เอกสารวอยนิช หรือ Voynich Manuscript เป็นหนังสือเขียนพร้อมรูปภาพและสัญลักษณ์ต่างๆ ที่ยังไม่มีนักภาษาศาสตร์หรือนักโบราณคดีคนไหนสามารถแปลหรือถอดรหัสภาษาในเอกสารได้ จนกลายเป็นหนึ่งในเอกสารที่ลึกลับที่สุด

แนวคิดมากมายถูกยกขึ้นมาถึงข้อมูลในเอกสารเล่มนี้ ตั้งแต่ว่ามันเป็นเพียงเอกสารที่ไม่มีสาระอะไรเลย (hoax) ไปจนถึงว่ามีความเกี่ยวข้องกับการเล่นแร่แปรธาตุด้วย ส่วนการหาอายุจากคาร์บอนชี้ว่า เอกสารเล่มนี้ถูกเขียนขึ้นราวต้นศตวรรษที่ 15 ก่อนจะถูกตั้งชื่อตาม Wilfrid Voynich พ่อค้าหนังสือชาวโปแลนด์ที่ซื้อหนังสือเล่มนี้มาในปี 1912

เมื่อเกินความสามารถของมนุษย์ ก็ต้องพึ่งความสามารถของปัญญาประดิษฐ์ โดยนักวิจัยจากมหาวิทยาลัย Alberta ตั้งใจจะใช้ AI หาต้นตอหรือที่มาของภาษาในเอกสารวอยนิชนี้ โดยให้เรียนรู้จากภาษาทั้งหมด 380 ภาษาจากปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน (Universal Declaration of Human Rights) ก่อนจะพบว่าภาษาในเอกสารวอยนิชใกล้เคียงกับภาษาฮิบรูโบราณ

Greg Kondrak ผู้เชี่ยวชาญด้านการประมวลผลภาษาธรรมชาติจากมหาวิทยาลัย Alberta ระบุว่าการค้นพบนี้เป็นเพียงก้าวแรกเท่านั้นและขั้นต่อไปคือการถอดรหัส (decipher) ข้อความในเอกสาร เพราะถึงแม้กว่า 80% ของคำในเอกสารจะปรากฎในพจนานุกรมภาษาฮิบรู แต่นักวิจัยที่พูดภาษาฮิบรูได้กลับบอกว่า การเรียบเรียงประโยคในเอกสารนั้นค่อนข้างประหลาด ไม่มีความหมายหรือไม่ถูกต้องตามหลักภาษาฮิบรู

ที่มา - Gizmodo, Independent, ภาพจาก Archive.org