบความสำเร็จ

เขาบอกว่า Bitcoin เป็นความพยายามมาแทนที่เงินกระดาษที่ออกโดยรัฐ (fiat money) แล้วหลบเลี่ยงการกำกับดูแลหรือแทรกแซงโดยรัฐ แต่เขายังไม่เห็นว่า Bitcoin จะถูกใช้ในการทำธุรกรรมจริงจังนัก ส่วนใหญ่เป็นการเก็งกำไรมากกว่า (mostly speculative venture)

Bernanke ปฏิเสธแนวคิดว่าเงินดิจิทัลจะมาแข่งกับเงินที่ออกโดยรัฐ โดยให้เหตุผลว่าอีกไม่ช้า รัฐบาลจะออกมาตรการต่างๆ เพื่อสกัดกั้นไม่ให้เงินดิจิทัลไปถึงจุดนั้น

อย่างไรก็ตาม เขาสนับสนุนการใช้งาน Blockchain และบอกว่ามันเป็นประโยชน์มากในการจ่ายเงินข้ามประเทศ รวมถึงชม Ripple ว่าพยายามเข้าไปร่วมมือกับภาครัฐด้วย

Jack Ma ประธานบริหารกลุ่ม Alibaba ประกาศในคีย์โน้ตงานสัมมนา The Computing Conference 2017 เปิดตัวโครงการ Alibaba DAMO Academy ซึ่ง Alibaba จะลงทุนในการวิจัยและพัฒนา 1 แสนล้านหยวน หรือกว่า 5 แสนล้านบาท ภายในระยะเวลา 3 ปีข้างหน้า กับเทคโนโลยีใหม่ๆ เพื่อค้นหาบุคลากรดาวรุ่ง และจัดตั้งสำนักงานวิจัยใน 7 เมืองทั่วโลก

เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา ธนาคารบางแห่งของสิงคโปร์ได้ปิดบัญชีของบริษัทที่เกี่ยวข้องกับ cryptocurrency บ้างแล้ว

เรื่องนี้ถูกเปิดเผยโดย ACCESS สมาคมอุตสาหกรรม cryptocurrency และ blockchain ของสิงคโปร์ ที่ระบุว่ามีบริษัทประมาณ 10 แห่งมีปัญหาถูกปิดบัญชีธนาคาร โดยที่ธนาคารไม่ได้อธิบายเหตุผลที่ชัดเจน

ตัวอย่างบริษัทที่โดนปิดบัญชีคือ CoinHako ที่ให้บริการกระเป๋าเงินสำหรับ cryptocurrency ระบุว่าบัญชีที่เปิดกับธนาคาร DBS ถูกปิดโดยไม่ทราบสาเหตุ ส่วน DBS ปฏิเสธไม่ให้ความเห็นต่อกรณีนี้

เมื่อวานนี้ ธนาคารกสิกรไทย (KBank) นำโดยคุณสมคิด จิรานันตรัตน์ รองประธาน กสิกร บิซิเนส-เทคโนโลยีกรุ๊ป (KBTG) พบปะสื่อมวลชนเพื่อเล่าแผนการและยุทธศาสตร์ด้านดิจิทัลของธนาคาร

หัวหอกด้านดิจิทัลของธนาคารกสิกรไทยคือแอพ K Plus ที่ปัจจุบันมีผู้ใช้งาน 6.5 ล้านคน มากที่สุดในบรรดาแอพของธนาคารไทยทุกราย ซึ่งทางธนาคารก็ตั้งเป้าว่าปีนี้ต้องมีผู้ใช้ 8 ล้านคน และในอนาคตจะเป็นแอพที่มีผู้ใช้แตะหลัก 10 ล้านคนได้สำเร็จ

ด้วยฐานผู้ใช้งานที่ใหญ่ระดับนี้ ธนาคารจึงมองว่า K Plus เปลี่ยนจาก "ช่องทาง" (channel) มาเป็น "แพลตฟอร์ม" (platform) และนี่คือประเด็นหลักของการให้สัมภาษณ์ครั้งนี้

