การใช้คลาวด์แทนที่การวางเซิร์ฟเวอร์ด้วยตัวเองเป็นเรื่องที่องค์กรจำนวนมากให้ความสนใจแต่ยังติดด้วยแนวทางการทำงานไปจนถึงข้อจำกัดทางกฎหมาย ในวันนี้ผมมีโอกาสสัมภาษณ์คุณถิรพันธุ์ สรรพกิจ ผู้ช่วยผู้จัดการและหัวหน้าสายงานเทคโนโลยีสารสนเทศ ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เล่าถึงประสบการณ์การนำระบบขึ้นไปรันบน AWS

พัฒนาก่อนการใช้คลาวด์จากผู้ให้บริการต่างประเทศ

คุณถิรพันธุ์เล่าถึงโครงสร้างในการวางระบบเพื่อรองรับผู้ใช้งาน Online Trading จำนวนมากผ่านอินเทอร์เน็ต ว่าในช่วงเริ่มต้นเคยใช้เซิร์ฟเวอร์จำนวนมากและซื้อลิงก์ขนาดใหญ่หลายเส้นเพื่อเชื่อมต่อผู้ใช้ทั้งหมดเข้าไปยังศูนย์ข้อมูลของตลาดหลักทรัพย์ ซึ่งเป็นแนวทางที่ไม่ค่อยสมเหตุสมผลนักในระยะยาว ทำให้ทางตลาดหลักทรัพย์พิจารณาในการเริ่มนำเซิร์ฟเวอร์บางส่วนไปวางแบบ Co-location อยู่ภายนอกมาเป็นเวลานาน หลังจากนั้นตั้งแต่ช่วงปี 2013 เป็นต้นมาทางตลาดหลักทรัพย์ก็เริ่มใช้บริการคลาวด์จากผู้ให้บริการในประเทศหลายราย เช่น INET, TRUE IDC และ CSLoxinfo โดยในช่วงประมาณปี 2015 ก็เริ่มย้ายงานบางส่วนไปรันบนคลาวด์จากผู้ให้บริการนอกประเทศอย่าง AWS

แยกข้อมูลสำคัญออกจากข้อมูลเปิดเผย

บริการสำคัญบริการหนึ่งที่ย้ายไปใช้งานบน AWS คือ Settrade Streaming แนวทางของ Streaming คือการแยกข้อมูลสำคัญของลูกค้ากับข้อมูลเปิดเผยทั่วไป เช่นข้อมูลราคา และข้อมูลของลูกค้าอย่างประวัติการซื้อขายหรือรหัสผ่านออกจากกัน ระบบสามารถจำกัดข้อมูลที่เก็บบนคลาวด์เฉพาะข้อมูลเปิดเผยอยู่แล้วเท่านั้น เมื่อผู้ใช้ล็อกอินระบบ เซิร์ฟเวอร์ใน AWS จะนำชื่อผู้ใช้และรหัสผ่านไปยืนยันกับระบบหลังบ้านของตลาดหลักทรัพย์และเก็บเพียงโทเค็นชั่วคราวเพื่อแสดงข้อมูลราคาบนแอปพลิเคชั่น

นอกจากแนวทางการเก็บข้อมูลสำคัญสูงในประเทศในช่วงแรก กระบวนการขออนุญาตจากกลต. ยังต้องการการยืนยันว่าคลาวด์ของ AWS ได้รับการตรวจสอบจากผู้ตรวจสอบภายนอกตามรอบการทำงาน ในแง่นี้ทางตลาดหลักทรัพย์ก็เซ็นสัญญากับทาง AWS เพื่อขอรายงานการตรวจสอบ ซึ่งจะทำให้มั่นใจได้ว่ามีแนวทางการดำเนินการตรวจสอบอย่างถูกต้องเหมาะสม

ระบบใหม่อยู่บนคลาวด์ทั้งหมด

คลาวด์มีความได้เปรียบหลายด้านทั้งความปลอดภัย, เสถียรภาพ, และความสามารถในการขยายระบบ ทำให้ทางตลาดหลักทรัพย์ตัดสินใจวางระบบใหม่ๆ บนคลาวด์ทั้งหมด โดยสองระบบที่อยู่บนคลาวด์คือ FundConnext และ LIVE