Nikkei Asian Review รายงานว่าธนาคารญี่ปุ่นหลายรายกำลังร่วมมือกันพัฒนา "J Coin" สกุลเงินดิจิทัลที่จะนำมาใช้แทนเงินเยน

ตอนนี้ยังมีรายละเอียดของ J Coin ไม่เยอะนัก รู้เพียงว่าโครงการนี้นำโดยธนาคารยักษ์ใหญ่ Mizuho Financial Group และ Japan Post Bank ที่จะตั้งบริษัทขึ้นมาดูแล J Coin โดยเฉพาะ

J Coin อาจเป็นสกุลเงินแบบ cryptocurrency (คาดกันว่าจะพัฒนาบนเทคโนโลยีของโครงการ Hyperledger ที่ Mizuho เป็นสมาชิก) แต่ความต่างของมันกับเงินตระกูล crypto อื่นๆ ในปัจจุบันคือ J Coin จะผูกมูลค่าเงินกับเงินเยนแบบตายตัว

วันนี้ Blognone มีโอกาสพูดคุยกับทีมงานของ KBTG บริษัทด้านเทคโนโลยีของธนาคารกสิกรไทย เพื่อรับฟังแผนงานด้านไอทีของธนาคารในอนาคต ประเด็นหนึ่งที่ได้สอบถามกับ KBTG คือแอพ K PLUS ต้องเชื่อมต่อผ่าน cellular ทำให้ไม่สะดวกเวลาใช้งานผ่าน Wi-Fi หรือไปใช้งานในต่างประเทศ

คำตอบของ KBTG คือเรื่องนี้กำลังแก้ไขและจะเห็นการเปลี่ยนแปลงช่วงเดือนตุลาคม โดย K PLUS จะอนุญาตให้ใช้งานผ่านเครือข่าย Wi-Fi แต่ผู้ใช้ต้องเป็นคนเปิดใช้เอง (เช่น กดเปิดใช้งานก่อนเดินทางไปต่างประเทศ) และจะใช้งาน Wi-Fi ได้ในระยะเวลาหนึ่ง (ไม่ใช่ตลอดไป) เพื่อรักษาความปลอดภัย แต่ถ้าต้องการใช้งานต่อก็สามารถกดเปิดใช้ได้อีกเรื่อยๆ

ประเด็นอื่นของแอพ K PLUS มีดังนี้

ประเทศเม็กซิโกได้เสนอร่างกฎหมายใหม่ เพื่อการกำกับดูแลในภาคอุตสาหกรรมเทคโนโลยีการเงินโดยเฉพาะ รวมถึงเงินสกุลเงินคริปโตอย่าง Bitcoin ด้วย

Enrique Pena Nieto ประธานาธิบดีเม็กซิโกเตรียมจะนำเสนอร่างกฎหมายดังกล่าวให้กับวุฒิสภาก่อน 20 กันยายนนี้ โดยจุดมุ่งหมายคือเพื่อรับรองความมั่นคงทางการเงินและต่อต้านการฟอกเงินและการจัดหาเงินทุนของเหล่าหัวรุนแรง ซึ่งจะทำให้เม็กซิโกเป็นหนึ่งในประเทศที่มีกฎหมายกำกับดูแลด้านนี้อย่างจริงจัง

เทศบาลเมือง Chiasso ทางตอนใต้ของสวิตเซอร์แลนด์ ประกาศเริ่มรับการจ่ายภาษีเป็นสกุลเงิน Bitcoin ในปีหน้า 2018

สวิตเซอร์แลนด์ถือเป็นประเทศที่มีสตาร์ตอัพฟินเทค และหน่วยงานด้าน cryptocurrency เข้าไปตั้งสำนักงานกันมาก เนื่องจากมีความพร้อมด้านกฎหมายทางการเงิน ตัวอย่างที่สำคัญคือมูลนิธิ Ethereum Foundation ก็ตั้งอยู่ที่เมือง Zug ทางตอนกลางของสวิตเซอร์แลนด์

Chiasso เป็นอีกเมืองที่กำลังได้รับความนิยมตีคู่มากับ Zug และการจ่ายภาษีด้วย Bitcoin ถือเป็นอีกมาตรการสำหรับดึงดูดบริษัทด้านฟินเทค การจ่ายภาษีด้วย Bitcoin จะยังรองรับที่มูลค่าสูงสุด 250 ฟรังค์สวิส หรือประมาณ 8,700 บาท

ธนาคารไทยพาณิชย์ ตั้งบริษัทลูก SCB Abacus (เอสซีบี อบาคัส) เพื่อทำงานด้าน AI และ Big Data มาสนับสนุนธุรกิจในเครือให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น

เป้าหมายของ SCB Abacus จะเน้นให้บริการเฉพาะบริษัทภายในเครือไทยพาณิชย์เป็นหลัก ตัวอย่างโครงการที่ SCB Abacus จะเข้ามามีบทบาทสนับสนุนธุรกิจของไทยพาณิชย์ ได้แก่พัฒนาระบบ Recommendation Engine ช่วยแนะนำบริการในแอพ SCB Easy, นำ AI มาช่วยออกแบบผลิตภัณฑ์ด้านประกันภัยที่เหมาะสมกับลูกค้าเป็นรายบุคคล โดยใช้อุปกรณ์ IoT มาช่วยเก็บข้อมูล, นำ AI มาช่วยคาดเดาปัญหาที่ลูกค้าจะโทรเข้ามายังคอลล์เซ็นเตอร์ เพื่อโอนสายไปยังผู้เชี่ยวชาญเฉพาะเรื่อง เป็นต้น

คณะกรรมการหลักทรัพย์ (Securities Commission) ของมาเลเซีย ออกมาเตือนนักลงทุนให้ระวังการลงทุนผ่าน ICO (initial coin offering) ที่กำลังร้อนแรงอยู่ในตอนนี้

คณะกรรมการเตือนว่าการระดมทุนผ่าน ICO มีความเสี่ยงหลายประการ ทั้งผู้ดำเนินโครงการไม่อยู่ในมาเลเซีย, ตรวจสอบการหลอกลวงได้ยาก, ถ้าสูญเงินไปอาจต้องพึ่งพากฎหมายต่างประเทศ ไม่มีความคุ้มครองตามกฎหมายของมาเลเซีย

คณะกรรมการยังแนะนำว่านักลงทุนควรหาที่ปรึกษาด้านกฎหมาย และเข้าใจกระบวนการทำงานของ ICO พร้อมทั้งประเมินความเสี่ยงก่อนจ่ายเงิน

ความเคลื่อนไหวของร่าง พ.ร.บ. ฟินเทค (ร่าง พ.ร.บ.ส่งเสริมการประกอบธุรกิจด้วยเทคโนโลยีทางการเงิน) ขณะนี้คือกำลังอยู่ระหว่างรับฟังความเห็น ผ่านเว็บไซต์ของสำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา

Square เตรียมขอใบอนุญาตจาก Federal Deposit Insurance Corporation เพื่อให้บริการในด้านเงินกู้ยืม โดยทางบริษัทจะขอไลเซนส์ประเภท Industrial Loan Company หรือ ILC ซึ่งทำให้บริษัทสามารถให้บริการธนาคารได้เกือบเหมือนกับธนาคารแบบดั้งเดิม โดยไม่จำเป็นต้องทำตามกฎหมาย Bank Holding Company Act และไม่ต้องถูกควบคุมโดย Federal Reserve Board ในลักษณะเดียวกับธนาคารทั่ว ๆ ไป (แต่ก็ยังคงต้องอยู่ภายใต้การกำกับจากรัฐและ Federal Deposit Insurance Corporation)

สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ หรือ ก.ล.ต. จัดการแข่งขันสตาร์ทอัพฟินเทคหรือ Fintech Challenge เป็นครั้งที่สองแล้ว และรอบชิงหรือวัน Demo Day จะจัดขึ้นวันที่ 27 กันยายนที่โรงละครเคแบงค์สยามพิฆเนศ ทีมสตาร์ทอัพที่เข้ารอบมีสิบทีม แบ่งเป็น 5 กลุ่มดังนี้