แผนภาพระบบ FundConnext ของตลาดหลักทรัพย์ที่ทำงานอยู่บน AWS ทั้งระบบ

FundConnext เป็นท่อกลางสำหรับการเชื่อมต่อระหว่างผู้ขายกองทุนกับบริษัทบริหารกองทุน (Asset Management Company - AMC) จากเดิมที่ผู้ขายต้องเชื่อมไปยัง AMC ทีละราย ทำให้เราเห็นว่าธนาคารต่างๆ จะมีกองทุนขายไม่เท่ากัน บางแห่งมีกองทุนจำนวนมาก บางที่มีเพียงไม่กี่กองทุน เมื่อเชื่อมต่อผ่าน FundConnext ก็ผู้ขายที่เชื่อมต่อเข้ามาก็จะเห็นกองทุนทั้งหมดของ AMC ที่เชื่อมต่อกับระบบ โดยตัว FundConnext เพิ่งเปิดตัวในปีนี้

ระบบ LIVE กระดานซื้อขายหลักทรัพย์สำหรับสตาร์ตอัพ เป็นการอิมพลีเมนต์บล็อคเชนบน AWS

LIVE เป็นระบบซื้อขายหลักทรัพย์สำหรับการระดมทุนสตาร์ตอัพที่ตัวระบบเสร็จแล้วและกำลังเตรียมการหาบริษัทนอกตลาดหลักทรัพย์เข้ามาซื้อขาย ระบบใช้บล็อคเชนเพื่อให้ต่อยอดขยายการบริหารจัดการระบบและข้อมูลไปยังหน่วยงานอื่นได้ โดยตอนนี้ยังให้โบรกเกอร์เข้ามาใช้หน้าจอของระบบสั่งซื้อขาย แต่เมื่อระบบสมบูรณ์อนาคตโบรกเกอร์จะสามารถเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของบล็อคเชนได้โดยตรง

การสร้างระบบใหม่ๆ บนคลาวด์โดยตรงทำให้ตลาดหลักทรัพย์ใช้บริการบน AWS อย่างหลากหลาย ตอนนี้บริการที่ใช้งานแล้วได้แก่ EC2, RDS (database), ELB, KMS, EBS, และ S3 และมีแนวทางจะสำรวจการใช้งานบริการ PaaS อื่นๆ ในอนาคตเพื่อลดภาระในการดูแลระบบในระยะยาว

ระบบงบประมาณ

ระบบงบประมาณยังเป็นประเด็นหนึ่งของการใช้คลาวด์ในตลาดหลักทรัพย์ที่ยังใช้ระบบงบประมาณว่าระบบใดมีค่าใช้จ่ายเท่าใดในแต่ละปีงบประมาณ แต่เนื่องจากระบบคลาวด์เป็นการคิดค่าใช้จ่ายตามจริง ทำให้หากงบประมาณหมดก่อนจะถึงรอบก็อาจต้องหยุดการทดลองระบบใหม่ๆ ไปชั่วคราว ในอนาคตก็น่าจะมีการปรับปรุงระบบบัญชีให้รองรับการใช้งานแบบคิดค่าบริการตามจริงแบบคลาวด์มากขึ้น

ความเป็นไปได้ใหม่จากคลาวด์

ประเด็นสุดท้ายในการสัมภาษณ์คุณถิรพันธุ์เล่าถึงการการสำรวจข้อมูลขนาดใหญ่ที่ตลาดหลักทรัพย์เก็บไว้เป็นเวลานาน การใช้คลาวด์ทำให้สามารถนำข้อมูลเหล่านั้นมาย้อนดูและหาความสัมพันธ์ของข้อมูลต่างๆ ได้โดยง่าย การใช้งานตอนนี้คือการออกสินค้าใหม่ของตลาดหลักทรัพย์ คือค่าดัชนีต่างๆ (เช่น SET CLMV) โดยตลาดหลักทรัพย์จะสามารถสำรวจได้ว่าค่าดัชนีต่างๆ ที่ออกมามีความสัมพันธ์ต่อดัชนีอื่นๆ เช่น SET100, SET50 หรือไม่ รวมถึงอาจใช้เพื่อทำนายความนิยมของดัชนีต่างๆในอนาคต เป็นต้น